Kurier Szafarski

To dobry pomys³, aby za³ozyÌ topic poœwiêcony Rachmaninowowi. Ju¿ choÌby z uwagi na to, ze wiêkszoœÌ z nas podziwia jego II koncert a utworów które s¹ niezwyk³e - skomponowa³ du¿o, duzo wiêcej.
Rachmaninow jest wdziĂŞcznym tematem takÂże i z innego wzglĂŞdu: oprĂłcz kompozytora byÂł Âświetnym (genialnym!) pianistÂą.Na YT jest sporo jego nagraĂą.
Skoro piszemy tu o nim - a zarĂłwno Ewa i Terenia rozkochaÂły siĂŞ w jego II koncercie - przypominam mĂłj poÂścik sprzed kilku miesiĂŞcy

I znĂłw, z przyjemnoÂściÂą muszĂŞ Ci Januszu podziĂŞkowaĂŚ. Nie miaÂłam pojĂŞcia, Âże II koncert, to wynik jakichÂś specjalnych zabiegĂłw. Moja wyobraÂźnia odczytaÂła to nieco inaczej. Pierwszy koncert jawi mi siĂŞ jako dzieÂło niepokornego, zbuntowanego mÂłodzieĂąca, w ktĂłrym jednak wiele do powiedzenia ma jego dzieciĂŞca, delikatna dusza. Natomiast drugi, to dzieÂło romantyka - lirycznego, powiedziaÂłabym nawet zakochanego.
Ha! ByĂŚ moÂże, to wÂłaÂśnie hipnoza otworzyÂła tĂŞ lirycznÂą stronĂŞ Sergiusza?

Mam nadziejĂŞ, Âże dowiem siĂŞ tutaj mnĂłstwo ciekawych rzeczy o Rachmaninowie... podobnie zresztÂą, jak z caÂłego Kuriera! ;D

P.S. Teresko, wrzuciÂłam dwa koncerty S.R. w wykonaniu Kristiana Zimermana na Chomika.

Mam brzydki zwyczaj czytania przy jedzeniu. BibliÂą na moim stole sÂą 3 tomu pamiĂŞtnikĂłw Artura
Rubinsteina. Oto jak mistrz opisaÂł spotkanie Rachmaninowa z StrawiĂąskim:
"Po chwili poproszono nas do jadalni.Gdy usiedliÂśmy, Rachmaninow-wedÂług najlepszego rosyjskiego zwyczaju-
nalaÂł wĂłdkĂŞ z karafki do maÂłych kieliszkĂłw i wypiÂł.Potem przyszÂły "zakuski"Rachmaninow nalaÂł wĂłdkĂŞ ponownie i
wypiliÂśmy.W chwilĂŞ pĂłzniej wychyliliÂśmy trzeci kieliszek i dopiero wtedy konwersacja siĂŞ oÂżywiÂła.ZagryzajÂąc prasowany kawiorem, Rachmaninow zwrĂłciÂł siĂŞ do StrawiĂąskiego:
-Cha, cha, cha PaĂąski Pietruszka, paĂąski Ognisty Ptak nigdy nie przyniosÂły panu ani centa tantiem,co?
StrawiĂąski pobladÂł z gniewu:
-A paĂąskie preludium cis-moll i wszystkie te koncerty, musi pan graĂŚ na fortepianie, Âżeby zarobiÂś na Âżycie, czyÂż nie?
SÂłuchaliÂśmy tego w najwiĂŞkszym przeraÂżeniu, pewni ,Âże za chwilĂŞ dojdzie do niemiÂłej sceny
miĂŞdzy kompozytorami ale staÂło siĂŞ zupeÂłnie co innego.
Obaj wielcy mistrzowie zaczeli obliczaĂŚ sumy, jakie mogli byli zarobiĂŚ, przeszli potem do maÂłego
stolika i tam w dalszym ciÂągu snuli szczĂŞÂśliwe sny na jawie o olbrzymich fortunach, jakie powinni byli zdobyĂŚ.
Gdy wychodziliÂśmy wymienili w drzwiach serdeczny uÂścisk rĂŞki i przyrzekli sobie solennie, Âże pomyÂślÂą o jeszcze wiĂŞkszych sumach."
Dziêki Ewo za wiadomoœÌ, nie mam tej p³yty :)

DziĂŞki Nieszko, wprawdzie O StrawiĂąskim czytaÂłem, ze byÂł bardzo Âłasy na pieniÂązki, ale Âże i Siergiej mu w tym dorĂłwnywaÂł... No, no...

Ad rem:
RozpoczynajÂąc ten wÂątek warto uÂświadomiĂŚ sobie, ze kompozytorem, ktĂłrego dzieÂło bardzo sobie ceniÂł i ktĂłrego utwory stale posiadaÂł w swym repertuarze pianistycznym byÂł Chopin.
Od Chopina zaczyna³ i na Chopinie... skoùczy³. Otó¿ gdy mia³ kilka latek Chopina grywa³a mu jego matka (pianistka), która zreszt¹ by³a pierwsz¹ jego nauczycielk¹ muzyki, natomiast najwa¿niejszym punktem programu ostatniego w ¿yciu recitalu by³a sonata b-moll Chopina (ta - z marszem pogrzebowym). Miesi¹c po jej wykonaniu - zmar³.
Fascynacja Chopinem znalazÂła i konkretne przeÂłoÂżenie w jego twĂłrczoÂści: jako jeden z nielicznych kompozytorĂłw odwaÂżyÂł siĂŞ i skomponowaÂł wariacje na temat Chopina. SÂą one jednym z jego najwaÂżniejszych dzieÂł na fortepian solo. Wprawdzie dzisiaj ten utwĂłr nie jest grywany nazbyt czĂŞsto, ale nie tylko z uwagi na patrona Forum - warto go wysÂłuchaĂŚ...


http://www.youtube.com/watch?v=nZ9222RDGX8&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=sY8TCe6lfTw&NR=1
http://www.youtube.com/watch?v=rOPwbEWneKg&feature=watch_response
http://www.youtube.com/watch?v=UR-ZoTbb4Ks&feature=watch_response

O ile wariacje na temat Chopina - to utwór wielkiego formatu (i rozmiaru: trwa ok. pó³ godziny) i jak wspomnia³em - nie jest czêstym goœciem na estradach koncertowych, o tyle, jak to zwykle bywa, za kompozytorami ci¹gn¹ siê przez pokolenia najchêtniej utwory drobiazgi, o chwytliwej melodii albo niezwyk³ej ekspresji.
Tu na tym forum, przy okazji dyskusji o muzyce z filmĂłw, takim utworem Rachmninowa byÂło jego sÂławetne preludium cis-moll. Do jego wysÂłuchania i obejrzenia filmu zachĂŞcaÂła nas skutecznie Beatka. MyÂślĂŞ, Âże i w tym wÂątku ponownie nas do jego wysÂłuchania zaprosi.
Ja, z kolei, zaproponujĂŞ inny drobiazg, ktĂłry nawet w Wikipedii jest pomijany, a ktĂłry moim zdaniem jest chyba najbardziej znanym utworem z caÂłej twĂłrczoÂści Rachmaninowa, znanym - co bynajmniej nie oznacza kojarzonym z nazwiskiem kompozytora.
To wokaliza (rodzaj Âśpiewu, polegajÂący na wykonywaniu melodii na jednej samogÂłosce (najczĂŞÂściej a)... PamiĂŞtam, Âże i ona juÂż byÂła tu gdzieÂś zaprezentowana, ale cĂłz zÂłego, jesli wysÂłuchamy jej raz jeszcze  :)

http://www.youtube.com/watch?v=kU8RwT8ODHA

O Rachmaninowie sporo juÂż byÂło na tym forum, zwÂłaszcza przy okazji koncertĂłw. Pytanie czy umieszczaĂŚ ponownie poprzednie linki, informacje, jeszcze raz ale w jednym miejscu tym razem?

Rachmaninowa uwielbiam, jakoÂś tak bardzo po drodze mnie i jego muzyce, to z nim byÂłam najsilniej emocjonalnie zwiÂązana, dopĂłki nie zaczĂŞÂłam niedawno sÂłuchaĂŚ Chopina. Sergiuszu, wybacz zdradĂŞ...

Ale fragment filmu z preludium c-moll przypomnĂŞ :)
Rzecz dzieje siĂŞ w zakurzonym antykwariacie, gdzie moÂżna na przykÂład nabyĂŚ stare pianino...

http://www.youtube.com/watch?v=iaklj3hvPOk

oczywiÂście, ze warto... Ja nie mam wÂątpliwoscie, przecieÂż to tak, jakby ktoÂś rozwaÂżaÂł czy warto wysÂłuchaĂŚ pieknego utworu, skoro sie kiedyÂś juÂż raz go wysÂłuchaÂło  :)

OczywiÂście, Januszu, nie c-moll, ale cis moll op. 3 nr 2, dziĂŞki, Âże stoisz na straÂży :)
A wariacje - Âświetne!

Jak przystaÂło na wziĂŞtego kompozytora – miaÂł w swym dorobku utwory, ktĂłre cieszyÂły siĂŞ tak wielkÂą popularnoÂściÂą, ze na kaÂżdym koncercie publicznoœÌ nie pozwalaÂła mu zejœÌ z estrady, pĂłki im ich nie zagra. WÂłaÂśnie do takich naleÂżaÂło preludium, ktĂłre zaprezentowaÂła wyÂżej Beatka. PopularnoœÌ tej miniatury napisanej gdy miaÂł 20 lat zaczĂŞÂła z czasem go irytowaĂŚ. CzĂŞsto kpiÂł z publicznoÂści, ktĂłra prosiÂła o jego wykonanie, pytajÂąc "Och, czy muszĂŞ?" lub twierdzÂąc: „no dobrze, zagram je, bo nie pamiĂŞtam Âżadnego innego utworu”.
ZachĂŞcam do wysÂłuchania tego preludium w autorskim wykonaniu samego kompozytora

http://www.youtube.com/watch?v=mTRm_N6MHz4

Zgodnie z tytuÂłem topicu – Rachmaninow, oprĂłcz kompozycji ceniony byÂł za swÂą sztukĂŞ pianistycznÂą. PamiĂŞtajmy, Âże okres jego aktywnoÂści artystycznej to przeÂłom stuleci i I poÂłowa XX wieku, gdy jak nigdy przeÂżywaliÂśmy na Âświecie "wysyp" genialnych pianistĂłw, z naszym Paderewskim i Hofmanem na czele. W tym gronie zaistnieĂŚ i utrzymywaĂŚ siĂŞ z koncertowania byÂło nieÂłatwo. Jako uczeĂą ucznia Franciszka Liszta (Aleksandra Silotiego) radziÂł sobie na szczĂŞÂście nieÂźle i byÂł wybitnym odtwĂłrcÂą nie tylko wÂłasnych utworĂłw. 
W jednym z topicĂłw prezentowaÂłem jego doskonaÂłe wykonanie menueta Paderewskiego. UwaÂżam, Âże ze strony Rachmaninowa byÂło naprawdĂŞ wielkÂą odwagÂą wykonywaĂŚ i „promowaĂŚ” utwĂłr, byÂło nie byÂło, konkurenta i estradowego rywala, wiedzÂąc, ze utwĂłr ten w sposĂłb niedoÂścigÂły Ăłw konkurent gra na kaÂżdym swoim koncercie. Przypomnijmy sobie to nagranie:

http://www.youtube.com/watch?v=-hK3XoVdO-8&feature=related

My idea!  :D  To dobrze, Âże ten wÂątek powstaÂł. Rachmaninow to zasÂłuÂżony interpretator utworĂłw patrona naszego forum.

A propos II Koncertu c-moll - dobrze Was rozumiem, Wy - nim siĂŞ zachwycajÂący.  ;D
 
Ze wszystkich koncertĂłw Sergiusza - jest najsÂłynniejszy, byÂł wielkÂą inspiracjÂą dla twĂłrcĂłw muzyki XX-wiecznej  - i to wszelakiego rodzaju (takÂże dla Franca Sinatry czy Eric Carmen). UtwĂłr emanuje ró¿norodnymi uczuciami i afektami, soczyste, namiĂŞtne - romantyczne brzmienie i rosyjski patos uczyniÂły go tak popularnym.

Rachmaninow stworzyÂł z jednej strony monumentalne tematy -  uderza we wspomniane dzwony w partii fortepianu na tle wiolonczel/smyczkĂłw w Moderato i co waÂżne  -  con passione,  ukazuje patos w potĂŞÂżnym  II temacie finaÂłu wyraÂżajÂący siĂŞ w apoteozie w wielkiej codzie. Ukazuje w nich jakby ducha wielkiej Rosji, silnie oddziaÂłuje na odbiorcĂŞ.
http://www.youtube.com/watch?v=3rIflzamYLo&feature=related
Obok nich mamy jednak przykÂłady najczystszego liryzmu, Âświadectwo romantycznej wraÂżliwoÂści, jak np. w I czĂŞÂści (drugi temat w Es-dur).

Warto dodaĂŚ, Âże koncert powstaÂł w bardzo trudnym okresie Âżycia Rachmaninowa, kompozytor cierpiaÂł na depresjĂŞ, przeÂżywaÂł kryzys swej twĂłrczoÂści.  ZadedykowaÂł go neurologowi N. Dahlowi, ktĂłry pomĂłgÂł artyÂście w odzyskaniu siÂł.

  :D

PoniewaÂż mamy rok lisztowski a o Rachmaninowie juÂż wiemy, byÂł takze swietnym pianistÂą, niedobrze byÂłoby nie skorzystaĂŚ z moÂżliwoÂści odsÂłuchania w jego wykonaniu najbardziej popularnej Rapsodi WĂŞgierskiej Liszta zapisanej pod numerem 2.

Moim zdaniem gra Rachmaninowa jest daleka od epatowania sÂłuchacza technicznymi fajerwerkami. Gdy jest to konieczne - potrafi znakomicie oddaĂŚ charakter utworu bez niepotrzebnych "dozdobnikĂłw" (vide: przytoczone wczĂŞsniej wykonanie menuetu Paderewskiego). Jednak w tym wypadku, trochĂŞ sobie pofolgowaÂł i szczegĂłlnie poczÂąwszy od Ăłsmej minuty Rapsodia Liszta mogÂłaby byĂŚ wÂłasciwie przemianowana na improwizacje Rachmaninowa pod koĂącĂłwkowy temat Rapsodii  :)

http://www.youtube.com/watch?v=srWOlCnY0K0

WÂłaÂśnie teraz w DwĂłjce - w wykonaniu BBC Symphony Orchestra - II Symfonia e-moll op. 27. Wielkie dzieÂło (ponad godzinne!), dziÂś - chyba  wykonane w skrĂłconej wersji. 

PamiĂŞtacie westchniĂŞcie Chopina, ktĂłry sÂłyszÂąc jak Liszt gra jego etiudy pisaÂł póŸniej do swojego przyjaciela (Hillera): „ChciaÂłbym mu wykraœÌ sposĂłb wykonywania moich wÂłasnych utworĂłw...”

Myœlê, ¿e gdyby Rachmaninow us³ysza³, jak jego w³asne preludium g-moll (op. 23 nr 5) wykonuje Kissin, westchn¹³by podobnie...
Rachmaninow byÂł Âświetnym pianistÂą, co przecieÂż nie oznacza, Âże dzisiejsi wirtuozi skazani byliby wobec jego gry na poÂżarcie hien i rozdrapanie sĂŞpĂłw.

PorĂłwnajmy interpretacjĂŞ maestro kompozytora i wirtuoza Kissina
 
http://www.youtube.com/watch?v=F-zKWgjrOmI

http://www.youtube.com/watch?v=W71TJWD7qno&feature=related

A zatem, ktĂłry wg Was byÂł „lepszy”?

Kissin :)

Trudno powiedzieĂŚ, obydwaj wielcy wymiatacze - ale chyba jednak z lekkim wskazaniem na Kissina  :) (grĂŞ Rachmaninowa trudno jest oceniaĂŚ na podstawie materiaÂłu pÂłytowego..istniaÂł wĂłwczas zupeÂłnie inny sprzĂŞt, a tym samym i sÂłabsza jakoœÌ dzwiĂŞku, mniejsza iloœÌ "podejœÌ" wykonawcy do nagrania - czyli np jak jedna ÂścieÂżka to i jedno podejÂście, bez moÂżliwoÂści korygowania sÂłabiej zagranych fragmentĂłw utworĂłw..itd)  :)

Januszu, to tak jakby porównywaÌ zarejestrowane pierwsze nagrania legendarnego The Beatles..z obecnymi, ju¿ na nowo odœwie¿onymi przy pomocy technologii cyfrowej - ró¿nica w barwie, brzmieniu, jakoœci dzwiêku jest ewidentna...a przecie¿ s¹ to ca³y czas te same utwory.. :)

Pewno masz racjĂŞ, kozioÂłku. Trzeba by do tego dodaĂŚ takÂże rĂłznice w jakoÂści fortepianow, ktore z pokolenia na pokolenie przechodza w kolejne "sprzĂŞtowe" generacje, stajÂąc siĂŞ coraz bardziej podatne na wirtuozowskie zapĂŞdy pianistĂłw.

Poza tym, utwĂłr muzyczny - jak kaÂżdy twĂłr - Âżyje swoim Âżyciem. Kolejni wykonawcy wzbogacajÂą interpretacyjnÂą "wiedzĂŞ" o utworze - poprzez darwinowskie(!) uwypuklanie tych jego walorĂłw, ktĂłre bardziej sprzyjajÂą potrzebom (gustom) publicznoÂści
Dlatego nie dziwiĂŞ sie Waszym ocenom. Moja jest podobna. (Na marginesie: szkoda, ze tak maÂło osĂłb wypowiedziaÂło swojÂą opiniĂŞ  :( ) . WspĂłlczesny Kissin jest bliÂższy mojej dzisiejszej estetyce interpretacyjnej, niÂż wczorajszy pianista Rachmaninow, bo warstwie emocjonalnej utworu nadaÂł wiĂŞcej wymiarĂłw uczuciowych, uzyskaÂł bogatszÂą gradacjĂŞ dynamiki i ciekawsze zwroty melodyczne.
Z gĂłry uicinam jednoczeÂśnie wszelkie demagogie, typu: Âże to zadna reguÂła, bo przeciez dla niektorych - jesli pianista - to tylko ten lub tamten. Niech kaÂżdy dla siebie tworzy swoje wyjÂątki. One - wzbogacajÂą (potwierdzajÂą) reguÂły.

OczywiÂście Kissin, ale tutaj kwestia jakoÂści nagrania, brzmienia fortepianu jest szalenie istotna! Nagrania autorskie sÂą jednak dla mnie najlepsze, najwartoÂściowsze, bo to jest dokÂładnie to, co "poeta chcial powiedzieĂŚ", natomiast wszystkie inne, to jednak tylko interpretacje. JakÂże mi Âżal, Âże nie moÂżemy posÂłuchaĂŚ Chopina, ciekawe, czy jego wykonania byÂłyby najlepsze?! :D

Ewo, tutaj pewnie du¿o zale¿y od tego, czy wielki kompozytor jest tak¿e wielkim wirtuozem:) On oczywiœcie zdecydowanie wie najlepiej, "co autor chcia³ nam powiedzieÌ":), ale sam mo¿e nie mieÌ dostatecznie dobrego aparatu wykonawczego, ¿eby w pe³ni pokazaÌ wspania³oœÌ swojej kreacji (akurat Chopin na pewno go mia³). A jeœli chodzi w³aœnie o poezjê, wielu autorów nie potrafi dobrze zaprezentowaÌ swoich wierszy, i tutaj zawsze odpowiednio utalentowany recytator (jak niezrównany Krzysztof Kolberger) bêdzie mia³ przewagê:)

Rachmaninoff                       Evgeny Kissin
stonowane                           gÂłoÂśne
Âłagodne                               dynamiczne
melodyjne                           jakby chciaÂł fortepian rozwaliĂŚ
melancholijne                     
oszczĂŞdnoœÌ wyrazu             jakby wiĂŞksza iloœÌ dÂźwiĂŞkĂłw
strumyczek                         gÂłoÂśny potok (wodospad)
spacer po ogrodzie               burza                                                                                                 
                                          jest to inna interpretacja utworu (nie wiem czy Kissina)

Teraz kwestia gustu.

i nastroju.

Podoba mi siĂŞ to zestawienie Marka. O obu interpretacjach moÂżemy bowiem powiedzieĂŚ, Âże byÂły inne i faktycznie, tylko gust decyduje, ktĂłra lepsza.
A propos Chopina: jemu wspó³czeœni wydali ponoÌ wyrok: "Najwiêkszym pianist¹ jest Liszt, ale Chopin jedynym". Jak z tego widaÌ - werdykt i wskazywanie absolutnie najlepszych zawsze bywa³ nie³atwy i wymyka³ siê absolutnym ocenom.

Przy okazji - rozbawiÂło mnie to licytowanie siĂŞ wielkich kompozytorĂłw o to, kto wiĂŞcej straciÂł:) Agnieszko, mam gdzieÂś te pamiĂŞtniki Rubinsteina, dawno je czytaÂłam, muszĂŞ je sobie przypomnieĂŚ:) Tak, pamiĂŞtnikarze w Âśrodowiskach twĂłrczych sÂą gorsi od paparazzich;) UczestniczÂą w najbardziej swobodnych, prywatnych wydarzeniach i rozmowach, a potem odsÂłaniajÂą przed czytelnikami kulisy Âżycia twĂłrcĂłw, odbrÂązawiajÂąc nieco ich posÂągowe sylwetki :D
Ale có¿ siê dziwiÌ s³aboœci artysty do "nêdznej mamony". Przypomina mi siê ten zabawny wiersz Ga³czyùskiego:
"Teraz a propos forsa, Teofilu, za któr¹ cz³owiek PublicznoœÌ wypasa
JuÂż w staroÂżytnym krĂłlestwie Bab-Ilu badano problematykĂŞ inkasa.
i ci poeci, co byli kapÂłani, bez forsy, jak wiadomo, ani ani. [...]
Wiêc kiedy wiersz napiszesz, w teczkê z³ó¿ go, kawy siê napij, ale nie mów o nim
¿adnych wysi³ków r¹czk¹ ani nó¿k¹. Czekaj. Wydawca sam w koùcu zadzwoni.
i powie: Mistrzu, proszĂŞ, przyjdÂź pan do mnie. Wtedy idÂź, ale pamiĂŞtaj, by skromnie.
I tutaj taka rozegra siĂŞ scena, grana czasami forte i namiĂŞtnie.
Wydawca pÂłacze. Ty z minÂą Szopena cyferkĂŞ swÂą powtarzasz konsekwentnie,
Âże ani grosza taniej. Na wiersz Âłassy, wydawca da ci w koĂącu czek do Kassy.
Jak Merkiuriusza o³tarz, który œni siê, taka jest Kassa. R¹czki lekko dr¿¹ ci [...]
A potem twoje sÂą wszystkie doroÂżki. I wszystkie kwiaty. wszystkie makagigi.
O, kiedy wiersze stanÂą siĂŞ monetÂą, có¿ to za rozkosz byĂŚ wtedy poetÂą"  :D
ProszĂŞ, i to poeta! :) Zatem i muzyk - teÂż czÂłowiek i nie Âżyje samÂą muzykÂą:)

Za spraw¹ II koncertu c-moll - Rachmaninowa poznaliœmy ju¿ jako nostalgicznego i romantycznego kompozytora (odg³osy dzwonów z I czêœci, rozpoetyzowane frazy II i III czêœci koncertu). Jego niezwyk³a wra¿liwoœÌ i sk³onnoœÌ do melancholii uwypukli³a siê tak¿e w prezentowanej tutaj wokalizie. Z kolei za spraw¹ preludiów poznaliœmy Rachmaninowa jako zadziornego, inteligentnego konstruktora przewrotnych fraz, tematów i kontrastuj¹cych emocji.
Ale Rachmaninow bywa takÂże choleryczny. Dobrym na to przykÂładem sÂą jego Etiudy-Obrazy. Jest to wybitny zbiĂłr, ktĂłrego aspekty wykonawcze wielu pianistom przyprawiÂły siwy wÂłos. SÂą one jednym z trudniejszych w ogĂłle w literaturze pianistycznej cyklem utworĂłw, skomplikowanym do tego stopnia, Âże nauka do zagrania „ze zrozumieniem” dla niektĂłrych trwa latami. Ich tkanka muzyczna, za sprawÂą polifonii, ma bowiem bardzo bogatÂą, niemal barokowÂą fakturĂŞ, a jednoczeÂśnie, jak twierdzi wielu pianistĂłw, ich zapis nutowy nie „ukÂłada siĂŞ pod palcami”.

Jak sugeruje nazwa dzieÂła – etiudy te niosÂą w sobie przekaz programowy. Wprawdzie sam kompozytor nie nadaÂł im Âżadnych tytu³ów, ale skwapliwie uczynili to za niego póŸniejsi wykonawcy. I tak, jest na przykÂład Wilk i Czerwony Kapturek. No i oczywiÂście sÂłychaĂŚ, Âże Kapturek biegnie, a ten drugi go goni i szczĂŞka zĂŞbami.

PosÂłuchajmy, jak owa bajka (a raczej jej fragment) rozbrzmiewa pod palcami samego kompozytora.

http://www.youtube.com/watch?v=zP4kn5vFyCg

Takie porĂłwnanie nagraĂą zawsze jest fascynujÂące, pokazuje, jak ewoluuje wykonawstwo muzyczne, czym jest "interpretacja". Dla mnie nagrania "oryginalne", historyczne zawsze sÂą niezwykle waÂżne, a dla pianistĂłw - jakÂże cenne... Szkoda, Âże to, co w przypadku Sergiusza jest moÂżliwe, nie jest juÂż - w przypadku naszego Fryderyka.

Rachmaninow to rĂłwnieÂż twĂłrca oper. NapisaÂł 3 opery  - to: "Aleko", "SkÂąpy Rycerz" i "Francesca da Rimini". SÂą de facto jednoaktĂłwkami, trwajÂą okoÂło godziny. Na uwagĂŞ zasÂługuje ich nowatorskoœÌ, niezwykle skondensowana akcja  - wymagajÂą przez to niezwykle doÂświadczonych wykonawcĂłw. Rachmaninow napisaÂł je m.in. z myÂślÂą o wielkim Fiodorze Szalapinie. To muzyka bardzo ekspresyjna, majÂąca przeÂświetliĂŚ dusze bohaterĂłw  -  Rachmaninow, wyrosÂły z tradycji postromantycznej, potrafi  tworzyĂŚ "na dÂługim oddechu", dokonywaĂŚ psychologicznych analiz postaci.

Jeszcze w XIX wieku (1893 r.) powstaÂła pierwsza opera Rachmaninowa, "Aleko". 19-letni kompozytor tworzy dzieÂło peÂłne niepokoju, zaopatruje je teÂż w charakterystyczny motyw (swoisty Leitmotiv)  - oddaje on zazdroœÌ Aleka, ktĂłra wybucha z wielkÂą si³¹, w potĂŞÂżnych akordach granych przez instrumenty blaszane w fff. Libretto, oparte na poemacie Puszkina, opowiada o Rosjaninie (tytuÂłowy Aleko), ktĂłry zagubiony i znudzony Âżyciem ucieka do grupy CyganĂłw. Tam staje siĂŞ kochankiem Zefiry, ma z niÂą dziecko i zabija mĂŞÂżczyznĂŞ, ukochanego Zefiry. Ostatecznie zostaje wyrzucony z cygaĂąskiej spoÂłecznoÂści.

http://www.youtube.com/watch?v=CtQC42B-pa0&feature=related

Asiu, jesli chodzi o mnie, to ja takich wÂątpliwosci w odniesieniu do Rachamninowa nie mam. Jego walory jako wybitnego pianisty-wirtuoza sÂą i dla mnie, i dla znanej mi krytyki muzycznej bezdyskusyjne. Jesli pokazaÂł to - co pokazaÂł, to pewno tak sobie swĂłj utwĂłr na czas, w ktĂłrym go komponowaÂł, wyobraziÂł.

Nie wykluczam za to hipotetycznej sytuacji, ze gdyby wysÂłuchal Kissina, gdyby w ogole przeniĂłsÂł siĂŞ w lata nam wspĂłlczesne, gdyby graÂł na wspĂłlczesnym fortepianie, gdyby znaÂł mozliwoÂści wspĂłlczesnej elektro-akustyki, elektroniki i reÂżyserii dÂźwiĂŞku - to jestem pewien, Âże swoje "widzenie" tego preludium  mĂłgÂłby gruntownie "przeformowaĂŚ": takÂże i z racji tego, co mĂłgÂłby "podsÂłuchaĂŚ" od innych pianistĂłw, takÂże i z racji dyktatu i oczekiwaĂą wspĂłlczesnej nam publicznoÂści.
Tak wiêc, doceniajac i preferuj¹c Kissina - przychylam siê i do g³osów EWy, Koziolka i Pata: wykonanie samego kompozytora, tu: naszego bohaterea topicu - jest po prostu dla sztuki pianistycznej bezcenne... jedyne w sobie, wzorcowe. A ten sprowokowany przeze mnie plebiscyt - to, moim zdaniem, zwyk³a prezentacja gustów i naszych wspó³czesnych upodobaù.

Pat..ten ÂżeĂąski chĂłr od 6:27 przypomina mi nieco sÂłynne "TaĂące PoÂłowieckie" A.Borodina z Kniazia Igora (oczywiÂście nie jest to cytat dosÂłowny.. :) ;))

Dla miÂłoÂśnikĂłw Chopina i Rachmaninowa ten utwĂłr moÂże byĂŚ niezwyk³¹ gratkÂą. Jest bowiem  w nim wiele z tego, co u obu kompozytorĂłw kochamy najbardziej. Jest nastrĂłj szopenowskich nokturnĂłw, sÂą ich echa rozmyÂślaĂą o miÂłoÂści, wiernoÂści, tĂŞsknocie, przeznaczeniu, jest Rachmaninowa nostalgia i rozpoetyzowana zapowiedÂź nastrojĂłw i klimatĂłw ku ktĂłrym poprowadziÂły dÂźwiĂŞki dzwonĂłw z II koncertu c-moll, jest wreszcie w kaÂżdej nucie sÂłowiaĂąska rozlewna  melancholia z szopenowskim Âżalem w jednej miksturze..
To jeden z wczeÂśniejszych utworĂłw Rachmaninowa, gdy kompozytor pozostawaÂł pod wielkim wpÂływem  Chopina (choĂŚ i...Czajkowisiego), ale z pewnoÂścia to takze jeden z tych utworĂłw, w ktĂłrych budziÂł siĂŞ dla Âświata kolejny, wielki, narodowy rosyjski piewca, poeta fortepianu.

http://www.youtube.com/watch?v=FoVbynDHhZE

Conrado, w koĂącu petersburska prapremiera "Kniazia Igora" odbyÂła siĂŞ zaledwie 3 lata wczeÂśniej. Zapewne stÂąd te inspiracje...  ;)

Mam nadziejĂŞ na polskie spektale oper Rachmaninowa. ;)  Warte obejrzenia. Rachmaninow - przede wszystkim pianista. Ale znakomicie wÂłada wielkim aparatem instrumentalnym i wokalnym.

24 stycznia 1906 roku publicznoœÌ zgromadzona w moskiewskim Bolszoj miaÂła okazjĂŞ zobaczyĂŚ dwie ostatnie dzieÂła operwe Rachmaninowa. SkÂąpy rycerz  - dzieÂło dziÂś prawie zapomniane. Kompozytor zaczerpn¹³ znĂłw z Puszkina, libretto powstaÂło na podstawie tragedii wielkiego rosyjskiego romantyka. To opowieœÌ o uzaleÂżnieniu od bogactwa  - gromadzÂący je baron skÂąpi pieniÂądze na zbrojĂŞ dla syna, Alberta. Jego chory zachwyt nad kosztownoÂściami zgromadzonymi w kufrach i skrzyniach skrzĂŞtnie ukrytych w piwnicy Âświetnie oddaje muzyka - bodaj najciekawszym momentem opery jest monolog barona, ktĂłry oglÂąda swĂłj nagromadzony dobytek; orkiestra migocze podobnie jak zÂłoto wyÂłaniajÂące siĂŞ z ciemnoÂści piwnicy (alegorii ludzkiej duszy).

http://www.youtube.com/watch?v=RAePA9NhmAc

Na YT -  caÂłoœÌ opery w kilku czĂŞsciach (The Miserly Knight)


Libretto opery "Francesca da Rimini" osnute jest na tle sÂłynnej Boskiej Dantego, a wÂłaÂściwie - skupia siĂŞ na epizodzie z PiekÂła. Temat jest bardzo znany, wielokrotnie wykorzystywany byÂł przez kompozytorĂłw - Zandonaia, Czajkowskiego (znakomity poemat symfoniczny). Rachmaninow stworzyÂł mrocznÂą jednoaktĂłwkĂŞ w 2 odsÂłonach z prologiem i epilogiem. DziĂŞki swej postromantycznej wraÂżliwoÂści w sposĂłb bezpoÂśredni i przemawiajÂący do odbiorcĂłw wykreowaÂł dramat miÂłoÂści Francesci i Paola. 

Nie ma wiĂŞkszego smutku niÂż przypomnieĂŚ sobie szczĂŞÂście w chwilach cierpienia

ÂŚwietna A. Netrebko  http://www.youtube.com/watch?v=b_YQQ_j2CYA
Ciemny, peÂłen potegi finaÂł  http://www.youtube.com/watch?v=BIbToO94m4o

Ten motyw juÂż zachwycaÂł nas na tym Forum przy innej okazji - ale jego idylliczne piĂŞkno sprawia, ze muszĂŞ go tutaj wysÂłuchaĂŚ jeszcze raz:
Oto moja ukochana 18 wariacja z cyklu nt. Paganiniego (zadedykowana przez autora filmu... Rosji)

http://www.youtube.com/watch?v=MiPcbx7TyM4&NR=1

Ta dedykacja autora filmu - nie jest li tylko wyrazem jego osobistych emocji i pragnieĂą. To, jak sÂądzĂŞ, hoÂłd zÂłoÂżony przede wszystkim samemu Rachmaninowowi.  Rachmaninow komponujÂąc swoje wspaniaÂłe Wariacje na temat Paganiniego juÂż od 16 lat przebywaÂł na uchodÂźstwie, z dala od swojej ojczyzny. Samotny i wyobcowany - caÂłymi laty nie mĂłgÂł  i nie potrafiÂł odnaleŸÌ swojej artystycznej, narodowej inspiracji.
Ale oto postanowiÂł zmieniĂŚ coÂś bardzo waÂżnego w swoim Âżyciu: zbudowaĂŚ dom - WillĂŞ Senar nad Jeziorem Czterech KantonĂłw w Szwajcarii. W willi tej spĂŞdzaÂł okresy letnie w latach 1932-1939. To wÂłasnie dziĂŞki tej posiadÂłoÂści - jego odrodzenie jako kompozytora staÂło siĂŞ moÂżliwe. Bo ten dom - Âżywo przypominaÂł mu dawnÂą posiadÂłoœÌ rodzinnÂą. To wÂłaÂśnie tutaj, nad szwajcarskimi jeziorami Rachmaninow odnalazÂł siĂŞ jako wielki, dumny, rosyjski artysta. To tutaj skomponowaÂł RapsodiĂŞ na temat Paganiniego, wg mnie - najwspanialsze, najpiĂŞkniejsze dzieÂło jego Âżycia. 

Ktos mi kiedys polecaÂł koncerty Rachmaninowa w wykonaniu Olgi Kern, niestety jeszcze nie sÂłuchaÂłam, ale wyglada obiecujaco.

http://www.youtube.com/watch?v=fILR2XLeP7s

Co to znaczy Âładna melodia!!!Po wczorajszym koncercie nie chodzi mi po gÂłowie Bethoveen ani Czajkowski,
tylko ten utwĂłr, ktĂłry DwĂłjka nadaÂła jako wypeÂłniacz do peÂłnej godziny ;D ;D ;D ;D

http://www.youtube.com/watch?v=eSDSxhXo1Hs&feature=related

Co za wspaniaÂły muzycznie dzieĂą i wieczĂłr!!!! Nie wiadomo, co byÂło najpiĂŞkniejsze?! Kolia z wielkich, najpiĂŞkniej szlifowanych diamentĂłw! ;D

Od czasu do czasu warto przypomnieÌ sobie, ze Rachmaninow by³ tak¿e wspania³ym pianist¹, który w przeciwieùstwie do mistrzów jemu wspó³czesnej epoki dzie³a Chopina wykonywa³ z eleganck¹ pedanteri¹, bardzo stylowo - bez epatujacych publicznoœÌ manierycznych "dozdobników" i innych udziwnieù.
Tutaj - wykonanie nokturnu Es op. 9 nr 2 - w moim przekonaniu, z uwagi na mistrzowskie traktowanie rubata, nieprzeforsowany, subtelny dÂźwiĂŞk - wzorcowe. 

http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=kj3CHx3TDzw

Chyba jeszcze nie byÂło, a jeÂśli byÂło, to trudno. Rubinstein gra RapsodiĂŞ na temat Paganiniego.

http://www.youtube.com/watch?v=aIu-pR06okM
http://www.youtube.com/watch?v=ASR8dgqIU-g&feature=related

Chopin, Rachmaninow, Rubinstein wspaniaÂła muzyczna uczta.

UrodziÂł siĂŞ 1 kwietnia 1873.

http://www.youtube.com/watch?v=I6u1ejeRzd0&feature=related

Mam duszenie w krtani przy tym fragmencie koncertu:  8'30'' poprzez 8'39'' do  apogeum 8'54''

Fraza budowana jest naturalnie i bardzo ekspresyjnie.
Nie rozumiem - dlaczego tak mi sie to podoba (motywika, harmonia, dynamika? - nie wiem)

 Jako barwny przerywnik w sierioznych rozwaÂżaniach o wielkim kompozytorze, proponujĂŞ Wam, drodzy Rach-maniacy, film doœÌ luÂźno osnuty na faktach z Âżycia Artysty....To nakrĂŞcony w 2007 roku obraz "Ветка сирени", czyli po naszemu "Ga³¹zka bzu"...
Podobno Rachmaninow miaÂł w swoim Âżyciu( jak gÂłoszÂą ró¿ne legendy) tajemniczÂą, cichÂą wielbicielkĂŞ, ktĂłra skrycie, bo przez posÂłaĂąca obdarowywaÂła go po kaÂżdym koncercie bukietem biaÂłych bzĂłw...Tak wiĂŞc wÂątek melodramatyczny jest tu wyraÂźnie zaznaczony, aczkolwiek nie dominuje... Jest niejako tÂłem do przedstawienia  wielu faktĂłw z Âżycia kompozytora, jego rozterek, udrĂŞk twĂłrczych, zmagania siĂŞ z depresjÂą...No a przede wszystkim do pokazania jego peÂłnej uczuĂŚ, melancholijnej, iÂście rosyjskiej z ducha muzyki.......Polecam!

 Film jest w oryginalnej wersji jĂŞzykowej, ale myÂślĂŞ Âże nie bĂŞdzie problemu ze zrozumieniem piĂŞknej, Âśpiewnej mowy naszych wschodnich sÂąsiadĂłw...Dla mnie wersja bez napisĂłw to dodatkowy bonus ;)

http://vk.com/video_ext.php?oid=153554367&id=162502999&hash=f518619505c760b4&hd=1

Katiusza, DZIÊKI !!!!!!!!!!!
AleÂż wykonanie II koncertu (poczÂątek) poruszajÂące.

 ;D....

Taaak, II koncert ale takÂże preludium cis-moll ( Twoje ulubione Beatko) i Wokaliza

Takie sÂą skutki coraz czĂŞstszego buszowania po rosyjskojĂŞzycznych stronach w sieci.. ;)

ByĂŚ moÂże wynajdĂŞ jeszcze jakieÂś pereÂłki? PodzielĂŞ siĂŞ z Wami na pewno... :)

Szkoda,ze na potrzeby filmu muzyka jako forma jest zabalganiona.
Jakies powtorki, na ktore kompozytor nigdy by sie nie zgodzil.
Ruszanie formy w kompozycji, to zabojstwo moim zdaniem.
Przeciez kompozytor bardzo starannie dobiera dlugosc fraz, co za tym idzie napiecia muzyczne sa
w idealnie wyznaczonych miejscach.

Film moze byc ciekawy (nie ogladalem jeszcze w calosci)

Mimo wszystko, bardzo dziekuje Katii za link.

W sumie masz racjĂŞ, bartusie, ÂżaÂłujac przedmiotowego traktowanej muzyki Sergiusza, ale z drugiej strony przecieÂż sÂłusznie zauwaÂżasz: "Na potrzeby filmu..."
Bo tu najwazniejszy jest film: jego fabuÂła, misja, przesÂłanie. Muzyka jest tylko jednym z narzedzi tworcĂłw filmu. JĂŞsli wiĂŞc tak spojrzymy - to moze okazac siĂŞ, ze pomimo skalpela i barbarzyĂąskich montazy dÂźwiĂŞku - muzyka speÂłnia dobrze swa rolĂŞ a byĂŚ moÂże niektĂłrych zachĂŞci do poznania jej oryginalnej postaci

Januszu.
Poniekad masz racje.
Ja po prostu nie lubie polsrodkow.
Kto wie, czy to nie jest moim bledem.
(wiecznie niezadowolony, do wszystkiego nastawiony krytycznie, malo elastyczny).
Byc moze czas na zmiany.  :)

Zgadzam siĂŞ z Januszem...Muzyka jest tu waÂżnym, aczkolwiek tylko dodatkiem...
Mnie np. trochĂŞ 'zazgrzytaÂł' poczÂątek II koncertu w tym filmie, "larum dzwonĂłw" grane jakby od niechcenia, bez tego przygniatajÂącego patosu.. Znam bardziej porywajÂące interpretacje...
ChoĂŚ w historii filmu pewnie zdarzaÂły siĂŞ obrazy, gdzie moÂżna byÂło przesÂłanie filmu po³¹czyĂŚ z muzykÂą na najwyÂższym poziomie, ale ja wychodzĂŞ z zaÂłoÂżenia, Âże takie filmy jak "Ветка сирени" nie sÂą po to, aby napawaĂŚ siĂŞ najwyÂższej prĂłby popisami wirtuozowskimi...W takim celu idziemy do filharmonii, a nie do kina...PrzeciĂŞtnemu kinomanowi, zakÂładajÂąc ze nie jest melomanem, w zupeÂłnoÂści wystarczy to co jest...
Wiem, Bartku, Âże jesteÂś bezkompromisowy, ale sprĂłbuj popatrzeĂŚ na inne aspekty tego obrazu...
Najbardziej "rzuci³o" mi siê w oczy to, jak w gruncie rzeczy nieszczêœliwym cz³owiekiem by³ Rachmaninow...Neurotyk targany wiecznym niezadowoleniem, zmagaj¹cy siê z w³asn¹ niemoc¹ twórcz¹, depresyjny typ, który d¹¿¹c do Absolutu nigdy go nie osi¹gn¹³ we w³asnym mniemaniu...Nie potrafi¹cy siê cieszyÌ z tego, co osi¹gn¹³, nawet gdy by³ u szczytu s³awy...Bardzo to smutne.
Ale myœlê, ¿e ( o ironio..) w³aœnie dziêki temu mamy tak wspania³¹ muzykê tego kompozytora...To, ¿e nigdy nie osiad³ na laurach, nie popad³ w rutynê i nawet to jak bardzo têskni³ za Rosj¹ mieszkaj¹c w Stanach, by³o katalizatorem jego najwiêkszych dzie³...

A na koniec interpretacja II koncertu najbardziej do mnie przemawiajÂąca:

http://www.youtube.com/watch?v=5bNSRAxbB1U

Doroto,
link, ktĂłry podrzuciÂłaÂś
napeÂłnia moje serce  :)
bardzo piĂŞknÂą z muzykÂą

 CieszĂŞ siĂŞ Marku... :)
 Powiem Ci, Âże dopiero w tej interpretacji II koncert objawiÂł mi siĂŞ peÂłniÂą piĂŞkna, tĂŞsknoty, melancholii...Moim "the best"jest niezmiennie Koncert nr 3, ale teraz i drugi zaczyna go doganiaĂŚ.. ;)
Bierezowski, wydaje mi siĂŞ , jest pianistÂą  stworzonym do swojej rodzimej muzyki...PiĂŞknie oddaje rosyjskiego ducha w swoich wykonaniach...A w Chopinie jakoÂś mnie nie zachwyciÂł...

http://www.youtube.com/watch?v=IEOKUO-wWw4

Utwór zainspirowany czarno bia³¹ reprodukcj¹ obrazu Arnolda BÜcklina. Kiedy Rachmaninow zobaczy³ w koùcu, po latach, orygina³, ju¿ kolorowy, by³ rozczarowany.

MaÂła przerĂłbka Preludium cis-moll op. 3 nr 2 Rachmaninowa

http://www.youtube.com/watch?v=BfFeFsCD1tM