Kurier Szafarski

Tak sobie wÂłaÂśnie pomyÂślaÂłam po cichu:) ÂŻe moÂżna by zaÂłoÂżyĂŚ wÂątek w rodzaju "oswajanie Wagnera":)) I zamieszczaĂŚ co bardziej zachĂŞcajÂące fragmenty. MoÂże niektĂłrym z nas pomogÂłoby to lepiej przyswoiĂŚ czy polubiĂŚ jego muzykĂŞ.

Tak, Joanno, to zdecydowanie dobry pomysÂł. KiedyÂś fascynowaÂłem siĂŞ Wagnerem, MoÂże lata fascynacji powrĂłcÂą? :)
Zreszt¹, twórczoœÌ Wagnera pod ka¿dym wzglêdem zas³uguje naszego wspólnego zainteresowania: raz, ¿e jest niezwykle melodyjna - ³atwo wpadajaca w ucho, dwa, ¿e w swej epoce by³a nowatorsk¹ i co do formy (dramaty muzyczne), i tkanki muzycznej (akord tristanowski), wreszcie: trzy - postaÌ i pogl¹dy Wagnera nazanczone by³y silnym piêtnem historycznym przejawiajacym siê na przyk³ad w tym, ¿e: reaktyywowa³ i upowszechni³ mitologiê germaùsk¹, inspirowa³ muzyczne pokolenia do uto¿samiania siê z dziedzictwem swojego narodu, ale takze, niestety - to w³aœnie Wagner by³ kultowym kompozytorem Adolfa Hitlera. I z tego wzglêdu w sumie te¿ warto poznaÌ tê muzykê aby lepiej zrozumieÌ mechanizmy towarzysz¹ce narodziom strasznego fenomenu nazizmu.
Za to - w swojej mÂłodoÂści wielkrotnie dawaÂł wyrazy sympatii dla dzielnego, walecznego, zniewolonego narodu polskiego...

A wiĂŞc zacznijmy: Wielki, romantyczny wizjoner - Ryszard Wagner.

Wprawdzie tego utworu nie zalicza siĂŞ do najwybitniejszych dzieÂł Wagnera, ale dla nas, PolakĂłw, miaÂło i ma wymowĂŞ szczegĂłlnÂą. Symfonia "Polonia" - mÂłodzieĂącze dzieÂło mistrza, o ktĂłrym mowa.
SymfonioĂŞ tĂŞ komponowaÂł bĂŞdÂąc zauroczony polskimi pieÂśniami patriotycznymi, ktĂłre miaÂł okazje sÂłuchaĂŚ podczas przemarszu polskich rozbitkow Powstania Listopadowego. Po upadku insurekcji nasi nieszczĂŞÂśni powstaĂący maszerowali przez Niemcy (Lipsk) do Francji - doÂświadczajÂąc wielu wyrazĂłw sympatii i wspĂłlczucia od miejscowej ludnosci. Jednym z owacyjnie pozdrawiajacych PolakĂłw byÂł Ryszard Wagner.
W utworze Âłatwo dosÂłuchamy sie motywu z pieÂśni "Witaj majowa jutrzenko" (znana bardziej od pierwszych sÂłow: "Witaj maj, trzeci maj..."), ale takze i mazurka DÂąbrowskiego. :)

http://www.youtube.com/watch?v=ttfH1pNWuis

Wagner byÂł ulubionym kompozytorem Hitlera, ale Hitler lubiÂł teÂż Nietsche'ego czy Spitzwega.
Nie uwaÂżam, Âże powinniÂśmy siĂŞ zajmowaĂŚ poglÂądami tego idioty.
Ale niestety sam Wagner byÂł antysemitÂą, byÂł teÂż chyba maÂło ciekawym czÂłowiekiem w ogĂłle.
Ciekawe jest to Âże np. taki Artur Rubinstein w mÂłodoÂści byÂł entuzjastÂą Wagnera (nazywaÂł to swojÂą
"wagneritis") i jakby antysemickoœÌ kompozytora zupe³nie mu nie przeszkadza³a.Jeszcze raz polecam
pamiĂŞtniki Rubinsteina, opowieÂści o jego pobycie w Bayreut sÂą kapitalne.MoÂże cezurÂą byÂła tu II wojna Âświatowa
bo obecnie np.dyrygenci izraelscy majÂą z Wagnerem spory kÂłopot.
I jeszcze Nietzsche o Wagnerze:
"Temu zapatrywaniu dajĂŞ pierwszeĂąstwo: sztuka Wagnera jest chora. Prob¬lemy, jakie wprowadza
na scenĂŞ – to problemy wy³¹cznie histeryka: konwulsyjne namiĂŞtnoÂści, nadpobudliwoœÌ, smak,
który ³aknie coraz ostrzejszych przypraw, chwiejnoœÌ, z której czyni zasadê, a zw³aszcza dobór
typĂłw fizjologicznych bohaterĂłw i bohaterek (galeria chorych!): wszystko to razem przedstawia
bez wÂątpienia obraz patologiczny. Wagner est une nĂŠvrose."
No ale muzyka Wagnera to zupeÂłnie co innego.

Moim ulubionym fragmentem jest "MiÂłosna Âśmierc Izoldy", ktĂłrej wprawdzie tylko w wersji
koncertowej miaÂłam okazjĂŞ posÂłuchaĂŚ caÂłkiem niedawno w towarzystwie pewnego "duszka":

http://www.youtube.com/watch?v=3SA2KsY0ZRI

Terenia zaczĂŞÂła z wysokiego C :), ja - od hitu, ktĂłry towarzyszy prawie kaÂżdemu czÂłowiekowi przynajmniej raz w Âżyciu: marsz weselny!
OczywiÂście, wszyscy kojarzymy taki marsz najbardziej z maestro Mendelssohnem, ale podczas uroczystoÂści prawie zawsze grywany jest i marsz weselny Wagnera.
Pochodzi on z Dramatu muzycznego Lohengrin, w nagraniu jak niÂżej: rozbrzmiewa od momentu 3:25 a wÂłaÂściwie peÂłnÂą krasĂŞ zyskuje pod chĂłralnym wykonaniem od 3:45 i nastĂŞpnie 6:31...
Oczywiscie zachĂŞcam do opdsÂłuchania caÂłoÂści :)

Lohengrin - Bridal chorus "Treulich gefĂźhrt" : http://www.youtube.com/watch?v=fh8MrtRvAPI&feature=fvst

Duszek, Tereniu, nieustajÂąco wdziĂŞczny za wyciÂągniĂŞcie, na dodatek darmowe, na jeden z koncertĂłw Festiwalu LvB :)

Trzeci raz wrzucam tego linka, ale oczarowana jestem niezmiernie, Im Treibhaus, wagnerowska pieœù, z tego¿ koncertu
http://www.youtube.com/watch?v=RbPuEMqbIA8

Masz racjĂŞ Januszu strzeliÂłam z grubej rury a ten wÂątek to przecieÂż "oswajanie.."
wiĂŞc bardzo znana uwertura ze "ÂŚpiewakĂłw"

http://www.youtube.com/watch?v=jYHehDaXCUs

i transkrypcja Goulda, ktĂłry uwielbiaÂł Wagnera:

http://www.youtube.com/watch?v=BjIX9mwcyPE

Tereniu, nie pisz tak, bo to nieprawda. UznaÂłaÂś, ze dla Ciebie jest to waÂżna wagnerowska kompozycja - i koniec dyskusji. Tutaj nikt nie narzuca nikomu (na szczĂŞÂście!) swoich preferencji i zasad.
Tak tylko dla formalnoÂści: peÂłen funkcjonujÂący w polskich przekÂładach tytuÂł, to rzecz jasna "ÂŚpiewacy norymberscy"


Uwertury w dramatach muzycznych Wagnera to wg mnie dzie³a same w sobie. Tê, która zapoda³aœ zawsze lubi³em i czêsto s³ucha³em, ale najbardziej ukochana moja uwertura Wagnera to ta - z Dramatu "Tannhäuser". Jak w ¿adnej innej - muzyka, z czasem, jak podziemna lawa wyp³ywa i lœni tysi¹cem blasków i ogromem wielkiego wulkanu. Monumentalna, wznios³a, wspania³a...

http://www.youtube.com/watch?v=GwhP-wY1ROY&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=qSARntvmVAM&feature=related

Nie s³ucha³am Wagnera nigdy. Jego muzyka wydawa³a mi siê mroczna, ha³a¶liwa, niezrozumia³a... Wczoraj, po powrocie do domu, w³±czy³am radio i us³yszalam zapowied¼ II aktu Tanhausera. Usiad³am i zaczê³am s³uchaæ. Bo¿e, jakie to piêkne!!! Niestety, po kilku minutach nawiedzili mnie go¶cie, ale przy najbli¿szej okazji (trwa wszak festiwal!) MUSZÊ pos³uchaæ!
DziĂŞkujĂŞ Wam wszystkim za popychanie mnie, w kierunkach dotÂąd niechĂŞtnie przeze mnie obieranych. :)

Ewo, ja siĂŞ czujĂŞ tu jak Neo (z Matrixa) ktĂłremu "ÂładujÂą" kolejne programy  ;)

Oooo... wesz³am na forum i zauwa¿y³am, ¿e za³o¿y³am w¹tek :D :D Jak to siê sta³o, ¿e to, o czym wspomnia³am po cichu Patowi (który faktycznie pierwszy poda³ tê myœl na forum) rozesz³o siê takim g³oœnym echem? Ano tak, widzê, ¿e macza³a w tym palce dobra wró¿ka o imieniu Janusz :D
Wagner chyba wielu ludziom kojarzy siĂŞ tak, jak pisze Ewa, do tego dochodzÂą nam wiadome skojarzenia:)  Plus wypowiedzi takie, jak np. Woody'ego Allena ("Po takiej dawce Wagnera mam ochotĂŞ napaœÌ na PolskĂŞ" :)), czy reminiscencje z Czasu Apokalipsy - ten "zapach napalmu o poranku" jeszcze mocniej nadaje Wagnerowi piĂŞtno muzyki zachĂŞcajÂącej do agresji. Tymczasem muzyka nie jest winna temu, w jakim celu wykorzystajÂą jÂą tyrani i szaleĂący.  
Ludzie maj¹ nieszczêsn¹ umiejêtnoœÌ wykorzystywania nawet najpiêkniejszych idei w celu krzywdzenia swych bliŸnich.
Tego, Âże Wagner wykorzystywaÂł mitologiĂŞ germaĂąskÂą, w Âżadnym wypadku nie uwaÂżam Âża minus, bo jest ona ogromnie ciekawa i inspirujÂąca. Tolkien takÂże czerpaÂł z mitĂłw nordyckich, z ktĂłrych biorÂą poczÂątek rĂłwnieÂż legendy ludĂłw skandynawskich. To fascynujÂący, magiczny Âświat i warto daĂŚ siĂŞ do niego zaprosiĂŚ.
Piotr teÂż siĂŞ skarÂżyÂł, Âże Wagner maÂło do niego przemawia - chciaÂłam przemyciĂŚ jeden czy drugi utwĂłr na wÂątku operowym (niewykluczone, Âże te utwory juÂż tutaj sÂą:)), ale pewnie jako zjawisko muzyczne zasÂługuje on na osobny wÂątek.
 A w ogĂłle wÂłaÂśnie siĂŞ (chyba) koĂączÂą ÂŚpiewacy norymberscy, ktĂłrych sÂłucham pierwszy raz w Âżyciu i nie ÂżaÂłujĂŞ:)

Beata trafiÂła mi w dziesiÂątkĂŞ ;) To moÂże wklejĂŞ ten drugi utwĂłr;) Tego samego sÂłowika :)

http://www.youtube.com/watch?v=46VxWqLDDCU&feature=related

Hah, po czĂŞÂści czuje siĂŞ nawet 'inspratorem' tego wÂątku.  ;) DziĂŞki, Asiu, za wprowadzenie sÂłowa w czyn. Bregy napisaÂł: "TwĂłrczoœÌ Ryszarda Wagnera stanowi jedno z najÂświetniejszych osiÂągniĂŞĂŚ ludzkiego geniuszu. [...] Zjawisko nie majÂące odpowiednika, niezastÂąpione i niepowtarzalne".



Do tego dodajmy jeszcze: blask i koloryt orkiestry, genialne (!) operowanie ogromnym aparatem instrumentalno-wokalnym, ogrom pomys³ów instrumentacyjnych. Osobny rozdzia³ to wagnerowska wokalistyka, wielkie, natchnione, zawieszone frazy - i dramaturgia. Wagner to jeden z najwiêkszych umys³ów dramaturgicznych wszech czasów. To zreszt¹ nie tylko kompozytor - jak wiecie to twórca GESAMTKUNSTWERKu, po³aczenia muzyki, teatru, sztuk plastycznych, filozofii, historii... Wagner zjednoczy³ wiele rodzajów sztuki, stworzy³ muzyczny dramat. Muzyczny patriota, nadzwyczaj zas³u¿ony dla niemieckiej kultury. Wykreowa³ nowy œwiat opery, prawdziw¹ przeciwwagê dla opery w³oskiej i francuskiej (niew¹tpliwie go inspiruj¹cej).

Wagner to fascynujÂący artysta. Festiwal w Bayreuth to ÂświĂŞto dla miÂłoÂśnikĂłw sztuki.  :D
 

ByÂłeÂś inspiratorem, mon ami :)
MĂłj post oryginalnie byÂł odpowiedziÂą na Twoje pytanie:

ZresztÂą speÂłniÂłam obowiÂązek, sÂłuchajÂąc ÂŚpiewakĂłw:)

Janusz antycypowaÂł tu Lohengrina, wielkie dzieÂło wystawione w sierpniu 1850 r. w Weimarze. To opera w peÂłni dojrzaÂła, realizujÂąca postulaty wagnerowskiego dramatu muzycznego.  Legenda o ÂświĂŞtym Graalu, na ktĂłrej Wagner (jak wiemy – takÂże librecista swoich oper) siĂŞ oparÂł, to temat uwielbiany przez artystĂłw. Podobno na samym poczÂątku skomponowaÂł on ostatni trzeci akt, poprzedzony peÂłnym blasku, pysznym orkiestrowym  (symfonicznym) wstĂŞpem, napisanym z wielkim wyczuciem orkiestrowych barw, stanowiÂącym moÂżliwoœÌ popisu dla orkiestry. Zaraz po nim nastĂŞpuje sÂłynny Marsz weselny, juÂż tu cytowany. Duet Das sĂźsse Lied verhallt Elzy i Lohengrina, czarujÂąco romantyczny, z wielkim wachlarzem emocji - jak siĂŞ podkreÂśla - stanowi zapowiedÂź Tristana i Izoldy z 1859 r., zwÂłaszcza aktu II (o ktĂłrym bĂŞdzie jeszcze mowa!). ZachwycajÂą Leitmotivy, motywy przewodnie, wytwory wspaniaÂłej inwencji, ktĂłre Wagner kojarzy z poszczegĂłlnymi osobami, zjawiskami, wydarzeniami itd. To na nich w duÂżej mierze opierajÂą siĂŞ jego dramaty; wÂątek ten moÂżna rozwin¹Ì szczegĂłlnie przy okazji (niewÂątpliwie trudnego w odbiorze) PierÂścienia Nibelunga.

DoœÌ z pisaninÂą; jutro, w miarĂŞ moÂżliwoÂści, sÂłuchamy !  ;)

Wspaniale!  :D  ZresztÂą, kto sÂłuchaÂł dzisiejszej transmisji  z Bawarii (zd¹¿yÂłem na koĂącĂłwkĂŞ aktu II i fragmenty aktu finaÂłowego, zresztÂą – dwugodzinnego!), sÂłyszaÂł zapewne komentarze w DwĂłjce dotyczÂące Meistersinger. To jedyna muzyczna komedia Wagnera, rzeczywiÂście – nieco 'lÂżejsza' od pozostaÂłych, klarowniejsza i bardziej 'dostĂŞpna' fakturalnie. MyÂślĂŞ, Âże przygodĂŞ z Wagnerem powinno siĂŞ zacz¹Ì wÂłaÂśnie od ÂŚpiewakĂłw norymberskich, ewentualnie Der fliegende Holländer. 

Co mnie zachwyca tu najbardziej? Polifonia (wybitnie polifoniczna opera), inspiracje Bachem. Wielkie monologi, pieÂśni (ujĂŞte doœÌ tradycyjnie, jako jakby zamkniĂŞte numery), scena w koÂściele z I aktu (choraÂł!), 7-gÂłosowa fuga w akcie drugim, kwintet z III aktu, no i caÂła ostatnia scena z monumentalnymi, zapierajÂącymi dech piersiach chĂłrami ORAZ oczywiÂście – UWERTURA, antycypujÂąca tematy z opery, genialnie skomponowana (kontrapunkty). ZnĂłw – mistrzostwo instrumentacji , prowadzenia wielkiej orkiestry. I budowanie dramatycznego napiĂŞcia.  FascynujÂąca jest obudowa ideowo-filozoficzna tego dzieÂła, wzajemny stosunek tradycji i nowoczesnoÂści, siĂŞgniĂŞcie do rdzenia niemieckiej sztuki, historii (Hans Sachs jako postaĂŚ udokumentowana), wymowa estetyczna. O tym wszystkim napomkn¹³ chyba Sz. Paczkowski w DwĂłjce.  To co w latach 30. uczynili z tej opery naziÂści (peany Goebbelsa w czasie wygÂłoszone w czasie pamiĂŞtnej inscenizacji etc.) nie wymaga komentarza. Opera ta, tak niemiecka w wymowie muzycznej i literacko-historycznej, jest skarbem caÂłego muzycznego Âświata.

Na marginesie, zÂłoszczĂŞ siĂŞ trochĂŞ na publicznoœÌ w Teatrze, ktĂłra przyjmuje kolejne spektakle 'buczeniem'.  ::) Nawet jeÂśli nie podobaÂły mi siĂŞ niektĂłre gÂłosy (gdzie ci wielcy wagnerowscy Âśpiewacy poprzednich dekad?), a zapewne nie zaakceptowaÂłbym teÂż scenografii, to dla wykonawcĂłw, w tym CHÓRU (bardzo trudna rola, prawie caÂły czas na scenie, do tego – sÂłyszeliÂście tĂŞ fugĂŞ i finaÂł!)  I ORKIESTRY (mistrzostwo Âświata!!) naleÂży siĂŞ wielki aplauz. To ogromny wysiÂłek ÂśpiewaĂŚ i graĂŚ przez 4,5 godziny…


To, zdaje siĂŞ, poprzednia inscenizacja ÂŚpiewakĂłw w Bayreuth. Klasyczna, tradycyjna. Nie wywoÂływaÂła tak skrajnych emocji jak ta, serwowana od kilku lat przez CatherinĂŞ Wagner.
http://www.youtube.com/watch?v=awRVNjwNuTg
http://www.youtube.com/watch?v=qyv3zrsGlNc

ChĂłry sÂą fantastyczne. ZresztÂą caÂła opera niezwykle ciekawa. Warto ÂŚpiewakĂłw jeszcze dokÂładnie przesÂłuchaĂŚ. Faktycznie, sÂłychaĂŚ tĂŞ polifoniĂŞ, a dramatyzm robi wraÂżenie.
http://www.youtube.com/watch?v=iwP2944fdII&feature=related

A jutro - ha, dzisiaj :) - Lohengrin. Czyli "rycerz w lÂśniÂącej zbroi":))
http://www.polskieradio.pl/8/22/Artykul/408741,Rycerz-w-lsniacej-zbroi

Do Lohengrina podchodzĂŞ podwĂłjnym sentymentem - prĂłcz muzyki, chwyta mnie za serce libretto, oparte na wspaniaÂłych, romantycznych arturiaĂąskich legendach. Lohengrin jest przecieÂż rycerzem ÂświĂŞtego Graala, synem sir Parsifala... ÂŚwiĂŞty Graal, Camelot, Bractwo OkrÂągÂłego StoÂłu ... przepiĂŞkne opowieÂści ze Âświata dam i rycerzy, w ktĂłrych bohaterowie majÂą prawe i szlachetne serca, w ktĂłrych przysiĂŞga jest nienaruszalnÂą ÂświĂŞtoÂściÂą, w ktĂłrych umiera siĂŞ z miÂłoÂści... IleÂż zrodziÂły wielkich dzieÂł, dla ilu twĂłrcĂłw byÂły inspiracjÂą.
Przy okazji zwróÌcie uwagê na temat Elzy i jej brata, zamienionego w ³abêdzia. Czy¿ nie przypomina nam to znajomych postaci z naszych dzieciêcych bajek? Jak siê okazuje, równie¿ i Andersena urzek³a legenda o rycerzu przemienionym w ³abêdzia, która przefiltrowana przez jego wyobraŸniê ukaza³a siê nam pod postaci¹ baœni o Elizie i jej jedenastu braciach, których z³a królowa przemieni³a w dzikie ³¹bêdzie, które siostra mog³a odczarowaÌ jedynie pod warunkiem zachowania milczenia.:)

To byÂły piĂŞkne dni... Bayreuth, ÂświÂątynio mistycznej sztuki !

Poniewaz nasza dyskusja nieco zawiesiÂła siĂŞ w prĂłzni - polecam znakomity, blisko godzinny film z logo TVP Kultura "oswajajacy" Wagnera

http://www.youtube.com/watch?v=9ljtPmzVWVQ

Hum, przyznam, i¿ nie rozumiem tytu³u w¹tku. To Wagnera trza "oswajaÌ"?? Przecie¿ to piêkna, romantyczna muzyka, nietrudna w odbiorze. Jedyn¹ przeszkod¹ w jego s³uchaniu mo¿e byÌ nieznajomoœÌ jêzyka niemieckiego- sam mam z tym problem, bo moja niemczyzna z roku na rok staje siê kiepœciejsza (z powodu nieu¿ywania), ale radzê sobie w ten sposób, ¿e ogl¹dam w zwanym necie wagnerowskie spektakle z napisami w którymœ z bardziej znanych mi jêzyków. Co do kontekstu powi¹zaù muzyki Wagnera z socjalizmem, to uwa¿am to za nieporozumienie. Co z tego, ¿e Hitler lubi³ Wagnera, co z tego, ¿e Leni Riefenstahl wykorzysta³a "Zmierzch bogów" w socjalistycznej propagandówce? Czy to, ¿e Stalin uwielbia³ pieœù "Suliko" ma oznaczaÌ, ¿e ja mam tej pieœni nienawidziÌ? Dajcie¿ pokój.

Panie Musamman, jak ju¿ pan piszesz, to staraj siê pisaÌ precyzyjniej, a nie pos³ugujesz siê pan (nie œmiem twierdziÌ ¿e celowo) stosowanymi skrótami...nie myl pan narodowego socjalizmu, nazizmu, tej antykomunistycznej i skrajnie antysemickiej ideologii, u podstaw której sta³ g³ownie nacjonalizm i rasizm...z pojêciem i póŸniejszym od tego s³owa nurtem "socjalizmem", czy jego radykalniejsz¹ odmian¹, komunizmem - bo to mimo wszystko, dwie zupe³nie ró¿ne rzeczy...

Nota bene niema³e znaczenie dla powstania tego terminu (socius, communis -wspólny, powszechny), i po czêœci samej ideologii mia³a "pierwotna" idea chrzeœcijaùska, tj Nowy Testament..a dok³adniej "Dzieje Apostolskie" (bodaj 4-5 rozdzia³), gdzie mowa o wspólnocie dóbr i ¿yciu wspó³wyznawców w tzw komunach (przekazywanie maj¹tków, pieniêdzy itd. do wspólnego rozporz¹dzanie, nad czym piecze sprawowali bezpoœrednio aposto³owie, b¹dz ludzie przez nich dysygnowani)..st¹d te¿, prócz samych tych pojêÌ i wywodz¹cych od nich nurtów polit.) póŸniejsze terminy takie jak "socjalizm chrzeœcijaùski", czy "pierwotny komunizm chrzeœcijaùski"...Zatem wiêc, jeœli ju¿ u¿ywa siê podobnych terminów, to starajmy siê pisaÌ precyzyjniej...

ps.co do wspomnianych rozdzia³ów DzAp..rzecz dotyczy m.in "nies³awnej" sprawy Ananiasza i Safiry...

a tak przy okazji dodam jeszcze, Âże "mÂłody" Stalin (Âże szczegĂłl.podreÂśleniem sÂłowa mÂłody), jako niedoszÂły gruziĂąski ksiÂądz, niewÂątpliwie doskonale znaÂł te rozdziaÂły i tÂą konkretnÂą "sprawĂŞ"...w koĂącu parĂŞ Âładnych lat studiowaÂł w seminarium duchownym, uzyskujÂąc przy tym wyniki dobre i bardzo dobre....czego zresztÂą, bĂŞdÂąc juÂż u steru wÂładzy wcale nie kryÂł..

Panie KozioÂł, nie pouczaj mnie Pan  w materyi teorii politycznej, jam bowiem z zawodu jest politolog i sporo jeszcze pamiĂŞtam ze studiĂłw. Socjalizm to socjalizm, Panie KozioÂł i nie ma dla mnie znaczenia, czy jest to socjalizm narodowy (Hitler) czy miĂŞdzynarodowy (Stalin). Nie ma dla mnie rĂłwnieÂż znaczenia to, co wypisujÂą na ten temat lewackie merdia typu GWno, okreÂślajÂąc nazizm mianem "totalitaryzmu prawicowego" (ha ha). A chrzeÂścijaĂąstwa proszĂŞ do socjalizmu nie mieszaĂŚ i niech Pan z Âłaski swojej nie dokonuje egzegezy Pisma ÂŚwiĂŞtego, bo wartoÂści chrzeÂścijaĂąskie sÂą akurat tym, co socjalizm niszczy z zasady.

I ta dyscyplina nie jest mi obca, i nie tylko z racji sÂąsiedztwa z "mojÂą" dawnÂą katedrÂą historii i niemal tych samych prof na niej wykÂładajÂących, gdzie i mĂłj promotor byÂł profesorem tej bardzo "wÂąskiej" jak dla mnie dyscyplicy, ale i w okresie studiĂłw, prywatnych zaiteresowaĂą przejawianych w tym kierunku...wiĂŞc nikt tu nie ma zamiaru pana pouczaĂŚ.
Dla mnie natomiast ma to zasadnicze znaczenie, poniek¹d z racji i¿ swego czasu sam ¿em by³ czymœ co mozna nazwaÌ "ideowym socjalist¹" (dla przypomnienia, by³ nim w pewnym okresie ¿ycia i sam Pi³sudski, który wraz ze swoim bratem Bronis³awem dostkonale znali sie z rodzonym bratem Lenina, niejakim Aleksandrem Uljanowem -skazanym na œmierÌ za próbê zamachu na cara, w której to akcji aktywnie uczestniczy³ i Bronis³aw i poniek¹d sam Józef), zasadnicze znaczenie, gdy¿ jedynym cz³onem jakie te dwa z za³o¿enia odmienne nurty ³¹czy, jest wy¿ej wspomniany "termin". Jesli wiêc ktoœ nie potrafi rozró¿niÌ jednego od drugiego, to najwyraŸniej zapozna³ siê z problematyk¹ powierzchownie, b¹dz jednostronnie...lub co gorsza czyni podobnie w sposób z góry zamierzony, kieruj¹c siê w odniesieniu do tematu jakimiœ osobistymi uprzedzeniami, ale to ju¿ jego problem....ja potrafiê odró¿niÌ dzielnicê W-wy Pragê, od czeskiej stolicy Pragi. Dla mnie natomiast nie ma ¿adnego znaczenia, co wypisuj¹ na ten temat i jedni i drudzy, a w szczególnoœci pewne skrajnie prawicowe i antysemickie media gdzies tam daleko poza granicami kraju, w³¹cznie z pewnymi rozg³oœniami "radiowymi" skupiajacymi wokó³ siebie rzesze Polonii (z racji odleg³.³atwiej im wcisn¹Ì co wlezie...oni natomiast zamiast wracaÌ i tu jak miliony rodaków wp³ywaÌ na kszta³t i rozwój kraju (ró¿nymi sposobami) wol¹ jedynie to wszystko ³ykaÌ i na odleg³oœÌ krytykowaÌ..bo tak naj³atwiej)..
ps.drogi Panie, niech Pan mi nie zabrania dokonywaĂŚ egzegezy Pisma ÂŚwietego (stwierdziÂłem po prostu fakt na podstawie dokÂł. analizy tekstu)...gdyÂż tÂą problematykÂą zajmuje sie od lat, i kto wie czy moÂże w niedÂługim czasie, gdzieÂś nie ukaÂże sie owoc tych usilnych, dÂługoletnich badaĂą... 

Có¿, bêd¹c w przeciwieùstwie do obu panów jedynie amatorskim obserwatorem ludzi i tworzonych przez nich idei, staraj¹cym siê zachowaÌ maksymaln¹ obiektywnoœÌ wobec owych obserwacji, mogê przede wszystkim zauwa¿yÌ, ¿e w wiêkszoœci przypadków nie jest mo¿liwe w pe³ni obiektywne ocenianie czegoœ, do czego ma siê stosunek emocjonalny :)

Co ciekawe, same idee chrzeœcijaùstwa i socjalizmu kojarz¹ mi siê jako w ogólnych zarysach podobne. Obie wyp³ywa³y z umys³ów jednostek, którym marzy³o siê szczêœcie ludzi, zaradzenie cierpieniom. Obie kierowa³y siê trosk¹ o s³abszych, ubogich, przeœladowanych i oskar¿a³y bogaczy o wyzysk i brak wra¿liwoœci. W obu przypadkach wra¿liwi ludzie buntowali siê przeciw temu co akurat widzieli wokó³ siebie i nawo³ywali do zmiany. Mo¿e dlatego zreszt¹ naturaln¹ rzecz¹ by³ pewien konflikt - w koùcu proponowa³y jednak inne widzenie œwiata i inne œrodki (chrzeœcijaùstwo jednak k³adzie akcent na osi¹gniêcie sprawiedliwoœci w ¿yciu przysz³ym i podkreœla równoœÌ wszystkich wobec Boga. Socjalistom marzy³o siê doczesne królestwo sprawiedliwoœci, bez ubóstwa, oparte na altruizmie i wzajemnej wspó³pracy).
W obu przypadkach te¿ mo¿na by³o zaobserwowaÌ, jak czêsto tragiczne skutki potrafi³y wywo³aÌ praktyczne realizacje tych marzeù przez demagogów oraz tyranów, którzy wprowadzaj¹c je (a przynajmniej tak twierdz¹c) w ¿ycie nie mieli bynajmniej na myœli tego, co przyœwieca³o idealistom, a g³ównie ca³kowit¹ w³adzê i kontrolê nad ludŸmi.
Zatem mogĂŞ siĂŞ zgodziĂŚ z Konradem, Âże przymiotniki bywajÂą waÂżne, bowiem tak czasem wydobywa siĂŞ to, co znieksztaÂłca ideĂŞ. Zatem zapewne narodowy socjalizm, czy jak to zwano w Rosji sowieckiej, realny socjalizm, ma siĂŞ zapewne tak do idei socjalizmu, choĂŚby Saint-Simona, jak idea krzesÂła do na przykÂład krzesÂła elektrycznego:)
Z drugiej strony zgoda, ¿e w naszym kraju s³owo to zosta³o mocno zdewaluowane poprzez w³aœnie pos³ugiwanie siê nim do opisywania systemu wprowadzonemu w okrutny sposób dziêki obcej dyktaturze. W moim odczuciu tamte systemy by³y podobn¹ zbrodnicz¹ karykatur¹ socjalizmu, jak choÌby rz¹dy Inkwizycji i okres wojen i przeœladowaù religijnych by³y potworn¹ karykatur¹ idei chrzeœcijaùstwa. Jeœli znêcano siê nad ludŸmi w imiê Jezusa, czemu jeszcze moglibyœmy siê dziwiÌ? NajwyraŸniej potrafimy ka¿de najpiêkniejsze nawet próby dokonywane przez szlachetnych, czasem naiwnych, marzycieli obróciÌ w kolejne narzêdzie zrobienia krzywdy bliŸniemu. Jest to z pewnoœci¹ smutna refleksja. Idee s¹ na ogó³ szlachetne - po có¿ by³oby je tworzyÌ (nie mówiê o pomys³ach z gruntu z³ych, ale one zasadniczo nie s¹ przedmiotem filozofii). Przykrajanie ich na nasz¹ u³omn¹ miarê, lub te¿ wt³aczanie z kolei nas w ich teoretyczne ramy czêsto koùczy siê tragicznie dla idei - lub dla nas, ludzi. Jest chyba ju¿ pewne, ¿e na naszym œwiecie ci¹¿y brzemiê wiecznej niedoskona³oœci, ¿e niemo¿liwe jest ca³kowite wyeliminowanie z niego niesprawiedliwoœci i cierpienia, bo s¹ one w niego organicznie wpisane. A z drugiej strony jednak, chyba te¿ niemo¿liwe jest, aby ludzie zaprzestali kolejnych prób - w koùcu czy¿ wiêkszoœÌ naszych aktywnoœci na tej ziemi nie zmierza do celów, których nie mo¿emy osi¹gn¹Ì, ale do których jednak trzeba d¹¿yÌ? Mo¿emy tylko mieÌ nadziejê, ¿e bêd¹ one coraz m¹drzejsze i ¿e w dobie powszechnego dostêpu do informacji ludzie coraz mniej bêd¹ podatni na uleganie tyranom, a tak¿e mniej bezbronni.

Tak w ogóle chcia³abym zauwa¿yÌ, ¿e offtopujemy w kolejnym w¹tku:) Proponujê wy¿szym instancjom przenieœÌ dyskusjê w inne, bardziej odpowiednie miejsce :)

Ca³kowicie siê z Tob¹ zgadzam Asiu....dodam jedynie, ¿e chrzeœcijanstwo (a w szczegól.to pierwotne), k³ad³o akcent nie tylko na osi¹gniêcie sprawiedliwoœci w ¿yciu przysz³ym i podkreœla równoœÌ wszystkich wobec Boga....ale g³osi³o ponadto, faktyczn¹ idee stworzenia, realnego, namacalnego królestwa sprawiedliwoœci w sensie 'Królestwa Bo¿ego" tu na ziemi, z przewodni¹ rol¹ realnego "króla sprawiedliwoœci", który obj¹³by to królestwo (tj ca³¹ ziemiê) swoim panowaniem..(zatem przypomina to trochê póŸniejsze kulty jednostki) - podobna idee przyœwieca³a ju¿ od samego pocz¹tku tego ruchu, co dobitnie ukazuj¹ ustêpy 4-ech Evangelion (apokryfy, traktaty Ojców Koœcio³a), jak i powraca³a, nadal pozostaj¹c ¿yw¹ (ze zmiennym nasileniem) w wiekach póŸniejszych...

Konradzie, no có¿, pewnie takie elementy równie¿ mog³y wystêpowaÌ, w koùcu wiem, ¿e jesteœ dobrze zaznajomiony z piœmiennictwem owych czasów:). Jednak w moim odczuciu zdecydowanie chyba przewa¿aj¹cy by³ w³aœnie demokratyzm chrzeœcijaùstwa na tle ówczesnej cywilizacji antycznej, rzymskiego cesarstwa (o i tam dopiero to by³ kult jednostki i w³adza absolutna, na któr¹ mogli byÌ czasem zapatrzeni z rozmarzeniem póŸniejsi w³adcy:)).
GÂłoszenie, Âże bÂłogosÂławieni sÂą cisi, ubodzy, udrĂŞczeni. ÂŻe ostatni bĂŞdÂą pierwszymi w KrĂłlestwie. Po raz pierwszy w dziejach naszego krĂŞgu kulturowego uznano, Âże czÂłowiek z niÂższych warstw spoÂłecznych jest rĂłwnie godny szacunku, moÂże reprezentowaĂŚ wysokie walory moralne, jest w stanie rozumieĂŚ prawdy wiary na rĂłwni z przedstawicielami elity. Nawet jeÂśli ta akceptacja rĂłwnoÂści i godnoÂści ludzkiej dotyczyÂła tylko sfery religijnej, to jednak jest to rewolucyjna zmiana, jakÂą wniosÂło chrzeÂścijaĂąstwo do naszego dziedzictwa, do kultury europejskiej. Bomba z opóŸnionym zapÂłonem, ktĂłra w koĂącu eksplodowaÂła hasÂłami rĂłwnoÂści wobec prawa:) A Âżycie gmin chrzeÂścijaĂąskich przyciÂągaÂło wysokÂą moralnoÂściÂą, solidarnoÂściÂą, opiekÂą nad sÂłabszymi. Oraz realizowaniem wspĂłlnoty, moÂżna by rzec, podrĂŞcznikowo socjalistycznej ;) Co zostaÂło zarejestrowane w Dziejach Apostolskich w znamiennym stwierdzeniu: "Byli razem i wszystko mieli wspĂłlne. I sprzedawali posiadÂłoÂści i mienie, i rozdzielali je wszystkim, jak komu byÂło trzeba […] a ÂłamiÂąc chleb po domach, przyjmowali pokarm z weselem i w prostocie serca". To moÂże byÂł utopijny obraz, moÂżliwy do realizacji w maÂłych, dobrowolnie zrzeszonych spoÂłecznoÂściach, konsolidowanych teÂż czĂŞsto dodatkowo niechĂŞtnymi reakcjami otoczenia, niemoÂżliwy do przeprowadzenia w skali masowej, zwÂłaszcza póŸniej, w Âśredniowiecznej feudalnej Europie. A jednak mĂłgÂł stanowiĂŚ wzorzec do dalszych pomys³ów na idealne spoÂłeczeĂąstwo - w koĂącu ileÂż moÂżna wymyÂśliĂŚ nowego. StÂąd i "Utopia" ÂświĂŞtego Thomasa Mora (okreÂślona jako "socjalizm drobnych producentĂłw, rolnikĂłw i rzemieslnikĂłw").
Gdzie, przypomnijmy: wszyscy pracujÂą po 6 godzin, gospodarczym Âżyciem zajmuje siĂŞ paĂąstwo, panuje caÂłkowita rĂłwnoœÌ i tolerancja religijna (choĂŚ trzeba przyznaĂŚ, Âże zabroniony jest ateizm:)) - a za fanatyzm religijny grozi banicja, ludzie nie posÂługujÂą siĂŞ pieniĂŞdzmi – kaÂżdemu dawane sÂą na jego proÂśbĂŞ dobra wedÂług jego potrzeb, bogatsi pomagajÂą uboÂższym, wszyscy ÂżyjÂą skromnie, a za najcenniejsze dobro przyjmujÂą moralnoœÌ.

Racja, sÂłusznie zauwaÂżyÂłaÂś Asiu  :)..przytoczyÂłaÂś rĂłwnieÂż wÂłaÂściwe perykopy z DzAp, ktĂłre to posÂłuÂżyÂły i na ktĂłre niejednokrotnie powoÂływali siĂŞ potem niejedni teoretycy idei, zaÂś jeszcze pó¿niej wcielalajÂący je w Âżycie ró¿nej maÂści i nacji "praktykanci" (nie pomijajÂąc przy tym i niektĂłrych byÂłych semiknarzystĂłw, bo byÂło ich niestety znacznie wiĂŞcej ;))...SÂłuszna jest rĂłwnieÂż uwaga, Âże takiÂż utopijny obraz byÂł moÂżliwy do realizacji, jedynie w maÂłych spoÂłecznoÂściach, zupeÂłnie zaÂś nie majÂący szans powodzenia w skali globalnej...bo i tak teÂż pierwotnie zakÂładano...
ps. co do tej "ca³ej ziemi" drobne sprostowanie....Otó¿ pierwotnie, idea królestwa sprawiedliwoœci, "Królestwa Bozego" na ziemi, mia³a jedynie ograniczaÌ siê tylko i wy³acznie do samych ziem Izraela (zjednoczonego), obejmuj¹cych 12 pokoleù Izraela (z 12-ma królami "przewodnikami" tych¿e plemion, podlegaj¹cymi owemu "królowi sprawiedliwoœci")...w pewnych kregach, w czasach wspo³czesnych Mistrzowi z Nazaretu (niektórzy faryzeusze, przedstawiciele wielkich rodów, rodów kap³aùskich, cz³onkowie Sanhedrynu -jak chocia¿by Józef z Arymatei) licz¹c na pojawienie siê takiego "sprawiedliwego"..zaœ potem (choÌ niekoniecznie ;)) w gronie uczniów i rosn¹cej liczby zwolenników, na rych³y jego powrót...który mia³ nast¹piÌ jeszcze w tamtym pokoleniu -jak wiadomo nigdy coœ takiego nie nast¹pi³o...Z czasem dopiero idea ta za spraw¹ sprzyjaj¹cych okolicznoœci i nie tylko nich (traktaty filozoficzne, teologiczne etc) zosta³a rozszerzona na ca³¹ ziemiê...

aha Asiu...podsumowujÂąc temat, polecam rĂłwnieÂż zapoznanie sie z innymi perykopami DzAp tj rozdz 4;32-37 i 5;1-11...wydajÂą siĂŞ byĂŚ jeszcze bardziej dosadne, ponadto miejscami wyÂłania siĂŞ naszym oczom, delikatnie rzecz ujmujÂąc bardzo "niebezpieczny" proceder ;)

OkreÂślenie oswajaĂŚ jest trochĂŞ niefortunne
(dla mnie ma wydÂźwiĂŞk nieco pejoratywny).
Bardziej pasowaÂłoby „Fascynacja Wagnerem” lub
„Wielki, romantyczny wizjoner - Ryszard Wagner”.

I masz racje. O to chodzilo.
Wagner, pomimo kilku fajnych kawalkow jest dla mnie zbyt pompatyczny i stosunkowo malo wyrafinowany (zlozony).
Dlatego, z nim niektore osoby musza sie oswajac.

Zgadzam siĂŞ z TobÂą, SÂławku. Co z tego, Âże 21 marca 1933 odbyÂła siĂŞ przy muzyce MeistersingerĂłw wielka nazistowska feta? Mam nadziejĂŞ, Âże do Wagnera juÂż nigdy nie doklejÂą etykietki: kompozytor III Rzeszy.

Wagner jest bardzo z³o¿ony. ChoÌby te dziesi¹tki przeplataj¹cych siê motywów w poszczególnych czêœciach tetralogii. O samych Niberlungach czy Parsifalu mo¿na by ksi¹¿kê napisaÌ.

Ale muzycznie jest prosty.
Proste zabiegi kompozycyjne, prosta bardzo przewidywalna charmonia (wlasciwie sama chromatyka) ,prosta instrumentacja, prosta motywika.

Muzyka Wagnera jest glosna, wielka w rozmiarach instrumentacji a jakze ubozsza od klejnotow Scarlatiego,czy Couperina.
Patos, mania wielkosci, nachalnosc formy (kilkugodzinne formy)
Prosze wybaczcie fani Wagnera, ale to sa moje osobiste odczucia.

Wybaczcie moje byki ortograficzne, ale piszac nie recznie robie mnostwo bledow.
Oczywisciew harmonia

Bartek, kaÂżdy wÂłasny post moÂżesz przez kilka minut modyfikowaĂŚ, jeÂśli przejdziesz z ogĂłlnej listy postĂłw (tej z doÂłu do gĂłry) do postĂłw w konkretnym wÂątku (posty z gĂłry do doÂłu), po prawej stronie u gĂłry, pomiĂŞdzy "usuĂą" a "cytuj" jest opcja "modyfikuj". Coraz czĂŞÂściej z niej korzystam, latka lecÂą, czÂłowiek coraz starszy i komĂłrek w mĂłzgu coraz mniej.

Bardzo dobry tytu³ w¹tku. Ja na razie oswajam syna z Chopinem (na razie oswojony najbardziej z Rachmaninowem :), Largetto, nokturny itp, ale pewnie przejdê te¿ fazê, jeœli zd¹¿ê, bo latka lec¹ coraz szybciej, oswajania Wagnera na w³asny u¿ytek i oswajania syna mego z Wagnerem.

No jeÂśli coÂś nie moje bo nie znam, to jeÂśli poznam, a proces poznania bĂŞdzie przeprowadzony ciekawie, interesujÂąco i wciÂągajÂąco, to bĂŞdzie moje czyli swoje, przyswojĂŞ sobie, oswojĂŞ.

MyÂślĂŞ, Âże ten rysunkowy Âżarcik dobrze oddaje charakter kompozytora.
Ale oczywiÂście "Tristana" uwielbiam.
DziÂś Wagner obchodziÂłby swoje urodziny:

(http://img.liczniki.org/20120522/wAGNER-1337679259.jpg)

Bartus, sprawiasz wra¿enie, jakbyœ zna³ Wagnera jedynie z wybiórczych fragmentów. Prosta harmonia? Nie rozumiem, co masz na myœli. Wagner wycisn¹³ chyba wszystko z systemu dur- moll, ale mo¿e chodzi Ci o to, ¿e nie by³ tak postêpowy jak na przyk³ad Penderecki. Webern czy Berg??? Azali¿ nie zapominasz, w jakich czasach ¿y³ Wagner? Swoj¹ drog¹ i on bywa³ postêpowy- czy¿byœ nie zna³ zwanego "akordu tristanowskiego"?

http://en.wikipedia.org/wiki/Tristan_chord

Co do "prostej instrumentacji" teÂż moÂżna by dyskutowaĂŚ, przecieÂż to Wagner wykorzystywaÂł roÂżne nietypowe instrumenty i chyba nawet ktĂłryÂś z nich skonstruowaÂł dla potrzeb ktĂłrejÂś ze swych oper. Stwierdzenie "prosta motywika" traktujĂŞ jako TwĂłj Âżarcik, wszak o skomplikowanym systemie leitmotivĂłw Wagnera pisze siĂŞ grube dzieÂła. Dlaczego uwaÂżasz, Âże jego muzyka jest gÂłoÂśna? Czasem jest gÂłoÂśna, czasem cicha- na granicy sÂłyszalnoÂści, jak choĂŚby w wielu fragmentach "Lohengrina".

http://www.youtube.com/watch?v=cno-9C1xH3A&feature=related

A Âże uÂżywaÂł potĂŞÂżnych form? "Borys Godunow" jest jeszcze potĂŞÂżniejszy, a jakoÂś nikt nie marudzi, tylko Wagnerowi stawia siĂŞ takie zarzuty.

Musamman.

W moim pojeciu, harmonia jest jedynie narzedziem do okreslania napiec (emocji)
w utworze muzycznym, a nie jakims oddzielnym tworem samym dla siebie.
Harmonia zlozona, nie oznacza ilosci uzytych funkcji i udziwnien akordow.
Mowiac "...jest prosta" mialem na mysli, kontekst tych napiec.
Ulozenie "emocji" u Wagnera jest dosyc prymitywne, przewidywalne.
Harmonia zmierza ku niczemu (tak jakby W. nie wiedzial co dalej)
Wszystko kotluje sie wokol jednej funkcji (tonacji).
"Harmonia", to przeciez polaczenia akordow, ktore musza miec jakas logike, scislosc, dazenia
U Wagnera tego nie ma.
Harmonia wagnerowska nie ma wlasciwych proporcji.

Akord Tristanowski jest jednym z najbardziej nielubianych przeze mnie wspolbrzmien.
Niestety powtarza sie on zbyt czesto i nachalnie.
W tym wszystkim brakuje mi finezji, delikatnych zmian emocji, rozwiazan, opoznien (itd.)

Oczywiscie wielkosc instrumentarium nie jest kryterium jakosci (Mahler, Szostakowicz).
Jednak u Wagnera, duza orkiestra sprzyja i "pomaga" zbyt ciezkiemu, nadmuchanemu brzmieniu.
Dla kontrastu, zobacz jak lekko i finezyjnie dziala to u prawdziwych mistrzow (Mahler, Szostakowicz, Strawinski)
To, ze sie pisze traktaty na temat skomplikowanego systemu leitmotivĂłw Wagnera nie ma wplywu
na moje zdanie (nigdy nie bylem przekonany do teoretykow).


P.S.
Mimo wszystko jest kilka kawalkow Wagnera, ktore mi sie podobaja i sa po prostu piekne.

Credo Richarda Wagnera:

Ich glaube an Gott, Mozart und Beethoven, in gleichem an
ihre JĂźnger und Apostel;
ich glaube an den Heiligen Geist und an die Wahrheit der
einen, unteilbaren Kunst;
ich glaube, dass diese Kunst von Gott ausgeht und in den
Herzen aller erleuchteten Menschen lebt;
ich glaube, dass wer nur einmal in den erhabenen Ge  nĂźssen
dieser hohen Kunst schwelgte, fĂźr ewig ihr er  geben sein
muss und sie nie verleugnen kann;
ich glaube, dass alle durch diese Kunst selig werden, und
dass es daher jedem erlaubt sei, fĂźr sie Hungers zu sterben;
ich glaube, dass ich durch den Tod hoch beglĂźckt sein werde;
ich glaube, dass ich auf Erden ein dissonierender Akkord
war, der so  gleich durch den Tod herrlich und rein auf  gelĂśst
werden wird.

Ich glaube an ein JĂźngstes Gericht, das alle diejenigen
furchtbar verdammen wird, die es wagten, in dieser Welt
Wucher mit der hohen keuschen Kunst zu treiben, die sie
schändeten und entehrten aus Schlechtigkeit des Herzens
und schnĂśder Gier nach Sinneslust;
ich glaube, dass diese verurteilt sein werden, in Ewigkeit
ihre Musik zu hĂśren.

Ich glaube, dass dagegen die treuen JĂźnger der hohen Kunst
in einem himmlischen Gewebe von sonnendurchstrahlten,
duftenden Wolkenklängen verklärt und mit dem gÜttlichen
Quell aller Harmonie in Ewigkeit vereint sein werden.
MÜge mir ein gnädig Los beschieden sein! Amen.

W najbliÂższÂą ÂśrodĂŞ, 25 lipca startuje Bayreuther Festspiele; rozpoczynamy wielkÂą operÂą romantycznÂą Der fliegende Holländer, ktĂłra moÂże siĂŞ wydaĂŚ znoÂśna nawet dla tych niekoniecznie zakochanych w sztuce Wagnera  ;D

http://www.bayreuther-festspiele.de/deutsch/deutsch_2.html

WÂłaÂśnie przed chwilÂą gadaÂłam sobie na fb z pewnÂą NiemkÂą, miÂłosniczkÂą opery i dowiedziaÂłam siĂŞ,Âże
niemieckie radio podobno nie bĂŞdzie transmitowaÂło "Tristana" 26-go.
PochwaliÂłam sie Âże polskie radio owszem!!!PoprosiÂła o linka :) :D

To jest w koùcu premiera! A o tym "nowym" Tristanie zrobi³o siê doœÌ g³oœno!

A sÂłyszeliÂście o tej aferze z rosyjskim basem, ktĂłry miaÂł ÂśpiewaĂŚ w "Holendrze tuÂłaczu"?
JakaÂś Âśliska sprawa.

No i zaczê³o siê, Der fliegende Holländer na inauguracjê 101. Festiwalu Wagnerowskiego w Bayreuth.

Orkiestra i chĂłr Bayreuth - jak zwykle zachwycajÂące. Wykonanie w warstwie instrumentalnej byÂło zresztÂą miejscami porywajÂące, bardzo ekspresyjne (sÂłuszne porĂłwnanie z orkiestrowÂą narracjÂą ÂŚpiewakĂłw) - brawa dla Christiana Thielemanna i jego wizjonerskiej myÂśli.

Sama opera to stosunkowo wczesne dzieÂło Wagnera (1843 r.) i, powiedzmy, poczÂątek 3. etapu jego twĂłrczoÂści (pierwszy to dwie mÂłodzieĂącze opery Die Feen i Das Liebesverbot, drugi zaÂś - to ambitniejszy Rienzi, 5-aktowa drezdeĂąska grand opera). WyraÂźnie dostrzegalne sÂą wpÂływy opery francuskiej, a zwÂłaszcza wÂłoskiej - duet Holendra i Senty jest w zasadzie doœÌ konwencjonalny i popisowy (wysoki rejestr jak w bel canto) i wskazanie opery wÂłoskiej I poÂł. XIX w. jako inspiracji (mimowolnej) dla tej muzyki wydaje siĂŞ oczywiste. Mamy tu zresztÂą wci¹¿ zachowanÂą budowĂŞ numerycznÂą - wsÂłuchajmy siĂŞ w "monologii" Dalanda czy Holendra. Jest w nich jednak coÂś nowatorskiego - gwaÂłtowne, wrĂŞcz dramatyczne wzburzenia, nagÂłe zwroty i zakoĂączenia zaakcentowane jedynie potĂŞÂżnym akordem orkiestry - po nich akcja toczy siĂŞ dalej... Do Gesamtkunstwerku Parsifala czy PierÂścienia jeszcze daleka droga. ZapowiedziÂą nieÂśmiertelnych ostatnich partytur jest partia orkiestry - prowadzonej  z charakterystycznym nerwem, bardzo rozbudowanej, choĂŚ jeszcz nie stricte WAGNEROWSKIEJ (kiedy myÂślimy o orkiestrze wagnerowskiej, przypominamy sobie orkiestracjĂŞ np. PierÂścienia).

Holender to przede wszystkim wielka opera romantyczna - Wagner oczywiÂście sam stworzyÂł libretto; powstaÂło ono na kanwie legend skandynawskich (ale o literackiej, romantycznej warstwie dzieÂła tak piĂŞknie piszÂą tu inni  ;)). PoniewaÂż opera niemiecka w pierwszych dekadach XIX w. zafascynowana byÂła mrocznÂą fantastykÂą i tematykÂą miÂłosnÂą - Wagner postanowiÂł wzi¹Ì na warsztat wÂłaÂśnie nasyconego tymi klimatami Holendra - opera nie powstaÂłaby moÂże gdyby nie H. Heine, nasz ulubieniec (por. "Aus den Memoiren des Herrn von Schnabelewopski"). Genialna jest juÂż uwertura (mamy przecieÂż do czynienia z kompozytorem-symfonikiem!), w ktĂłrej pojawiaja siĂŞ, po raz pierwszy w caÂłej okazaÂłoÂści, lajtmotywy (temat Âżeglarza-tuÂłacza, jego niedoszÂłej Âżony i odkupicielki Senty, do tego reminescencje z 1. ogniwa IX Symfonii Beethovena, tzw. pusta kwinta - potem powrĂłci ona w waltorniach w balladzie w II akcie). Wspomniana ballada Senty jest chyba centralnÂą czĂŞÂściÂą dzieÂła (rĂłwnieÂż z punktu widzenia dramaturgicznego - wiemy, Âże Wagner to geniusz sceny, wielki dramaturg). Jej wydÂźwiĂŞk jest niejednoznaczny; wypowiedÂź platonicznie zakochanej kobiety w legendarnym marynarzu jest gorzko-sÂłodka. Wg Wagnera ta scena to "zal¹¿ek tematyczny muzyki" Holendra. Znajduje siĂŞ dokÂładnie poÂśrodku dzieÂła.

http://www.youtube.com/watch?v=aRTHwfCwVx4

Majstersztykiem orkiestrowo-chĂłralnym jest natomiast sÂłynny poczÂątek III aktu, z chĂłrem marynarzy i zjaw na statku. Wagner poprzedziÂł go pysznÂą instrumentalnÂą introdukcjÂą, odmalowujÂącÂą scenĂŞ na statku.

http://www.youtube.com/watch?v=PPuL_7ty6d4

Mnie teÂż wczoraj bardzo podobaÂła sie orkiestra i dyrygent.Choc gdy wyraziÂłam swoja opinie na fb(w grupie WagnerzystĂłw)
wiele osób mi odpisa³o jakoby by³y jakies b³êdy w 3 akcie.Ale na szczêœcie nic nie s³ysza³am :)
Inscenizacja musia³a byc ciekawa.Obrazki, które mo¿na obejrzeÌ w internecie s¹ doœÌ okropne,s¹dz¹c jednak po reakcji publicznoœci ca³oœÌ jednak jakoœ siê obroni³a.
DziÂś mĂłj ukochany "Tristan"!!!

Dzisiejsze wykonanie "Tristana i Izoldy" podziaÂłaÂło na mnie jak zwykle.WzruszyÂłam sie jak stary siennik.
Irene Theorin byÂła cudowna.Kto nie sÂłuchaÂł niech ÂżaÂłuje!

Chyba Âżadna orkiestra Âświata nie potrafi zagraĂŚ Wagnera tak jak ta w Bayreuth. ZdradzĂŞ, Âże Tristan i Izolda jest dla mnie kolejnym z nieÂśmiertelnych cudĂłw muzyki  ;); bez tej 5-godzinnej partytury nie wyobraÂżam sobie muzycznego przeÂłomu XIX i XX w.

Barwa gÂłosu Theorin moÂże nie zachwyca, ale IzoldĂŞ wykreowaÂła perfekcyjnie. Robert Dean Smith (Tristan) teÂż wypadÂł Âświetnie.

http://www.youtube.com/watch?v=n5uu0PYqAmM

Nie przesadzajmy z tymi b³êdami  :D  Pierwsze pó³ godziny III aktu Holendra jest tyleÂż zjawiskowe, co trudne dla wykonawcĂłw. O ile pamiĂŞtam, w paru bardziej polichĂłralnych miejscach chĂłr i orkiestra nieco siĂŞ rozmijaÂły. Tempo zaproponowane przez Thielemanna byÂło jednak nieprzeciĂŞtne.   

Tristan i Izolda z Birgit Nielson, jednÂą z najlepszych Isold w dziejach. Niezorientowanych ostrzeÂżmy, Âże caÂłoœÌ trwa ponad 5 godzin i wciÂąga.  ;)

Fascynuj¹cy akord tristanowski, poprzedzony powtarzan¹ (póŸniej) wielokrotnie kilkudŸwiêkow¹ kontrukcj¹ - motywem niespe³nionej mi³oœci, têsknoty i ¿alu - ju¿ na samym pocz¹tku, ju¿ w preludium.

Karl BĂśhm szefuje orkiestrÂą.

http://www.youtube.com/watch?v=iwWySQm_8zk

Ten link to zaiste pu³apka czasowa:) Ale warto w ni¹ wpaœÌ.
To chyba jedna z piêkniejszych romantycznych historii. Stara celtycka opowieœÌ, wpleciona w Arturiaùski cykl, starsza ni¿ on, o mi³oœci zakazanej, niemo¿liwej do spe³nienia, a jednak tak silnej, ¿e silniejszej nawet ni¿ œmierÌ... NajwyraŸniej uniwersalna, ponadczasowa, nie starzej¹ca siê przez stulecia, bêd¹ca nieskoùczonym Ÿród³em inspiracji dla pisarzy, poetów, kszta³tuj¹ca ideê romantycznego uczucia, opowiadana wci¹¿ na nowo, w innych dekoracjach, lecz z tym samym motywem. Tu uzyska³a imponuj¹c¹ muzyczn¹ oprawê.

Jak moÂżna wyczytaĂŚ w sieci, Vorspiel (czyli wagnerowska uwertura) do Tristana i Izoldy jest emocjonalnym streszczeniem caÂłego muzycznego dramatu. Sam Wagner napisaÂł objaÂśnienie do tego preludium. UwerturĂŞ rozpoczynajÂą trzy fragmenty muzyczne, a na kaÂżdÂą z nich skÂładajÂą siĂŞ dwa splecione ze sobÂą motywy: pierwszy, intonowany przez wiolonczele, to motyw Tristana, drugi, grany przez obĂłj, jest motywem pragnienia miÂłoÂści. NakÂładajÂąc siĂŞ na siebie, tworzÂą Ăłw sÂłynny tristanowski akord.

http://en.wikipedia.org/wiki/Tristan_chord

Muszê przyznaÌ, ¿e ten akord zupe³nie nie wywo³uje we mnie wra¿enia dysonansu:) Wydaje siê naturalnie wyp³ywaÌ z tych smutnych pocz¹tkowych dŸwiêków, niczym g³êbokie westchnienie ¿alu za³amuj¹ce oddech, i piêknie siê dalej rozwija.
Faktycznie, brzmi w nim tak g³êboki smutek, i têskne jakieœ wo³anie, i wydaje siê idealnie pasowaÌ do oddania tych uczuÌ, które tkwi¹ ju¿ w imieniu g³ównego bohatera ("¿e wiêc przyby³eœ na ziemiê przez smutek, imiê twoje bêdzie Tristan")
Nasze uszy pewnie przywykÂły juÂż nie do takich akordĂłw ;) i trudno nam usÂłyszeĂŚ to w taki sposĂłb, jak mogÂło docieraĂŚ do sÂłuchaczy 150 lat temu.

Wed³ug opisu T. Ró¿alskiego: "Pomijaj¹c sam akord, motywy krzy¿uj¹ siê tu i oplataj¹: wiolonczela z obojem - w chêci po³¹czenia, które jednak nie mo¿e nast¹piÌ, akord rozwi¹zuje siê nie po myœli kochanków. Jest to wiêc niezwyk³e, bo obejmuj¹ce zaledwie cztery takty, streszczenie ca³ej legendy!"
Autorowi przychodzi tu rĂłwnieÂż na myÂśl paralela z symbolizujÂącym Tristana krzewem bluszczu, i IzoldĂŞ – krzewem winnej latoroÂśli, ktĂłre miaÂły wyrosn¹Ì na grobach kochankĂłw, by oplec siĂŞ w wiecznym, miÂłosnym uÂścisku...
"Mo¿e wiêc ca³y dramat jest jedynie retrospekcj¹ tego niemego gestu?.. Tak czy inaczej, ca³a uwertura jest rozwiniêciem pocz¹tkowej myœli. Motyw mi³oœci, czy lepiej: motyw pragnienia mi³oœci, staje siê w kolejnych taktach coraz silniejszy i gorêtszy uczuciowo, by w koùcu opaœÌ bezsilnie, uschniêty z têsknoty, "nie osi¹gn¹wszy celu, gdy¿ ka¿de osi¹gniêcie rodzi jedynie nowe pragnienie". Ostanie s³owa to cytat z wypowiedzi samego kompozytora (wspomniane objaœnienie do uwertury z 1859)".

Otó¿ to, znakomita interpretacja. Motyw mi³osny ze s³ynnym akordem tristanowskim staje siê symbolem niespe³nienia, niemo¿noœci, pora¿ki mi³oœci i uczuÌ w ogóle. Jest to chyba najtragiczniejszy fragment partytury, który pojawia siê (przetwarzany) w wielu jej fragmentach - co jednak najbardziej dramatyczne, s³yszymy go ju¿ na pocz¹tku - ju¿ w pierwszych sekundach dzie³a wiemy, ¿e historia Tristana i Izoldy zakoùczy siê tragedi¹. Moim zdaniem jest to najbardziej pesymistyczne dzie³o Wagnera (chyba nawet bardziej ni¿ ogniwa Pierœcienia), bo Wagner ukazuje klêskê ludzkich uczuÌ w ich bezpoœrednim zderzeniu ze œwiatem, jego zasadami i konwencjami stworzonymi przez ludzkoœÌ. Wiemy zreszt¹, ¿e bodŸcem do stworzenia dzie³a o tak dramatycznym nasyceniu by³a dla Wagnera jego "niespe³niona", romantyczna mi³oœÌ do (mê¿atki) Mathilde Wesendonck (BTW, Wagner stworzy³ cykl pieœni do s³ów tej poetki - Wesendonck Lieder).

Wspomniany mi³osny motyw bezradnoœci i akord znajduje swoiste rozwi¹zanie w finale Tristana. Ws³uchajcie siê w orkiestrowe postludium, po tzw. Mi³osnej œmierci Izoldy. Ta monumentalna koda opery jest de facto obrazem zaœwiatów, dŸwiêkowym ukazaniem metafizyki. W finale dramatu kochankowie ³¹cz¹ siê - na wieki. Zreszt¹ ³atwo zauwa¿yÌ, ¿e akcja du¿ej czêœci Tristana umiejscowiona jest w³aœnie w sferze metafizycznej, duchowej. Niesprawiedliwym zarzutem jest stwierdzenie, ¿e w II akcie (zawieraj¹cym najd³u¿szy w dziejach, trwaj¹cy co najmniej 3 kwadranse duet mi³osny) akcja zamiera. Wydarzenia odbywaj¹ siê tam w innym wymiarze - ile namiêtnoœci, faz, etapów, stopni prowadzi do ekspolzji uczucia o charakterze ekstazy! Wagner by³ naprawdê dramaturgicznym geniuszem, skoro tak barwnie i przekonuj¹co ukaza³ mi³osn¹ drogê i dojrzewanie ukochanych. Tworz¹c libretto, co ciekawe, "pos³uguje siê" pesymistyczn¹ filozofi¹ Schopenhauera - s³yszymy to zarówno w duecie-drugim akcie, jak i w gigantycznym monologu Tristana zajmuj¹cym wiêksz¹ czêœÌ aktu III (w którym bohater podsumowuje swoje ¿ycie i majaczy œmiertlenie ranny).

Tristan to chyba najbardziej rewolucyjne dzieÂło Wagnera.

ZnalazÂłam to video na YT i jest tak piĂŞkne,Âże muszĂŞ sie podzieliĂŚ!!!!!!

http://www.youtube.com/watch?v=jC-pA81QxGs

Nie, nie uwierzycie w to co tu przeczytacie! TeÂż nie mogÂłem uwierzyĂŚ, ale ostatecznie, przeczytawszy oÂświadczenie Pana Premiera, Âże Syn Pana Premiera jest absolutnie uczciwy, uwierzyÂłem rĂłwnieÂż w to, Âże Festiwal Wagnerowski odbywa siĂŞ w.... uwaga!!!!.... BEJRUCIE!!!!

"Tomasz Konieczny gra jedn¹ z g³ównych ról: szlachetnego Stolziusa zakochanego w Marie (fantastyczna wokalnie Laura Aikin), która pada ofiar¹ ¿o³nierzy. Stolzius mœci siê skutecznie, ale sam pope³nia samobójstwo. Nagrodzony owacjami po spektaklu przyzna³, ¿e to piekielnie trudna rola.

- PrzeÂżyÂłem fascynujÂącÂą odskoczniĂŞ od tego, co stale robiĂŞ. Nie ÂżaÂłujĂŞ - przyznaje. - Co prawda juÂż po podpisaniu umowy z Salzburgiem dostaÂłem propozycjĂŞ z Bejrutu zaÂśpiewania tytuÂłowej roli w „LatajÂącym Holendrze", ale trudno.

Wagnerowski festiwal w Bejrucie od siedmiu lat kusi Tomasza Koniecznego, ale pierwsze propozycje byÂły maÂło interesujÂące, potem zaÂś kolidowaÂły terminy. On postanowiÂł spokojnie czekaĂŚ. NajbliÂższy sezon i tak upÂłynie mu pod znakiem ambitnych wyzwaĂą w dramatach Wagnera. W wiedeĂąskiej Staatsoper zaÂśpiewa Wotana, a w Monachium - Albericha w dwĂłch wielkich produkcjach „PierÂścienia Nibelunga".

http://www.rp.pl/artykul/515407,926512-Festiwal-w-Salzburgu--Tomasz-Konieczny-wsrod-gwiazd.html

A ja siĂŞ przestaÂłam dziwiĂŚ i nie wierzyĂŚ. Niedouctwo  wokó³ jest wszechobecne i poraÂżajÂące, wiĂŞc raczej jeÂśli coÂś jest normalnie i na poziomie wywoÂłuje zdziwienie, Âże jeszcze tak moÂżna! :o ::) ???

Po mojej interwencji tekst poprawiono, ale mojego komentarza nie zamieszczono, zreszt¹ s³usznie, bo u¿y³em doœÌ ostrych sformu³owaù pod adresem autora artyku³u :)

http://www.rp.pl/artykul/9145,926512-Festiwal-w-Salzburgu--Tomasz-Konieczny-wsrod-gwiazd.html

Ja uwa¿am, ze nies³usznie. Wspó³czesne konwenanse toleruj¹ ostroœÌ komentarzy (szczegolnie na wirtualnych forach) i nikt siê nimi nie bulwersuje. Twoja reakcja zapewnwe by³a szczera i autentyczna. I usuwanie takich autentyków niepotrzebnie z elektronicznego, ¿ywego tabloidu czyni bezp³ciowego kastrata.

Dla niecierpliwych i zapracowanych "PierÂścieĂą' w 2.5 minuty ;):

http://www.youtube.com/watch?v=Zyq0Je-FRsw&feature=share

 :D :D :D

We wrze¶niu odby³a siê w Londynie premiera nowej produkcji PIER¦CIENIA NIBELUNGÓW; poszczególne ogniwa tetralogii bêd± transmitowane lub retransmitowane przez Dwójkê. Je¶li kto¶ bêdzie mia³ czas i chêæ wys³uchania, mi³o widziane podzielenie siê wra¿eniami.

O cyklu w reÂż. K. Warnera w The Independent:
http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/reviews/der-ring-des-nibelungen-royal-opera-house-london-396863.html

Dzisiaj wielkie ÂświĂŞto dla wszystkich miÂłoÂśnikĂłw Wagnera.Transmisja opery "Lohengrin" z mediolaĂąskiej La Scali
pod dyrekcjÂą Daniela Barenboima z Kaufmannem w partii tytuÂłowej.
Ale Âżeby nie byÂło na tym Âświecie zbyt pieknie transmisje nada niemiecko-francuska stacja Arte, ktĂłrej nie ma w polskich
sieciach kablowych.
NiektĂłre stacje radiowe mi.in FranceMusique i wÂłoska Rai3 przeprowadzÂą transmisje radiowe, ale opera bez obrazu
to jednak nie to samo.Szkoda choĂŚ oczywiÂście i tak posÂłucham :'(

Przedwczorajszy "Lohengrin" juÂż na YT.
SÂłuchajÂąc transmisji radiowej trochĂŞ siĂŞ rozczarowaÂłam.OczywiÂście Jonas byÂł jak zwykle
cudowny ;) ale Annette Dasch(sÂłyszaÂłam jÂą pierwszy raz) ktĂłra zastapiÂła chora AnjĂŞ Harteros
byÂła moim zdaniem lekkim nieporozumieniem.
Ca³oœÌ troche nu¿¹ca.

No moÂże z obrazem bĂŞdzie lepiej:

http://www.youtube.com/watch?v=uYt64nBUM38

WÂłasnie obejrzaÂłam.ByÂło lepiej.JednoczeÂśnie wzrĂłsÂł mĂłj podziw dla Jonasa.
Autor inscenizacji nie tylko kazaÂł mu chodziĂŚ boso , moczyĂŚ nogi w wodzie,
ale jeszcze œpiewaÌ w pozycji le¿¹cej na wznak albo z twarz¹ wciœniêt¹ w sceniczn¹ wyk³adzinê.
Kaufmann wielkim artystÂą jest!!!

PrzeczytaÂłam,Âże bilety byÂły w cenie 2,5 tys. funtĂłw.
UÂżywany samochĂłd pewnie moÂżna za to kupiĂŚ :D

No tak, takie szaleĂąstwa sÂą zdecydowanie zarezerwowane dla majĂŞtnych i/lub bardzo nakrĂŞconych WagneromaniakĂłw :D

Dobrze jednakowoÂż, Âże jest YT i sÂą pÂłyty DVD;) Ja chyba sobie Agnieszko zostawiĂŞ to na czas ÂświÂątecznej przerwy. SpokĂłj sprzyja kontemplacji takich monumentalnych widowisk. 

TeÂż miaÂłam taki zamiar ale nie wytrzymaÂłam i obejrzaÂłam juÂż teraz.
Jak bêdziesz oglada³a Asiuniu to zwróÌ proszê uwagê na sam koniec.
Orkiestra wykona³a narodowy hymn w³oski i Jonas jako jedyny z g³ównych wykonawców
znaÂł sÂłowa i naprawdĂŞ ÂśpiewaÂł.CzyÂż  on nie jest wspaniaÂły??

Juz wkrĂłtce...juÂż niedÂługo !!

http://operadlaciebie.blogspot.com/2013/01/jonas-kaufmann-spiewa-wagnera-nowy-album.html

ÂŚwiat muzyczny ÂświĂŞtuje w tym roku wagnerowski jubileusz (1813 - 2013). Niestety, wydaje siĂŞ, Âże daleko jeszcze Polsce do peÂłnej integracji ze Âświatem... ChoĂŚby w kwestii obchodĂłw roku wagnerowskiego.

Na afiszu opery poznaùskiej Wagnera nie ma wcale. Opera Narodowa wystawia - i to jedynie chyba póŸn¹ wiosn¹ - Der fliegende Hollander, który swoj¹ warszawsk¹ premierê mia³ rok temu. No, nie zapomnijmy jeszcze o baletowej obrobce Tristana. I to ju¿ koniec propozycji. Wstyd? ¯aden szanuj¹cy siê na œwiecie teatr nie pozwala sobie na tak¹ wagnerowsk¹ posuchê. Powód? Finanse, a mo¿e... something else?

Z tego co kiedyœ wyczyta³am brak w Polsce œpiewaków , którzy potrafiliby udŸwign¹Ì wielkie wagnerowskie opery,
a takÂże orkiestry teÂż pozostawiajÂą wiele do Âżyczenia.Trzeba by wiĂŞc importowaĂŚ muzykĂłw wiĂŞc pewnie finanse.
TrochĂŞ rzeczywiÂście szkoda.Ja nie widziaÂłam nigdy Âżadnej opery Wagnera (Straussa zresztÂą teÂż nie) na scenie.I pewnie juÂż nie zobacze :'(

CaÂły czas prĂłbujĂŞ oswoiĂŚ Wagnera, trochĂŞ sÂłucham, trochĂŞ czytam...

http://www.rp.pl/artykul/9145,991405-Najdluzsze-wyznanie-milosne.html

A có¿ to za dziwol¹g "Król Marke"??
JeÂżeli juÂż przyjmujemy nazewnictwo niemieckie to czy nie powinna byĂŚ "Isolde"?
Ale ta legenda juÂż dawno i to przed Wagnerem zostaÂła spolszczona ???
Dziwne!!

Mo¿e to tylko "czeski b³¹d" ;)

Dwa razy??

Przy okazji chciaÂłabym poleciĂŚ najnowsza pÂłytĂŞ wagnerowskÂą Chrystiana Thielemanna i Orkiestry Filadelfijskiej.
MoÂżna posÂłuchaĂŚ w spotify.
Ja ostatniÂą "katujĂŞ" jÂą kilka razy dziennie :D

TrochĂŞ Wagnera na wesoÂło:

http://www.youtube.com/watch?v=eWOU6PmkgXA&feature=youtu.be

Dobre :D

http://youtu.be/KSTbwwGxPMQ WstĂŞp do filmu "Melancholia" (Lars Von Trier). Muzyka: Uwertura do "Tristana i Izoldy" Autor okreÂśliÂł swĂłj film jako "romantyczny".

DziÂś transmisja:


http://www.bayerische.staatsoper.de/866--~Staatsoper~bso_aktuell~aktuelles.html

http://www.rp.pl/artykul/28,1007419-Operowy-skandal-z-nazizmem-w-tle.html

Wagner historyczny.

Die Meistersinger von NĂźrnberg

Fritz Reiner i Chicago Symphony Orchestra (finaÂł, fragm. III aktu)
http://www.youtube.com/watch?v=oGxuh4x_47g

Herbert von Karajan i Los Angeles Symphony Orchestra (uwertura)
http://www.youtube.com/watch?v=HPlRmiO9sjM

Rudolf Kempe, Dresdner Staatskapelle... Dla cierpliwych - ca³oœÌ.
http://www.youtube.com/watch?v=fGhckUWonXo

Hans Knappertsbusch, Bayreuth 1960
http://www.youtube.com/watch?v=k9tkJ5R3o1c

W³aœciwie pomyœla³am sobie, ¿e Wagner powienien byÌ zadowolony. Jest kompozytorem, który budzi emocje, fakt - skrajne doœÌ, ale... Wszak dla artysty najgrosza jest obojêtnoœÌ odbiorców ;)

Ciekawe, czy Niebo Pana Wagnera zamieszkujÂą postaci z jego niezwykÂłych opowieÂści ;)

p. s.
http://www.rp.pl/artykul/1011454.html

Kazik (dysco-polo) tez wzbudza duzo emocji u niektorych.
Tylko male pytanie, czy jest on artysta?

Czesc emocji wzbudzamy sobie sami podczas sluchania.
Oczywiscie artysta spelnia duza role i dziala jak START BUTTON, reszte dopisujemy sobie sami.
Do dzisiaj jestem obojetny w stosunku do muzyki Brucknera, aczkolwiek wiem ze jest on geniuszem.
Staram sie znalezc recepte, jak dotrzec do jego muzyki.

Wagner, no coz znacie moja opinie. Nie jestem obojetny w stosunku do jego muzyki.
Po prostu wkurza mnie jego prostactwo warsztatowe i balwochwalstwo.

Wybaczcie moj koslawy styl ("sobie sami")
Madry P po szk.

W duÂżej czĂŞÂści zgadzam siĂŞ z Bartkiem, ale jakie przyjemne sÂą te emocje!!

"Lot Walkirii" z MET. Co za wspaniaÂła inscenizacja!!! ÂŚwienie pomyÂślane!!!

http://www.youtube.com/watch?v=xeRwBiu4wfQ


Kazik Staszewski to chyba nie dysko-polo ??? ??? ???

JeÂśli Staszewski, to z pewnoÂścia nie disco - polo :) No, i artysta jednak, Drogi Bartku :)
I wiesz, skoro szukasz klucza do Brucknera, to jednak nie jest Ci on tak do koĂąca obojĂŞtny...

Bardzo przydatne wprowadzenie do mitologii Wagnera:

http://www.youtube.com/watch?v=NbwciOQoa2Q

Jak co roku - choĂŚ tym razem w szczegĂłlnych, rocznicowych okolicznoÂściach - na przeÂłomie lipca i sierpnia odbywa siĂŞ na Zielonym WzgĂłrzu  Festiwal Wagnerowski (Bayreuther Festspiele).

Na otwarcie zabrzmiaÂł LatajÂący Holender, na ktĂłrego przybyÂła caÂła Âśmietanka towarzyska Niemiec. Od wczoraj natomiast jesteÂśmy Âświadkami jubileuszowej premiery PierÂścienia NibelungĂłw. Oto pierwsze zdjĂŞcia nowej inscenizacji (reÂż. Frank Castorf, kierownictwo muzyczne: Kirill Petrenko):

http://www.the-wagnerian.com/2013/07/first-full-photos-of-bayreuths-2013.html

A wiĂŞc Der Ring des Nibelungen! DzieÂło Âżycia Wagnera, kilkanaÂście godzin muzyki, ktĂłra powstaÂła miĂŞdzy 1848 a 1874 r.; premiera caÂłej tetralogii odbyÂła siĂŞ w wagnerowskiej ÂświÂątyni, w Teatrze Festiwalowym w Bayreuth w obecnoÂści cesarza, protektora, sponsora i przyjaciela Wagnera - Ludwika II Bawarskiego (ktĂłry dosÂłownie czciÂł jego sztukĂŞ) oraz wybitnych artystĂłw z caÂłej Europy - ToÂłstoja, Czajkowskiego, Liszta, Saint-SaĂŤnsa, Griega... Czajkowski, ktĂłremu bardzo daleko do estetyki Wagnera, miaÂł stwierdziĂŚ po premierze, Âże zapisze siĂŞ ona w historii muzyki jako jedno z najwaÂżniejszych wydarzeĂą. Nie myliÂł siĂŞ.

Oto orkiestrowy, ponad 70-minutowy "skrĂłt" PierÂścienia, opracowany przez Lorina Maazela - nie dodano tu ani jednej nuty spoza oryginalnej partytury:

http://www.youtube.com/watch?v=ij2UfkIgoFQ

Na temat tetralogii powsta³a wrêcz nieograniczona liczba opracowaù, które podejmowa³y siê m.in. rozwik³ania leitmotivów, które Wagner wp³ót³ gêsto w tkankê muzyczn¹ dzie³a - swój dŸwiêkowy kod posiadaj¹ nie tylko poszczególne postaci i uczucia, które nimi miotaj¹, ale równie¿ przedmioty (o ogromnym, symbolicznym znaczeniu - miecz Zygfryda Nothung, w³ócznia najwy¿szego z bogów Wotana, pierœcieù, daj¹cy w³adzê nad œwiatem itd), Walhalla (siedziba bogów) czy podziemne Nibelheim, siedziba Alberyka. Debussy ironizowa³: s³uchasz Ring czyli otwierasz ksi¹¿kê telefoniczn¹ motywów przewodnich.

2,5-godzinny Rheingold (ZÂłoto Renu), prolog PierÂścienia w 4 obrazach jest najbardziej skondensowanym ogniwem cyklu. Rozpoczyna siĂŞ bardzo ciekawie - przez 136 taktĂłw Wagner rozwija w orkiestrze akord Es-dur, miejscami, w oddali, w partii waltorni sÂłychaĂŚ podkreÂślanie tonacji dominanty. CaÂła partytura naszpikowana jest symbolami - tak jest i teraz; chodzi o muzyczne oddanie "tworzenia siĂŞ", powstawania Âświata, a cĂłry Renu wykrzykujÂą w prajĂŞzyku natury "Weia! Waga!...". ÂŻycie wyÂłania siĂŞ z wody - stÂąd to hipnotyzujÂące powtarzanie orkiestrowej figuracji kaÂże nam rĂłwnieÂż wyobraziĂŚ sobie nurt Renu, ktĂłry skrywa najcenniejszy ze skarbĂłw.

Najciekawszymi chyba postaciami uroczystego prologu s¹ chyba Wotan i Alberyk, pozornie stoj¹cy na przeciwnych biegunach dobra i z³a. Wotan dŸwiêkowo uosabia równie¿ germaùski Olimp - Walhallê, która rozbrzmiewa w Des-dur, w kontraœcie do królestwa z³odzieja z³ota cór Renu (dalekie b-moll). Wotan w ogóle mo¿e dostarczyÌ materia³u na setki analiz - bóg strzeg¹cy ³adu na Ziemi, z drugiej strony - bezwzglêdny, ¿¹dny posi¹œÌ pierœcieù, symbol wszechw³adzy, co doprowadza jego do obsesji (por. scena 4 i absolutne "nie" dla oddania pierœcienia), a boski œwiat - do finalnego upadku w Zmierzchu bogów. Stworzyciel niszczy wskutek swoich nieposkromionych ¿¹dzy w³asne dzie³o stworzenia. Zbyt póŸno zdaje sobie sprawê z tego, przed czym ostrzega³a go Erda, bogini-matka: moc pierœcienia jest przeklêta. Do tego kl¹twê na posiadacza pierœcienia rzuci³ Alberyk, postaÌ tragiczna, która odrzuci³a mi³oœÌ, a jej miejsce zajê³a nienawiœÌ i zemsta. Jego œwiat - Nibelheim, swoisty piekielny obóz pracy - to w partyturze kilkudziesiêciokrotne powtórzenie motywu kuŸni, jakby w umyœle Wagnera tkwi³y idee wspó³czesnego mu K. Marksa.

Nagranie z MET 2013; orkiestra moÂże nie brzmi tak doskonale, jak ta z Bayreuth, natomiast inscenizacja - znakomita.
http://www.youtube.com/watch?v=z-BrwJH3ypk

Nowa boska siedziba - Walhalla - zostaje odmalowana w finale ZÂłota Renu; sÂłyszymy tu olÂśniewajÂący marsz bogĂłw przez tĂŞczĂŞ do niebios przy jĂŞkach reĂąskich cĂłr, ktĂłrym skradziono ich skarb.

http://www.youtube.com/watch?v=ffFDYleFXuc

Walkiria, a wiec 1. dzieù dramatu, jest ju¿ znacznie bardziej rozbudowana. Centraln¹ postaci¹ dzie³a (jak i ca³ego cyklu, obok Zygfryda i Wotana) jest Brunhilda, wywy¿szona przez ojca z dziewi¹tki pó³bogiù, odprowadzaj¹cych na Walhallê pokonanych heroldów - mimo, ¿e pojawia siê dopiero w po³owie dramatu. Cwa³ Walkirii, poprzedzaj¹cy spotkanie wszystkich sióstr, to najs³ynniejszy fragment w twórczoœci Wagnera - monumentalny, rozpisany na gigantyczn¹ sekcjê dêt¹. Oto megalomania Wagnera! Tak to siê robi w NY:

http://www.youtube.com/watch?v=xeRwBiu4wfQ

1 akt to w wiêkszoœci duet mi³osny Zygmunda i Zyglindy, którzy pa³aj¹ namiêtnoœciami mimo pokrewieùstwa (s¹ bliŸniakami, odkrywaj¹ to jednak zbyt póŸno). To pierwszy ogromny i prawdziwie wagnerowski duet zakochanych, ukazuj¹cy ca³¹ drogê rozwoju uczucia, ze wszystkimi jego odcieniami, który zapowiada arcydzie³o najdoskonalsze - z Tristana i Izoldy.

J. Kaufmann jako Zygmund. SwojÂą drogÂą, Agnieszko, dlaczego po Âświetnym Lohengrinie Kaufmann nie kontynuuje swojej kariery w Bayreuth? MyÂślĂŞ, Âże i w PierÂścieniu (Zygmund/Zygfryd) i jako Tristan nieÂźle dawaÂłby radĂŞ  ;)

http://www.youtube.com/watch?v=XKInmSFOPTQ

Wotan uÂświadamia sobie w Walkirii swojÂą klĂŞskĂŞ - umoÂżliwia poraÂżkĂŞ i ÂśmierĂŚ Zygmunta w walce ze znienawidzonym Hundingiem - prawo musi byĂŚ bowiem przestrzegane. W finale zaÂś traci swojÂą zbuntowanÂą, ukochanÂą cĂłrkĂŞ, ktĂłrej jako bĂłg nie moÂże darowaĂŚ kary sprzeniewieÂżenia siĂŞ. Ekspresyjny, dramatyczny duet w III akcie uÂświadamia nam - Brunhilda to lepsze ja cierpiÂącego Wotana. FinaÂłowa scena, Czar ognia, kiedy germaĂąski Hefajstos, Loge, otacza BrunhildĂŞ pierÂścieniem z ognia, to mistrzostwo dramaturgiczne i instrumentacyjne. PÂłomieĂą zostaje ukazany w dynamicznych figuracjach smyczkĂłw, harf i fletĂłw, zaÂś instrumenty dĂŞte, wygrywajace dÂługie nuty, symbolizujÂą jego rozprzestrzenianie siĂŞ.

http://www.youtube.com/watch?v=3sB_-rxMtAM

Niestety, widaĂŚ niewiele - Walkiria Wielanda Wagnera, najlepszego reÂżysera z Bayreuth w XX w.

http://www.youtube.com/watch?v=ILGJSK-i65I

 No wÂłaÂśnie Kaufmann jako Zygmunta z EvÂą-MariÂą Westbroeck jako Zyglinda w produkcji MET z 2011 roku jest doskonaÂły.
Ale wczorajsza Walkiria teÂż mi siĂŞ bardzo podobaÂła zwÂłaszcza dyrygent Kiryll Petrenko.
A o Tristanie z Kaufmannem i NinÂą Stemme wszyscy fani marzÂą ;)

WÂłaÂśnie, zgadzam siĂŞ - do tego pamiĂŞtam Kaufmanna w partii Lohengrina i dlatego sÂądzĂŞ, ze mĂłgÂłby wystÂąpiĂŚ w Bayreuth jako Zygmunt, a szczegĂłlnie Zygfryd (jest Niemcem, ma ÂświetnÂą wymowĂŞ tekstu, a to dla tamtejszej publicznoÂści niezwykle waÂżne). Szkoda byÂłoby, gdyby jego dotychczasowy festiwalowy epizod miaÂł okazaĂŚ siĂŞ jedynym  ;)

A propos nowej odsÂłony PierÂścienia w Bayreuth - ciekawy jestem, co siĂŞ na tej scenie dzieje (choĂŚ maÂły podglÂąd na scenografiĂŞ mamy), skoro publicznoœÌ z wiĂŞkszÂą (Zygfryd!) lub mniejszÂą werwÂą konsekwentnie potrafi wybuczeĂŚ przedstawienia ;) SwojÂą drogÂą, skoro bystry reÂżyser poszedÂł w petrochemiĂŞ (ropa jako zÂłoto naszych czasĂłw), to ciekaw jestem, czy pierÂścieĂą pozostaÂł w sferze idei (organizacja OPEC? szejkowie wÂładajÂący Âświatem, rafineriami i petrodolarami?), metafizyki czy moÂże zostaÂł "skonkretyzowany" w postaci baryÂłki ropy  :D

He,he, he Mozarcie   ;D dobre!
Nie wiem czy znasz takÂą fanpage na fb "Against Modern Opera Production".
Autorami sÂą mÂłodzi miÂłoÂśnicy opery, ktĂłrzy nie pamiĂŞtajÂą dawnych klasycznych produkcji, tĂŞskniÂą za nimi i sÂą
znudzeni tym caÂłym Regietheatheater.
ZdjĂŞcia z tegorocznego festiwalu w Bayreuth sÂą przezabawne.

Zygfryd jest wg niektórych badaczy, porównuj¹cych tetralogiê do 4-ogniwowej symfonii, scherzem tego cyklu; w rzeczywistoœci jest jego centrum, o czym œwiadczy choÌby stosunek Wagnera do tytu³owego bohatera i fakt, ¿e planowa³ pocz¹tkowo skomponowanie dramatu ŒmierÌ Zygfryda, a potem dyptyku opartego o tê postaÌ. Ostatecznie przesun¹³ nieco ciê¿ar na Wotana i Brunhildê.

Zygfryda traktowaÂł Wagner jako wzĂłr germaĂąskiego bohatera, wychowanego na Âłonie natury, nieskalanego zÂłem - ba, nieomal siĂŞ z nim utoÂżsamiaÂł. Muzyczny zwiÂązek motywĂłw towarzyszÂących Zygfrydowi z motywami natury w PierÂścieniu jest bardzo dostrzegalny. Partytura jest bardziej nowatorska - harmonicznie i instrumentacyjnie - od Walkirii; w koĂącu caÂłoœÌ ukoĂączona zostaÂła dopiero w 1871 r. (Wagner zwlekaÂł z III aktem), w miĂŞdzyczasie powstaÂł m.in. Tristan.  JeÂśli w tych litych, ponadgodzinnych aktach utrzymanych rzecz jasna w duchu durchkomponierte Musik szukaĂŚ numerĂłw, ktĂłre moÂżna wykonaĂŚ oddzielnie, to moÂże byĂŚ to monumentalna, wielozwrotkowa pieϝ wykuwania miecza (Nothung! Nothung!...) przez siÂłacza, wieĂączÂąca wraz z jego dialogiem z Mime I akt.

http://www.youtube.com/watch?v=yPUWbAu0yz4

NieskazitelnoœÌ Zygfryda i jego przynale¿noœÌ do natury podkreœlona zostaje w II akcie, w niezwykle subtelnej scenie rozmów bohatera z leœnymi ptakami (Waldvogel), które kieruj¹ go do œpi¹cej Brunhildy, otoczonej ognistym krêgiem Loge. Obraz wêdrówki Zygfryda na górê, poca³unek i obudzenie siê Brunhildy to chyba najbardziej uroczyste fragmenty ca³ego cyklu - choÌ w ten sposób posiadacz pierœcienia Fafnera skazuje siebie na potêpienie, czyni¹c siebie podatnym na przeklêt¹ moc pierœcienia. Na nic zda³a siê interwencja przera¿onego Wotana-wêdrowca - nieudana zreszt¹ (zniszczenie w³óczni), bo bóg staje siê w III czêœci tetralogii obserwatorem, nie mog¹cym ju¿ powstrzymaÌ niszcz¹cego przeznaczenia. Dramat zamyka wielki duet zakochanych, niejako kontynuowany na pocz¹tku Zmierzchu bogów, dziêki któremu Zygfryd poddany zostaje metamorfozie jako mê¿czyzna i bohater. Namiêtna muzyka czerpie z poematu Idylla Zygfryda, który by³ prezentem Wagnera dla ¿ony Cosimy. Oto droga od ciemnoœci I i II aktu, do œwiat³oœci na górskim szczycie w finale.

Przybycie Wotana (Wanderer), NY
http://www.youtube.com/watch?v=FuNZ5W_G0kg
  
Dziêki znajomoœci choÌby podstawowych leitmotivów, bez trudu jedynie s³uchaj¹c mo¿emy wyobraziÌ sobie wydarzenia sceniczne. Kiedy Zygfryd wspina siê na górê, na której œpi Brunhilda, s³yszymy wznosz¹c¹ figuracjê smyczków, przeplatan¹ motywem, który nieod³¹cznie towarzyszy bohaterowi (róg), s³yszmy te¿ jakby z oddali reminiscencje z fina³owej sceny Walkirii, ukazuj¹cej ognisty kr¹g (Czar ognia). Powitanie œwiat³a przez walkiriê - czemu przys³uchuje siê zdumiony, ale i przepe³niony mi³oœci¹ (po raz pierwszy widzi kobietê) Zygfryd - wskazuje na mitologiê pragermaùsk¹.

http://www.youtube.com/watch?v=xadKC2v67Cs

Tak, dziesiÂątki motywĂłw przewodnich to wielkie wyzwanie dla odbiorcy. Dopiero ich dostrzeÂżenie sprawia, Âże potrafimy niejednokrotnie przewidzieĂŚ wydarzenia bÂądÂź sens, jaki Wagner pragn¹³ im nadaĂŚ. W finale Zmierzchu sÂłyszymy motyw wiecznego macierzyĂąstwa, splatajÂący siĂŞ z muzycznym (znanym nam juÂż wczeÂśniej) obrazem Walhalli (ktĂłra pogr¹¿a siĂŞ w zniszczeniu), co ma znaczenie symboliczne; takÂże motyw Zygfryda - wraz z nim samym - podlega przemianom. Muzyka antycypuje, wyraÂża wiĂŞcej niÂż tekst, dopeÂłnia wypowiedziane sÂłowo - ukazuje g³êbszy sens libretta. Muzyczna tkanka dzieÂła jest niezwykle gĂŞsta - emocje i gesty bohaterĂłw nie sÂą bez znaczenia, towarzyszÂą im odpowiednie dÂźwiĂŞkowe symbole. W partyturze nie ma przypadkowoÂści. Krytykowane tu niegdyÂś czĂŞste uÂżycie chromatyki ma swĂłj wyrazowy cel (np. chromatyczny motyw heÂłmu czyniÂącego niewidzialnym, co podkreÂśla jego tajemniczoœÌ). NaÂłoÂżenie kilku motywĂłw na siebie moÂże nawet zmieniĂŚ ich znaczenie. O nowatorskiej harmonice i orkiestracji, dziĂŞki ktĂłrej Wagner potrafiÂł malowaĂŚ dÂźwiĂŞkami jak niemal nikt w dziejach muzyki, jedynie wspomnĂŞ. Generalnie, mimo pewnych dÂłuÂżyzn, uwaÂżny sÂłuchacz chyba siĂŞ nie nudzi. To a propos rĂłwnieÂż naszej krytyki Wagnera  ;)

PrzecieÂż czÂłowiek z teatru ma wychodziĂŚ odmieniony, a nie zdegustowany. Niech to bĂŞdzie XXI wiek na scenie, byle ta wizja miaÂła jakiÂś zwiÂązek z intencjami twĂłrcĂłw tekstu i muzyki. Mnie siĂŞ wydaje, Âże czasem reÂżyserzy tworzÂą nowy scenariusz (wkÂładajÂąc aktorom do ust tekst XIX-wieczny) do istniejÂącego juÂż przedstawienia. Szczerze mĂłwiÂąc, nie chciaÂłbym oglÂądaĂŚ Ringu baÂśniowego - ale i niekoniecznie na si³ê kontrowersyjnego. Wieland Wagner wiedziaÂł, o co chodzi  ;) MET teÂż sobie dobrze poradziÂła  ;)

Zmierzch bogów (GÜtterdämmerung) czyli 4,5-godzinny fina³ tetralogii. Tragiczna coda zapowiedziana zostaje de facto w prologu (Rheingold), Vorspiel te¿ nie pozostawia z³udzeù (germaùskie mojry), dzie³a zniszczenia dope³nia Brunhilda - by³a posiadaczka pierœcienia; jedyna, która potrafi³a zdj¹Ì go z palca swego mê¿a. Ring odzyskuj¹ córy Renu, zaœ siedziba bogów zostaje zniszczona. Po 20-minutowym monologu (Ofiara Brunhildy) Brunhilda rzuca siê w p³omienie, a dramat wyra¿a muzyka czysto instrumentalna - to wielkie orkiestrowe zamkniêcie nale¿y do szczytów symfonizmu XIX w. S³yszymy masê motywów przewodnich, które pojawia³y w poprzednich dniach dramatu. S³yszymy te¿ wizjê innego œwiata, nowego pocz¹tku - Ring zamyka rozpiêty pod ³ukiem, uwznioœlaj¹cy i zapieraj¹cy dech w piersiach temat przysz³oœci, apoteoza motywu zbawczej mi³oœci. Pojawia siê po melodycznym wspomnieniu macierzyùstwa i Zygfryda. Duch najwiêkszego herosa, Zygfryda unosi siê (muzycznie!) nad zw³okami Brunhildy, ma³¿onkowie jednocz¹ siê w nowej rzeczywistoœci - pesymistyczny, schopenhauerowski dramat wieùczy wo³anie pe³ne nadziei. Oto wagnerowska kreacja nowego universum.

P. Boulez, Jahrhundert-Ring (1976; reÂżyseria: Patrice Cherau, co wywoÂłaÂło wielki skandal, niczym w tym roku  :D)
http://www.youtube.com/watch?v=Nn92B0yQY5E

Zygfryd w starciu z ludŸmi kieruj¹cymi siê pych¹, ¿¹dz¹ w³adzy i zemsty jest skazany na pora¿kê. Wskutek zwi¹zku z kobiet¹ straci³ sprzymierzeùca w postaci natury, z której wyrós³. Zderzenie z Nibelungami jest dla niego mia¿d¿¹ce (co ciekawe, ich przywódcê Hagena symbolizuje tryton - trzytonowy interwa³, uwa¿any przez klasyków za dysonans). Do jego finalnego upadku przyczynia siê Brunhilda. ŒmierÌ zdobywcy pierœcienia i czo³owego bohatera germaùskiej mitologii nie mo¿e przemilczeÌ muzyka. Muzyka ¿a³obna to najs³ynniejszy fragment Zmierzchu. Ach, ta orkiestracja, cud.

Wilhelm Furtwangler
http://www.youtube.com/watch?v=zCE_aYJNfQo

CaÂły PierÂścieĂą jest cudem:) I naprawdĂŞ cudownie zostaÂł tu muzycznie opowiedziany i zinterpretowany:). Jako kobieta, czujĂŞ go, odbieram, jednak trochĂŞ bardziej – od kobiecej strony;) Zatem w swoim odbiorze stojĂŞ bardziej po stronie Brunhildy ;)

Jak to juÂż wspomniaÂłeÂś, "PierÂścieĂą” jest opowieÂściÂą o zderzeniu miÂłoÂści i ¿¹dzy wÂładzy i posiadania – "jasnej i ciemnej strony mocy". PrzesÂłanie pierÂścienia jest jasne. Kto wykuje ze zÂłota pierÂścieĂą, kto wyrzeknie siĂŞ miÂłoÂści – mĂłwiÂą cĂłry Renu – zdobĂŞdzie wÂładzĂŞ nad Âświatem (przy okazji, jak wyraÂźnie widaĂŚ, Âże Tolkien czerpaÂł z tych samych mitĂłw:) Co ciekawe - obaj pisali swe dzieÂła przez kilkadziesiÂąt lat).
ÂŁaĂącuch niszczÂącej mocy po¿¹dania bogactwa i wÂładzy zaczyna siĂŞ od Alberyka. Nibelungowi przychodzi to Âłatwo – bez trudu wyrzeka siĂŞ  miÂłoÂści i jÂą przeklina.
ÂŻÂądzÂą posiadania i wÂładzy jest juÂż sam z siebie zaraÂżony Wotan (wszak jest najwyÂższym bogiem, a absolutna wÂładza deprawuje) – gotĂłw oddaĂŚ FrejĂŞ, boginiĂŞ radoÂści, za WalhallĂŞ. Potem zapragnie teÂż zagarn¹Ì zÂłoto, i chce, rzecz jasna, zatrzymaĂŚ pierÂścieĂą – z pewnoÂściÂą jego moc jest mu bliska, choĂŚ nie potrzebuje juÂż przecieÂż wiĂŞcej wÂładzy.
A pierÂścieĂą, dodatkowo przeklĂŞty przez Alberyka, niesie juÂż takÂże ÂśmierĂŚ.  Pod wpÂływem pierÂścienia Fafner zabija wÂłasnego brata i zamienia siĂŞ w smoka chroniÂącego skarbu.
„Do swego koĂąca juÂż siĂŞ spieszÂą, co tak silnie w potĂŞgĂŞ swÂą wierzÂą”, mĂłwi Loge.

I tu wkracza jasna strona mocy – pojawia siĂŞ Brunhilda. Ona w przeciwieĂąstwie do nich kieruje siĂŞ uczuciem. Brunhilda przeciwstawia siĂŞ swemu boskiemu ojcu, ocala szczÂątki miecza, ktĂłry przeznaczony jest dla przyszÂłego bohatera, gdy Wotan – ktĂłry znowu myÂśli tylko o zÂłocie – knuje, by zabiĂŚ Zygmunta i jego ÂżonĂŞ razem z nienarodzonym jeszcze Zygfrydem. CĂłrka powoÂłuje siĂŞ na nakaz miÂłoÂści, ktĂłrego ojciec jÂą uczyÂł, a ktĂłremu sam siĂŞ potem sprzeniewierza. MĂłwi mu w oczy, Âże trwa w uczuciach, ktĂłrych on siĂŞ wyrzekÂł dla niskich celĂłw. Ratuje ZyglindĂŞ, jej dziecko, kosztem zemsty Wotana – ktĂłry odbiera jej nieÂśmiertelnoœÌ i usypia na 20 lat, oddajÂąc mĂŞÂżczyÂźnie, ktĂłry jÂą obudzi. I dziecko, ktĂłre ocaliÂła, juÂż jako mĂŞÂżczyzna, budzi BrunhildĂŞ ze snu.
Oboje maj¹ szansê na mi³oœÌ. Czy natura nie sprzyja ich zwi¹zkowi? Przecie¿ to czysta, nieska¿ona w³adz¹ pierœcienia natura prowadzi Zygfryda do œpi¹cej walkirii. To opowieœÌ ptaka, którego mowê rozumie, kieruje go do góry otoczonej p³omieniami...
Na nieszczĂŞÂście on takÂże zabiera pierÂścieĂą, a potem daje go jej w podarunku...A przecieÂż pierÂścieĂą zostaÂł przeklĂŞty – kto go nosi, bĂŞdzie musiaÂł umrzeĂŚ...

To co dzieje siĂŞ póŸniej, to znowu zabĂłjcza moc, ÂłaĂącuch czynĂłw kierowanych po¿¹daniem – bogactwa lub czÂłowieka. ÂŁaĂącuch: Hagen – Gunther – Gutrune – Zygfryd.
Hagen, syn Alberyka, chce pierÂścienia – wiĂŞc oÂżeni Gunthera z BrunhildÂą, ktĂłra go nosi – zatem niech Gutrune da Zygfrydowi miÂłosny napĂłj, aby jÂą zdradziÂł i oddaÂł innemu.
I Zygfryd zdrada swÂą miÂłoœÌ, zapomina o niej, odtrÂąca; zdradza nawet podwĂłjnie – zwyciĂŞÂża BrunhildĂŞ udajÂąc Gunthera, si³¹ odbiera pierÂścieĂą, ktĂłry daÂł przysiĂŞgajÂąc miÂłoœÌ. A ona – jako jedyna – pragnie pierÂścienia nie dla jego wartoÂści i mocy, lecz jako podarunku od ukochanego.

Jej upadek i ÂśmierĂŚ sÂą takÂże upadkiem miÂłoÂści pod ciosem „ciemnej strony” – mocy pierÂścienia. I to do jej upadku przyczynia siĂŞ niewierny kochanek ;) Nie jest eterycznÂą OdettÂą, ktĂłra tak podobnie zawiedziona ucieka, by rzuciĂŚ siĂŞ w fale jeziora. Jest wojowniczkÂą. WalkiriÂą. Jej gniew jest rĂłwnie silny, jak jej miÂłoœÌ. A Hagen, pragnÂący wÂładzy nad Âświatem, jest obok, i knuje intrygĂŞ. Wystarczy chwila wybuchu Âżalu, gniewu, zazdroÂści, zranionej dumy, Âżeby obudziĂŚ chĂŞĂŚ zemsty. Potem jest tylko bĂłl i chĂŞĂŚ Âśmierci razem z ukochanym.  On teÂż, podobnie jak ona, pada ofiarÂą pierÂścienia. Tak jak jÂą zgubiÂły zÂłe uczucia, on byÂł skazany na klĂŞskĂŞ, wyrzekÂłszy siĂŞ miÂłoÂści. I w nim zagÂłuszona truciznÂą miÂłoœÌ budzi siĂŞ znowu.
I w koĂącu, mimo Âże oni sami przegrywajÂą w starciu ze zÂłem wokó³ i w sobie, ich miÂłoœÌ zwyciĂŞÂża, okazuje siĂŞ silniejsza od Âśmierci. PÂłomieĂą ofiarny stosu, na ktĂłrym pÂłonie miÂłoœÌ, oczyÂści pierÂścieĂą ze skazy. I to jest ten blask nadziei przeÂświecajÂący przez mrok walÂącej siĂŞ w ruiny Walhalli –  jeÂśli upadnie, rozsypie siĂŞ postaĂŚ Âświata, ktĂłrym rzÂądzÂą bezwzglĂŞdnie jedynie bogactwo i wÂładza, byĂŚ moÂże miÂłoœÌ zdoÂła przetrwaĂŚ... DokÂładnie jak piszesz -




Przedstawienie w MET w moim odczuciu fantastyczne - i Âśpiewacy, i orkiestra, i niesamowita maszyneria Mr Lepage'a, ktĂłra podobno wzbudziÂła wiele kontrowersji:)

Drugi Ring Bawarii - z Opery w Monachium.

http://youtu.be/OKy_J5QwMrc

Kolejne "PierÂścienie"  ;) Tym razem siĂŞgn¹³em nieco w przeszÂłoœÌ, tandem: Barenboim - Kupfer - Evans. Lata 90. w Bayreuth. Szczerze, chyba Âżadna orkiestra w repertuarze wagnerowskim nie dorĂłwna tej z Zielonego WzgĂłrza.

http://www.youtube.com/watch?v=bhdVNvd7yKo

Walencja 2008. Naprawde Âświetne!

http://www.youtube.com/watch?v=A8njyLeEfuQ

MET i nowojorska maszyneria  ;)

http://www.youtube.com/watch?v=TMBHxG_RCnM

Tu moÂżna obejrzeĂŚ caÂły Ring w inscenizacji niedawno zmarÂłego francuskiego reÂżysera Patrice Chereau

http://culturebox.francetvinfo.fr/le-ring-de-wagner-prologue-lor-du-rhin-143145

Parsifal, PoznaĂą 2013

http://www.rp.pl/artykul/1058391.html

http://poznan.gazeta.pl/poznan/1,36000,14813418,_Parsifal___czyli_jak_muzyka_Wagnera_przerosla_performera.html

Niestety, podpisujĂŞ siĂŞ pod powyÂższymi sÂłowami obiema rĂŞkami. Inscenizacyjne NIC - przykre, Âże poznaĂąski Teatr Wielki ogÂłasza siĂŞ gÂłosicielem scenicznego "postĂŞpu" za wszelkÂą cenĂŞ. Mam naprawdĂŞ spory zakres tolerancji, ale bezsens, brak logiki i czyste niedbalstwo naleÂży wytkn¹Ì palcem. Na si³ê zdesakralizowania, ba, wÂłaÂściwie zateizowana odsÂłona "Parsifala", gdzie w ramach ÂświĂŞtej w³óczni otrzymujemy syntezĂŞ deski (?) z meteorytem, a niektĂłre monologi zostajÂą zagÂłuszone szuraniem folii przyklejonej do buta. Zero napiĂŞcia, minimum dramaturgii czysto teatralnej. DruÂżyna Graala jako obĂłz dla uchodÂźcĂłw, ktĂłrzy w ramach ÂświĂŞtego obrzĂŞdu finaÂłu wskakujÂą na huÂśtawki! Nigdy wiĂŞcej nie powierzaĂŚ dzieÂł tak wieloznacznych i trudnych, obarczonych bagaÂżem dekad przeró¿nych wersji interpretacyjnych zespoÂłom mÂłodych performerĂłw, ktĂłrzy na parĂŞ miesiĂŞcy przed premierÂą dowiedzieli siĂŞ, Âże muzyka to nie tylko Lady Gaga czy Bieber, ale rĂłwnieÂż Wagner! Warto wspomnieĂŚ, Âże po pierwszym akcie wypeÂłniony po brzegi teatr opuÂściÂła jakaÂś 1/5 publicznoÂści, a premierĂŞ przyjĂŞto jĂŞkami. Ale przecieÂż o to chodziÂło! 

Trzymam za to kciuki za G. ChumrĂŞ i solistĂłw, ktĂłrych mam nadziejĂŞ nieraz jeszcze usÂłyszeĂŚ  ;)

DziÂś o 17.45 bĂŞdzie moÂżna posÂłuchac "Parsifala" z nowej produkcji w ROH.Zapewne jak zwykle w BBC3 jeszcze przez 7 dni:

http://www.bbc.co.uk/programmes/b03kpb9c

Recanzja dla zachety:

http://opera.info.pl/index.php/londyn/1384-parsifal-w-royal-opera-house

Bardzo jestem ciekawa Rene Pape!!

Warszawskie Dni Wagnera 3-11.04.2014

http://www.fn.org.pl/page/index.php?str=53&id=1194

- wystawa instalacji zbudowanych z marionetek oraz fragmentĂłw scenografii z filmĂłw Hansa JĂźrgena Syberberga w Galerii Opera w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej

- retrospektywa 5 filmĂłw Syberberga inspirowanych twĂłrczoÂściÂą Wagnera w kinie Iluzjon Filmoteki Narodowej uzupeÂłniona instalacjÂą filmowÂą prezentowanÂą w foyer kina

- premiera opery Lohengrin na scenie w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej

- koncert pieÂśni Wagnera w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej

Mam nadziejĂŞ, Âże nie zabraknie na niej reprezentatĂłw Kuriera, ktĂłrzy po udanym spektaklu zechcÂą siĂŞ podziliĂŚ wraÂżeniami  ;)

;)
http://www.youtube.com/watch?v=FioGST4B4Jg

TrafiÂłem tutaj szukajÂąc informacji o fizjologicznym oddziaÂływaniu muzyki. Zaledwie przejrzaÂłem ten temat, a poniewaÂż sÂłucham muzyki Wagnera z przyjemnoÂściÂą od kilkunastu lat i niedawno bardzo chwaliÂłem jego "PierÂścieĂą", to dziÂś tutaj mĂłj nietypowy post. :)

Wczoraj, w filmie,usÂłyszaÂłam pewne pytanie i do dziÂś szukam w gÂłowie odpowiedzi na nie (nawet nie czujĂŞ, Âże rymujĂŞ ;-) ) Teraz zadam je Tobie. GdybyÂś z jakiegoÂś powodu juÂż nigdy miaÂł nie sÂłuchaĂŚ muzyki, to jaki utwĂłr chciaÂłbyÂś usÂłyszeĂŚ po raz ostatni? Chyba nie po polsku to napisaÂłam, ale wiesz o co mi chodzi :-)

Z ca³¹ pewnoœci¹ wagnerowski cykl Pierœcieù Nibelunga. Po pierwsze i trochê ¿artem, to ponad czternaœcie godzin muzyki, wiêc na ostatni raz doœÌ du¿o, a po drugie, powa¿niej, jak siê trochê zastanowiÌ, to Pierœcieù jest bardzo uniwersalnym dzie³em, muzyczn¹ opowieœci¹ o wszystkim z czym spotykamy siê w ¿yciu. No i lubiê go s³uchaÌ, wiêc pewnie na ten ostatni raz, taki by³by mój wybór.
Ring w³aœciwie nigdy siê nie koùczy. ZwróÌ uwagê, ¿e jego pocz¹tkiem jest kradzie¿ z³ota Córkom Renu, fina³em, powrót tego z³ota do natury - fale Renu poch³aniaj¹ stos Zygfryda, wszystkie inne postacie, a z³oto w postaci pierœcienia wraca w rêce Cór Renu. Coœ pozwala nam siê domyœlaÌ, ¿e wkrótce znów zostanie im skradzione. :)
Jeszcze trochê poci¹gnê ten temat. Mam takich kilka zasadniczych punktów Pierœcienia, na które zawsze zwracam uwagê. Warto wspomnieÌ przede wszystkim dwa. Pierwszy ma u mnie robocz¹ nazwê "Levine odkrêca kurek" :) Nazwa dotyczy konkretnego wykonania preludium Z³ota Renu w którym, jak w ¿adnym innym ten efekt "odkrêcenia kurka" jest najbardziej, wed³ug mnie, czytelny. https://www.youtube.com/watch?v=eXBGS7A5BPQ - tam 2:15 Do tego momentu muzyka zdaje siê przygotowywaÌ nas na jakieœ zdarzenie, na "stanie siê" czegoœ. I na 2:15 ruszaj¹ wody Renu w których to wnet Alberyk skradnie Córkom Renu z³oty skarb. To 2:15 jest dla mnie wzorcem doskona³ego wykonania tej muzyki i zawsze kiedy s³ucham preludium Z³ota Renu, nas³uchujê szczególnie, czy ten moment wywrze na mnie takie wra¿enie jak we wskazanym nagraniu. Lepszego dot¹d nie spotka³em. Punkt drugi - zakoùczenie Zmierzchu Bogów, u mnie pod robocz¹ nazw¹ "zakwitanie na œmietniku" Jest tam taki moment pauzy i po nim ten ostatni fragment muzyki Zmierzchu. Przed nim dziej¹ siê tam rzeczy straszne. Ludzie i bogowie powodowani ró¿nymi namiêtnoœciami stosuj¹ wobec siebie podstêp, oszustwo, morduj¹ siê, no s³owem istny œmietnik ludzkich i nieludzkich wad. Wreszcie wszystko to zalewaj¹ wody Renu, z³o zostaje unicestwione, a skradzione z³oto wraca do natury. Tego fragmentu szczególnie lubiê s³uchaÌ, kiedy koùczy siê jakaœ moja, mniejsza lub wiêksza zadyma, czy k³opotliwa, absorbuj¹ca mnie niemile i przez d³u¿szy czas sprawa. Oczywiœcie, jakkolwiek jest mi³o i oto w³aœnie coœ zakwita na œmietniku, zawsze pamiêtam, ¿e wkrótce znów ktoœ skradnie z³oto. :) Opisywany fragment - https://www.youtube.com/watch?v=R3SGtJNm-pI - 25:11 Niestety tu pauza nie jest doœÌ zaznaczona, lubiê, kiedy jest d³u¿sza. Tak, z pewnoœci¹ wybra³bym Pierœcieù Nibelunga. :)

Co jeszcze mĂłgÂłbym dodaĂŚ?

Preludium ZÂłota Renu i to szczegĂłlnie w tym wykonaniu https://www.youtube.com/watch?v=eXBGS7A5BPQ dziaÂła na mnie jak alkohol. Kiedy mam chwilĂŞ wyjÂątkowego apetytu na sÂłuchanie i wsÂłucham siĂŞ w nie caÂłym sobÂą, czyli najlepiej jak jestem do tego zdolny, odchodzĂŞ sprzed gÂłoÂśnikĂłw z zawrotami gÂłowy. :) Sprawdzone wielokrotnie. :)

Oddzia³ywanie muzyki na organizm - temat rzeka. Na pocz¹tek polecam ksi¹¿kê Muzykofilia O. Sacksa. Oczywiœcie nie brak tam równie¿ odniesieù do wagneryzmu.

MoÂże choĂŚ niektĂłrzy ÂśledzÂą - trwa Festiwal w Bayreuth.

Festiwalowa dawka Wagnera, czy to siĂŞ da wytrzymaĂŚ? ;)

ZajrzaÂłam na stronĂŞ, a tam sklep, m.in. z gadÂżetami. ÂŚwietna koszulka z dyrygentem.
http://shop.bayreuther-festspiele.de/?lang=de

Ja tez s³ucham, a pewien mi³y fejsbukowicz Ryszard utworzy³ strone gdzie mozna znaleŸÌ
jakiego dnia jaka stacja radiowa przeprowadza transmisje.Polecam:

https://www.facebook.com/pages/Wagner-radio/597715540326878?fref=ts

Wagner po latach wraca do Warszawy. Najpierw Holender przed 2 laty, teraz Lohengrin. Tegoroczna premiera zebraÂła w wiĂŞkszoÂści entuzjastyczne recenzje. Tu - w kontraÂście - krytyka Jacka Hawryluka.

http://wyborcza.pl/1,75475,15807122,_Lohengrin___Wagner_do_sluchania__nie_do_ogladania.html

Na mezzo wÂłaÂśnie teraz - Kaufmann jako Zygmunt w Walkirii. Publika po I akcie dosÂłownie szaleje  ;) ZresztÂą, pamiĂŞtam jak zachwycalismy siĂŞ tym spektaklem z 2011 r. i tu, na forum. Btw, ciekawe czy link do nagrania na yt wci¹¿ jest aktywny...

Trzeba by sprawdziĂŚ...

Ale w ka¿dym razie wci¹¿ aktywny jest link do najbardziej popularnej wersji;)))
https://www.youtube.com/watch?v=KJXBZbi2RJc

"Possibly the greatest Bugs Bunny short ever":) Tutaj w sÂłodkiej aranÂżacji na Âżywo:)))
https://www.youtube.com/watch?v=TkTVNKECXxY

To naprawdĂŞ esencja tego, what's opera, doc ;)

A powaÂżnie, sÂą chyba tylko fragmenty.

Nun zäume dein Ross:
https://www.youtube.com/watch?v=1x5ej1LU9A8

Wehwalt heisst du fĂźrwahr?
https://www.youtube.com/watch?v=IxIc2J1M7HM

Siegmund, sieh auf mich!:
https://www.youtube.com/watch?v=xzNd6wBkhCk

Du sahest der WalkĂźre sehrenden Blick:
https://www.youtube.com/watch?v=5tZLm3PMti8

;)

ZapoznaÂłem siĂŞ wÂłaÂśnie z niedawnÂą produkcjÂą ÂŚpiewakĂłw norymberskich - pierwszÂą w dziejach Glyndebourne (rok 2011). ÂŚwietna, tradycyjna wersja ze ZNAKOMITYM Geraldem Finleyem w roli Hansa Sachsa. Polecam obejrzeĂŚ - zwÂłaszcza, Âże nagrania z Glyndebourne znikajÂą ostatnio z YT   :-\

https://www.youtube.com/watch?v=pU9VaVYbdXk
https://www.youtube.com/watch?v=0wRwJbMFrg8

JuÂż za godzinĂŞ:

http://www.theoperaplatform.eu/en

"It is a privilege, to be able to hear the Ring from the orchestra of the Wiener Staatsoper being conducted for the first time by Sir Simon Rattle in Vienna. The cast of brilliant Wagner singers is being headed by Evelyn Herlizius and Stephen Gould, currently two leading opera singers"

To brzmi zachĂŞcajÂąco ;) Nawet wiĂŞcej niÂż zachĂŞcajÂąco ::)

"Wagner’s mighty Ring-Cycle is the culmination of the greatest artistic achievements that has ever been created by human hands: the counterpart opera against the tragic trilogy of the Greek theater of Antiquity. ..." O tym warto pamiĂŞtaĂŚ:)

MuszĂŞ jeszcze tylko znaleŸÌ wolnych 328 minut...  ;)

"Gdybym mia³ piêÌdziesi¹t trzy minuty czasu - powiedzia³ sobie Ma³y Ksi¹¿ê - poszed³bym powolutku w kierunku studni..." :D :D

Jutro jedziemy (niektĂłrzy tylko duchem) do Bayreuth.

Na dobry poczÂątek   ;D

https://youtu.be/0LHXoeSmc8Y

Przed dzisiejszym lub jutrzejszym Tristanem polecam do przeczytania Âświetny tekst Doroty KoziĂąskiej w TP:

https://www.tygodnikpowszechny.pl/historia-pieknej-choroby-29197

Niestety, DwĂłjka - po raz pierwszy odkÂąd pamiĂŞtam - nie bĂŞdzie transmitowaĂŚ otwarcia festiwalu w Bayreuth. Wiadomo, czy jakaÂś stacja telewizyjna realizuje dziÂś live?

TeÂż jestem zdziwiona, Âże "Tristan" dopiero jutro zwÂłaszcza Âże prezenterka radia bawarskiego wymieniÂła DwĂłjke jako jednÂą ze stacji
transmitujÂących dzisiejszy koncert :o :o :o

Agnieszko, w zasadzie nie mogĂŞ narzekaĂŚ - zamiast transmisji z Zielonego WzgĂłrza DwĂłjka nadaÂła retransmisjĂŞ mozartowskiego koncertu berliĂąskiej Akademie FĂźr Alte Musik  ;)

Tristan i Izolda pod batutÂą Karajana:
https://www.youtube.com/watch?v=L44Ml8K_mDg

WyglÂąda na to, Âże dzisiejszy Tristan byÂł jedynÂą dwĂłjkowÂą retransmisjÂą z Bayreuth... Radio bawarskie zamierza transmitowaĂŚ jeszcze tylko jeden spektakl - ZÂłoto Renu (poprawcie, jeÂśli siĂŞ mylĂŞ - na to zresztÂą liczĂŞ) :-\

http://www.br.de/radio/br-klassik/index.html

Muszê przyznaÌ, ¿e ekstatyczna ŒmierÌ Izoldy z Thielemannem w roli g³ównej (sic!) zrobi³a na mnie du¿e wra¿enie. Szkoda, ¿e wokalnie Wagner ma siê dziœ nie najlepiej. Oby dane by³o nam us³yszeÌ za rok now¹ festiwalow¹ Izoldê - Petrê Lang.

Rzeczywiscie, Evelyn Herlitzius  niezbyt mi sie podobaÂła.ByÂła podobno bardzo zdenerwowana tym nagÂłym zastĂŞpstwem, miaÂła maÂło prĂłb itd.
A Klaus Florian Vogt to zupeÂłne nieporozumienie, kto tak lansuje tego marnego tenora?
Teraz "ZÂłoto Renu" i juz nic wiecej nie bedzie? Szkoda :'(

Kolejna edycja Festiwalu wÂłaÂśnie siĂŞ rozpoczĂŞÂła.

DowiedziaÂłem siĂŞ wÂłaÂśnie, Âże telewizja Sky Arts HD zamierza transmitowaĂŚ - uwaga! - caÂły PierÂścieĂą, zaczynajÂąc od spektaklu we wtorek. BĂŞdzie to pierwsza transmisja telewizyjna tetralogii z Bayreuth w dziejach! Czy ktoÂś ma moÂże namiary online na ten kanaÂł?

Niestety, z telewizjÂą Sky w internecie jest beznadziejnie.
Ale jak nie ogladaÂłeÂś, to jutro 3SAT powtarza Parsifala

http://schoener-fernsehen.com/


Niestety nie znoszĂŞ Vogta jak Âśpiewa a juÂż z wizjÂą to prawdziwy horror   :D

TeÂż jest mi miÂło, Âże kurierek umiera  a umrzeĂŚ nie moÂże ;D
W zwiÂązku z tym powinien iœÌ z tzw. "duchem czasu" nawet jesli ten duch czasami przesadza z uÂżywkami ; to moje najÂłagodniejsze  wytÂłumaczenie dla tego czegoÂś:

http://telewizjarepublika.pl/czcijcie-swieta-polska-sztuke,60941.html