Kurier Szafarski

Niew¹tpliwie by³a jego Muz¹. Kochank¹ - mo¿e przez pierwsze dni wspólnej wyprawy do Majorki. Potem raczej ju¿ tylko pielêgniark¹, gospodyni¹, przyjació³k¹, natchnieniem...George Sand - to o niej , rzecz jasna te s³owa, lub jak kto woli o Hrabinie Aurelii Dudevent.

Czy zwrĂłciliÂście uwagĂŞ, ze wszyscy nieprawidÂłowo przytaczajÂą jej pseudonimowe imiĂŞ, wymawiajÂąc jako ÂŻorÂż? Zwracam wiĂŞc uwagĂŞ ja  Âże to byĂŚ moÂże nieprawidÂłwo. Otó¿ francuski ÂŻorÂż pisze siĂŞ jako Georges (z 's' na koĂącu). Taka pisownia uprawnia do francuskiej wymowy. Tymczasem Ona podpisywaÂła siĂŞ George, a wiĂŞc z angielska, a wiĂŞc wymowa powinna byĂŚ dÂżordÂż. Nota bene pseudonim swĂłj przyjĂŞÂła po autentycznej postaci, pisarza, ktĂłry byÂł z pochodzenia Brytyjczykiem! Dla mnie, sprawa jest bezdyskusyjna. PodzieliÂłem siĂŞ kiedyÂś swym spostrzeÂżeniem z redaktorem Popisem (ongiÂś wspĂłlnie z nim naleÂżaÂłem do TiFC). Pan redaktor jednak nie przyj¹³ moich racji a za ostateczny dowĂłd podaÂł mi jak wspó³czeÂśni mieszkaĂący Nohant wymawiajÂą jej imiĂŞ. Rzecz jasna, czyniÂą to z francuska. Ale czy to rzeczywiÂście dowĂłd, ze za czasĂłw Geoge Sand - wymawiano tak wÂłaÂśnie?

To jasne, Âże wymawiajÂą z francuska. Jak wiadomo, Francuzi sÂą bardzo czuli na punkcie swojego jĂŞzyka, a juÂż szczegĂłlnie niechĂŞtni sÂą w stosunku do anglicyzmĂłw (wiadomo: niechĂŞĂŚ uwarunkowana zaszÂłoÂściami historycznymi), wiĂŞc ich praktyka jĂŞzykowa nie moÂże byĂŚ brana jako dowĂłd, a przynajmniej nie jako dowĂłd o wielkiej wadze. Twoje argumenty wydajÂą siĂŞ bardzo przekonujÂące.

Georges to po prostu imiĂŞ bardzo beryszoĂąskie, co do braku "s", to moÂże byĂŚ to oznaka rodzaju ÂżeĂąskiego ("e" jest najczĂŞÂściej koĂącĂłwkÂą ÂżeĂąskÂą we francuskim) lub moÂże byĂŚ wyrazem jakiejÂś sympatii do AnglikĂłw (zresztÂą na poczÂątku p. Sand podpisywaÂła siĂŞ "Georges"), ale absolutnie nikt nigdy nie wymawiaÂł tego z angielska. A propos nazwisko wymawia siĂŞ "sÂąd" nie "sÂą", jestem romanistkÂą z wyksztaÂłcenia i bardzo mnie draÂżni ta polska wymowa (malutkie sprostowanie: imiĂŞ p. Dudevant to Aurora nie Aurelia, jedno z trzech zresztÂą).

Mogê odnaleŸÌ na temat imienia i powodów jego wyboru odpowiedni fragment w "Histoire de ma vie", ale mo¿e nie w tej chwili, bo chyba nied³ugo bêdê musia³a wyjœÌ.

DziĂŞkuje, Olu, za sprostowanie. Nie zgadzam siĂŞ tylko z tym, ze brak s to forma rodzaju ÂżeĂąskiego. Nie po to Pani GS wybraÂła pseudonim angielskiego pisarza, by nastĂŞpnie czyniĂŚ z niego ÂżeĂąski uÂżytek. PamiĂŞtajmy, Âże noszenie siĂŞ z mĂŞska (spodnie, cygara itp) byÂło jej ekstrawaganckÂą manifestacja odmiennoÂści. W taki styl logicznie i konsekwentnie wpisywal sie tez jej mski pseudonim

ÂŚledzĂŞ waszÂą dyskusjĂŞ z wielkim zainteresowaniem i jeÂśli jest okazja do uÂżycia mojej skromnej wiedzy dotyczÂącej jĂŞzyka francuskiego, to postaram siĂŞ rozwiaĂŚ wÂątpliwoÂści chociaÂż na tej pÂłaszczyÂźnie.
W jĂŞzyku francuskim koĂącĂłwka "s" to forma liczby mnogiej, koĂącĂłwka "e" wyraÂża natomiast rodzaj ÂżeĂąski. Rodzaj niemĂŞskoosobowy to koĂącĂłwka "es" wiĂŞc tok myÂślenia Oli od strony jĂŞzykowej jest jak najbardziej poprawny.

PS: Natomiast powoÂłujÂąc siĂŞ na wikipediĂŞ mogĂŞ powiedzieĂŚ, Âże odpowiednikiem imienia Jerzy we Francji jest "Georges" jako imiĂŞ mĂŞskie, nie przypominam sobie ÂżeĂąskiego odpowiednika. George to rzeczywiÂście forma angielska. Fakty wÂłaÂściwie juÂż stwierdziliÂśmy, teraz czas na przyczyny.

Z tego co ja wiem to Sand jest po prostu skrócon¹ form¹ od Sandeau, nazwiska francuskiego pisarza, literackiego (i nie tylko) partnera p. Sand. Oni na pocz¹tku pisali pod pseudonimem Jules Sand, póŸniej wydawca nie chcia³ wprowadziÌ nowego pseudonimu na rynek i zrobi³ z tego G. Sand (sprawdzi³am jednak w "Histoire", dla p. Sand - George by³o synonimem beryszoùczyka).
Co do innych osĂłb noszÂących to nazwisko to byÂł jeszcze Karl Sand - niemiecki zamachowiec, ale od tej paranteli to siĂŞ p. Sand odÂżegnywaÂła.
Ja bym nie przesadza³a z tym noszeniem siê po mêsku, to by³o po prostu dla niej bardziej praktyczne i odpowiednie w pewnych sytuacjach, najczêœciej s³u¿y³o do wtapiania siê w t³um, zreszt¹ charakterystyczne g³ównie dla wczesnych lat 30. A mêski pseudonim? Po prostu ksi¹¿ki z mêskim nazwiskiem lepiej siê sprzedawa³y.
Jak najbardziej uwaÂżam, Âże brak "s" jest feminizacjÂą imienia, co do sympatii do AnglikĂłw to przypominam sobie, Âże Aurora byÂła pensjonariuszkÂą "Couvent des Anglaises" w ParyÂżu (szkoÂły klasztornej prowadzonej przez angielskie zakonnice, a niektĂłre z nich bardzo ceniÂła i kochaÂła).

Coz, pomaÂłu siĂŞ przekonujĂŞ Olu, do Twojej racji. Nie mam niestety w zasiĂŞgu opracowania, ktĂłre kilkanaÂście lat temu czytaÂłem, a z ktĂłrego zapamiĂŞtaÂłem motyw brytyjskiego pisarza. Teraz myÂślĂŞ, ze moÂże tam byÂła tylko hipoteza a ja zapamiĂŞtaÂłem jÂą, jako fakt

Z tymi cygarami to bym dyskutowa³. W tamtych czasach palenie by³o doœÌ popularne. Wœród kobiet owszem, w pewnym stopniu mog³o uchodziÌ za ekstrawagancjê, ale bardziej w Polsce, na Zachodzie niekoniecznie. Jako ciekawostkê napiszê, i¿ nie cygara, ale fajkê pali³a umi³owana Mickiewicza - Maryla Wereszczakówna (i chyba faktycznie robi³a to "w ramach" buntu).

ZachĂŞcam do poszukiwaĂą na wÂłasnÂą rĂŞkĂŞ, Panie Januszu. Ja trochĂŞ tej literatury tematycznej poÂłknĂŞÂłam, poza tym mam jeszcze dostĂŞp do francuskich ÂźrĂłdeÂł.

Niebieskooki masz racjĂŞ, czasem sobie XIX-wieczne kobitki popalaÂły to i owo, w przypadku p. Sand to jeszcze nargile (szisze czy jak to tam zwaÂł).

Nie znoszê tej krowy, bardzo Chopina skrzywdzi³a, t¹ obrzydliw¹ ksi¹¿ka itd.
ale bardzo lubiê panne Jane Stirling, zwróÌie na ni¹ uwagê, nikt tak Chopina nie kocha³ jak ona

Olu, nie trzeba mnie zachĂŞcaĂŚ. CzyniĂŞ to od wielu, wielu latek. ZaÂłujĂŞ tylko, Âże aktualnie jestem pozbawiony mojej niemaÂłej szopenowskiej biblioteki. Poegam pĂłki co tylko na pamiĂŞci

Tereso, co by jednak nie mĂłwiĂŚ o GS - to ofiarowaÂła Chopinowi 9 wspaniaÂłych lat z dala od wielkomiejskiego zgieÂłku, od kÂłopotĂłw, od namolnych wielbicieli, podczas ktĂłrych skomponowaÂł najnoÂśniejsze epokowo swoje dzieÂła
A Stirling byÂła bardzo w nim zakochana, do tego stopnia, ze zakochaÂła go na ÂśmierĂŚ. Jego pobyt na wyspach (uproszony, zorganizowany przeciez przez JS) skutkowaÂł fatalnym pogorszeniem siĂŞ jego zdrowia i ostatecznym poczÂątkiem koĂąca.

Zgadzam siê z Januszem. Jak ktoœ zaczyna mówiÌ o "krowie" to jest to typowy przyk³ad bardzo jednostronnego widzenia, ukszta³towanego przez pewnych biografów. Mo¿na by tu wspomnieÌ o tym, ¿e niekiedy biografowie p. Sand wypowiadaj¹ siê doœÌ negatywnie o Chopinie. To s¹ typowe przyk³ady zacietrzewienia niechc¹cego nic rozumieÌ z komplikacji stosunków miêdzyludzkich. (Albo po prostu wynikaj¹cego z niewiedzy). Nic nigdy nie jest czarne albo bia³e.

No macie racje coÂś tam Chopin w niej widziaÂł. Nic nie jest czarne ani biaÂłe.

Ja jednak myÂślĂŞ, Âże lepiej by byÂło gdyby Fryderyk zwiÂązaÂł siĂŞ K. GÂładkowskÂą i moÂże zostaÂł w kraju - ale to juÂż historia. A swojÂą drogÂą kobiety potrafiÂą byĂŚ bezduszne i kierowaĂŚ siĂŞ wzglĂŞdami materialnymi...szczĂŞÂście, Âże nie wszystkie 8)

MogĂŞ napisaĂŚ to samo, mĂŞÂżczyÂźni sÂą bezduszni i czĂŞsto kierujÂą siĂŞ wzglĂŞdami materialnymi albo jeszcze innymi  ;D, szczĂŞÂście Âże nie wszyscy. Ja tam nie mam zamiaru siĂŞ na kimÂś uÂżalaĂŚ, bo mu z jak¹œ "babÂą" nie wyszÂło. KaÂżdy kowalem swojego losu, jest dorosÂły, zdrowy na umyÂśle itd.
A to w sumie normalne, Âże panna GÂładkowska poszÂła za Grabowskiego (dobrze pamiĂŞtam nazwisko?) i miaÂła stabilizacjĂŞ, my o tych zapaÂłach Fryderyka to w sumie nie wiele wiemy i nie ma co do niej ÂżywiĂŚ pretensji, moÂże on jej nawet nie wiele co powiedziaÂł.
No ale co on by robiÂł w kraju?

Ola przepraszam za moje docinki odnoÂśnie kobiet. Na pewno to siĂŞ nie odnosi do naszych Forumowiczek, ktĂłre kochajÂą muzykĂŞ i majÂą piĂŞkne dusze - chciaÂłem nieco sprowokowaĂŚ Was do dyskusji  ;). Co by Fryderyk robiÂł w kraju? MyÂślĂŞ, Âże byÂłby ubĂłstwiany i hoÂłubiony jak na to zasÂługuje, a we Francji jego muzyka raczej nie byÂła w peÂłni rozumiana co sÂłychaĂŚ byÂło nawet w tegorocznym konkursie. Pozdrawiam serdecznie :-*

Ale czy powstaÂłyby te wszystkie piĂŞkne utwory przepeÂłnione nostalgiÂą?!

"nie ma co do niej ÂżywiĂŚ pretensji?..." - ano nie ma. MoÂżemy byĂŚ za to bardzo jej wdziĂŞczni. I nie tylko chodzi o idyllicznie natchnione larghetto z f-molla, ktĂłry komponowaÂł z myÂślÂą o  swoim „ideale”, ktĂłry mu siĂŞ ÂśniÂł. PrzepiĂŞkny nokturn Es-dur op. 9 nr 1, kilka pierwszych etiud op. 10 (a przynajmniej ich szkice) tez powstawaÂły w okresie, gdy Konstancja wÂładaÂła jego sercem. KochajÂący mĂŞÂżczyzna, a juÂż kochajÂący artysta stawia w swoim Âżyciu najpiĂŞkniejsze pomniki, pod jednym li tylko warunkiem: Âże w miÂłoÂści pozostaje niespeÂłniony. Jego miÂłoœÌ do Konstancji taka wiĂŞc prawdopodobnie wĂłwczas byÂła: niewinna, czysta, uduchowiona, romantyczna. A jednoczeÂśnie nie byÂł to afekt nieprawdziwy i sztuczny, (w tamtej epoce wypadaÂło mieĂŚ swojÂą muzĂŞ i kochaĂŚ siĂŞ w niej nomen omen romantycznie). Nie, gdyÂż pisywali do siebie listy jeszcze wiele miesiĂŞcy po rozstaniu. I musiaÂły to byĂŚ bardzo osobiste listy, skoro przed ÂśmierciÂą Pani Grabowska wrzuciÂła je do kominka i bezpowrotnie spaliÂła. zanim chopin poznaÂł GÂładkowska skomponowaÂł wiele tuzinkowej muzyki. Gdy jÂą poznaÂł - sprawny kompozytor i pianista przeobraziÂł siĂŞ we wrazkiwego i piĂŞkneg motyla. A zatem wdziĂŞczni bÂądÂźmy GÂładkowskiej, bo to ona uczyniÂła go poetÂą.

Bodek ja siĂŞ przecieÂż nie obraÂżam, tylko chciaÂłam powiedzieĂŚ, Âże kaÂżdy kij ma dwa koĂące.
Swoj¹ drog¹ to co on robi³ we Francji, to dzisiaj siê nazywa sukces zawodowy, wiêkszoœÌ recenzji by³a pozytywna, ju¿ nie mówi¹c o du¿ej iloœci uwielbiaj¹cych go melomanów (i melomanek). Niedoceniony by³ natomiast w Anglii i Niemczech (ilu uczestników na konkursach z tych krajów mamy, je¿eli ju¿ chcemy ³¹czyÌ te odleg³e epoki?)
We Francji to jeszcze dosyĂŚ czĂŞsto moÂżna usÂłyszeĂŚ, Âże Chopin jest Francuzem, no albo kompozytorem francusko-polskim ;D
Jakby siedziaÂł w Polsce to potrzebowaÂłby jeszcze 300 lat, Âżeby o nim ktoÂś usÂłyszaÂł, a tak to siĂŞ sam rozreklamowaÂł.
Jak siĂŞ jest mÂłodym i zdolnym to siĂŞ jedzie w Âświat. On wiedziaÂł co robi, chociaÂż akurat w 1830 r. to mu siĂŞ nie bardzo chciaÂło wyjeÂżdÂżaĂŚ (ale nie dlatego, Âże nie miaÂł zamiaru siĂŞ temu "Âświatu" pokazaĂŚ).

Dziêki Januszu, ¿e ³adnie wybrn¹³eœ z mojej "prowokacji". Twoje zdanie przypomnia³y mi jako ¿ywo s³owa z Seksmisji: "By³yœcie natchnieniem poetów, ubóstwiano Was..." ;) Inna sprawa, ¿e zawsze istnieje konflikt pomiêdzy ludŸmi o duszy romantyczno-artystycznej a materialno-realistycznej 8) takie jest ¿ycie

Hmm... Olu, chyba siê z Toba nie zgodzê. Echa jego warszawskich koncertów dotar³y bardzo szybko do Wiednia. Schuman kaza³ zdejmowaÌ czapki z g³ów nie po sukcesach paryskich, a po opublikowanych jeszcze w okresie warszawskim wariacji op. 2. By³ te¿ w jakimœ sensie nadwornym pianist¹ samego carskiego namiestnika. Catalani, Paganini juz w Warszawie wyrokowali mu wielk¹ s³awê. Wiec te 300 lat to chyba zbyt niesprawiedliwa parabola. Poza tym, to nie paryska bohema uczyni³a go arielem. To polska arystokracja, która doskonale pozna³a i dowartoœciowa³a Chopina jeszcze w Warszawie.

 :D Odwieczny dylemat byĂŚ czy mieĂŚ! Zdaje siĂŞ, Âże wspó³czesnoœÌ rozwiÂązaÂła ten dylemat - Âżeby byĂŚ TRZEBA mieĂŚ!

;)

tak myœlisz? A ja sadzê, ze "wspó³czesnoœÌ" nieustannie kombinuje (jak przys³owiowy koù pod górê) jak byÌ, ¿eby mieÌ...

TeÂż prawda! Ale z tego wynika, Âże dylemat wci¹¿ nie rozwiÂązany? A myÂślaÂłam, Âże wiĂŞkszoœÌ juÂż znalazÂła odpowiedÂź!  :D

I tu dochodzimy do Amadeusza (dzisiaj film), ktĂłry miaÂł ale lubiÂł wystawny, luzacki styl Âżycia i nie sÂłuchaÂł siĂŞ praktycznych rad swojej Konstancji (zbieg imion ;)?)- a  daÂł siĂŞ zmanipulowaĂŚ zazdrosnym o jego talent WÂłochom. To historia... W dzisiejszych czasach raczej mieĂŚ Talent oznacza mieĂŚ i kasĂŞ

Kiedy miaÂł, to miaÂł... UmarÂł jednak jako biedak i nawet nie ma swojego grobu!

Tak, ale jak drugi raz pojecha³ do Wiednia to mia³ problemy, oj mia³, okaza³o siê ¿e nikt siê nie spieszy ze zrobieniem mu koncertu, pomimo jego ubieg³orocznego sukcesu, ludzie szybko zapominaj¹, nie mówi¹c ju¿ o sytuacji politycznej. Co chcia³o zdobyÌ s³awê (proszê wybaczyÌ mi to bardzo praktyczne podejœcie, jestem tego œwiadoma, no ale po co on jecha³ na Zachód jak nie po to, ¿eby rozwijaÌ skrzyd³a?) ci¹gnê³o do Wiednia, Pary¿a etc. Bohema nigdy nie czyni nikogo arielem, bohema najczêœciej zazdroœci, arystokracja (i plutokracja) francuska mia³a nie ma³y wp³yw na karierê Chopina, nie negujê wp³ywu polskiej arystokracji, ale du¿a czêœÌ tej arystokracji znalaz³a siê w³aœnie w Pary¿u i mog³a mu ewentualnie u³atwiÌ kontakty z ca³¹ reszt¹.
I jeszcze raz podkreÂślĂŞ, Âże to byÂł mimo wszystko wybĂłr Chopina, ktĂłry wiedziaÂł, Âże po prostu trzeba mu wyjechaĂŚ z kraju (nawet jeÂśli w 1830 r. nie miaÂł za bardzo ochoty).

On chyba nigdy nie byÂł biedakiem, a jedynie jego potrzeby przekraczaÂły wpÂływy. A grobu nie ma, bo miaÂł nieszczĂŞÂście umrzeĂŚ w okresie wielkiej epidemii cholery, podczas ktĂłrej tak chowano (w zbiorĂłwkach) wÂłaÂściwie wszystkich.

Oj, oczywiÂście pamiĂŞtam te okolicznoÂści, ale Âże miaÂł problemy finansowe jest ogĂłlnie wiadomym. Przyczyny tego zresztÂą teÂż nie sÂą tajemnicÂą. :) SwojÂą drogÂą, gdyby Konstancja miaÂła czym zapÂłaciĂŚ, jego ciaÂło spoczĂŞÂłoby, pomimo epidemii, w poczesnym miejscu. Nie sÂądzisz?

Tak. miaÂł w Wiedniu problemy, bo niewiele tu wĂłwczas byÂło polskiej arystokracji (czytaj: sponsorĂłw), a wiedeĂąscy wydawcy i bankierzy okazali siĂŞ krĂłtkowzroczni maÂłoproroczy.
A wracajÂąc do wÂątku warszawskiego:  Warszawa nie byÂła zaÂściankiem Europy.  Tu przyjeÂżdÂżali na koncerty najznakomitsi owoczesnej Europy. Nasza stolica tĂŞtniÂła Âżyciem artystycznym. SÂądze, ze gdyby zostaÂł na usÂługach cara - jego sÂława i wielkoœÌ teÂż z pewnoÂściÂą siĂŞgaÂłaby najwyÂższych szczytĂłw europejskich salonĂłw. OczywiÂście, teoretyzujĂŞ radoÂśnie, i kontekst polityczny i ÂświatopoglÂądowy Fryderyka Âświadomie przemilczam. Ale, jak udowadniali póŸniej wielcy artysci i myÂśliciele, na emigracji wewnĂŞtrznej, prawdziwe brylanty wcale nie muszÂą traciĂŚ na blasku. Czasami taka emigracja (wewnĂŞtrzna) jest najlepsza trampolinÂą do Parnasu.

nie bĂŞdĂŞ siĂŞ spieraÂł. Nie wiem. MoÂże masz racjĂŞ. Wiem natomiast, ze sÂława i zasÂługi Mozarta byÂły przez wiedeĂączykĂłw naleÂżycie oceniane i doceniane. I gdbyy nie epidemia, na pewno jego pogrzeb wyglÂądaÂłby inaczej. Nie zawsze pieniÂądze mogÂą wszystko.

RĂłwnieÂż nie bĂŞdĂŞ siĂŞ spieraĂŚ, moÂże masz racjĂŞ? Teraz to juÂż i tak nie ma wiĂŞkszego znaczenia, historia zamknĂŞÂła tĂŞ ksiĂŞgĂŞ.

Na szczĂŞÂście Konstancja umiaÂła wykorzystaĂŚ spuÂściznĂŞ po Mozarcie. To na razie do jutra - nie chcĂŞ przegapiĂŚ filmu. Ewa jeszcze raz dziĂŞkujĂŞ za "PopoÂłudnie FaunĂŞ", polecam za to do przesÂłuchanie piĂŞknego koncertu klarnetowego W.A.Mozarta - w filmie bĂŞdÂą maÂłe jego fragmenty zato wiĂŞksze REQUIEM. Pozdrawiam wszystkich :)  

 JeÂśli u cara, to pewnie g³ównie w "Peterburku". Co do emigracji wewnĂŞtrznej to siĂŞ zgodzĂŞ, no ale Chopin po prostu wyjechaÂł na ZachĂłd, takie byÂły jego plany i jestem pewna, Âże doskonale wiedziaÂł, co robi.
MĂłwiÂłam o tych 300 latach, poniewaÂż my Polacy bardzo czĂŞsto narzekamy na to (i sÂłusznie), Âże nie potrafimy siĂŞ chwaliĂŚ, to dotyczy np. naszych innych kompozytorĂłw.

Tak mi jeszcze na temat tego wyjazdu i panny Konstancji przyszÂło do gÂłowy...
JeÂśli jÂą tak kochaÂł, to dlaczego wyjeÂżdÂżaÂł?
Okazuje siê, ¿e jest to kwestia odpowiednio postawionych priorytetów i to nie dziewczyna znajduje siê na pierwszym miejscu (mi siê po prostu wydaje, ¿e nie chodzi³o tu o ¿adn¹ wielk¹ mi³oœÌ - i nie jestem w tym odosobniona, pomimo wszystkich sentymentalno-romantycznych przekazów na ten temat, najczêœciej bardzo niepewnych).
Oddajmy gÂłos samemu Chopinowi (listy do Tytusa):

"Mo¿esz mi wierzyÌ, ¿e w przysz³ym tygodniu, tj. we wrzeœniu [...] wyjadê, ale wyjadê dla zadoœÌuczynienia memu powo³aniu i rozs¹dkowi (który musi byÌ bardzo ma³y, kiedy nie ma doœÌ si³y na zniszczenie wszystkiego innego w mojej g³owie." (chyba jednak nie by³ ma³y).

"jakoœ nigdzie mnie nic nie ci¹gnie. W W-wie jednak¿e siedzieÌ nie myœlê i je¿eli masz jakie podejrzenia mi³osne jak wielu ludzi w W-wie, odrzuÌ ich i przekonaj siê, ¿e umia³bym wy¿szym byÌ nad wszystko tam, gdzie chodzi o moje ja [...]. Nie myœl jednak, ¿ebym mia³ byÌ rozkochanym - ja bo to sobie jeszcze na póŸniej odk³adam" (ten list jest z sierpnia 1830 r.).

Pozostawiam bez dalszego komentarza.

Ale z pewnoÂściÂą nie tylko. PrzecieÂż juÂż bĂŞdÂąc w ParyÂżu gdyby tylko wyraziÂł zgodĂŞ - zostaÂłby "ambasadorem" cara na caÂły Âświat. Do Petersburga, oczywiÂście, tak jak Liszt i wielu innych artystĂłw teÂż przyjeÂżdÂżaÂłby na koncerty.
Z drugiej strony - caÂłe szczĂŞÂście, ze nie musiaÂł, bo przy jego wÂątÂłym zdrowiu skrĂłciÂłby sobie Âżycie o wiele lat.

Olu chciaÂłabym tylko dopowiedzieĂŚ Âże i dla Konstancji Chopin nie byÂł ÂżadnÂą partiÂą.
Ona byÂła dziewczynÂą bez posagu. Jej przyjazd do Warszawy i nauka Âśpiewu byÂła po prostu drogÂą do wyjÂścia za mÂąz.
Jak kaÂżda chciaÂła mieĂŚ dom, mĂŞÂża , dzieci.
A kim by³ wtedy Frycek, smarkaczem , spêdzaj¹cym wiêkszoœÌ wieczorów w salonach.
I dlatego poÂślubiÂła statecznego ziemianina. i

A ja chcia³bym wiedzieÌ, co tak naprawdê Konstancja i Fryderyk powiedzieli sobie przed wyjazdem Chopina z kraju ... Czy w ogóle brali pod uwagê jak¹œ realn¹ wspóln¹ przysz³oœÌ? Czy te¿ by³a to raczej dla nich tylko taka XIX - wieczna "mi³oœÌ dworna"?

Dramat Chopina polegaÂł na tym, Âże juÂż jako dziecko a potem mÂłody mĂŞÂżczyzna caÂłkowicie wyalienowaÂł siĂŞ ze swojego naturalnego Âśrodowiska. Znakomicie wyksztaÂłcony, obyty z wielkimi salonami, boÂżyszcze wÂładcĂłw i  osobistoÂści Âświata wielkiej polityki i sztuki, przywykÂły do luksusu - nie potrafiÂłby ÂżeniĂŚ siĂŞ i dzieliĂŚ Âżycia ze zwyk³¹ chÂłopkÂą, mieszczkÂą, czy nawet pospolitÂą szlachciankÂą. Z kolei dla Âświata arystokracji - byÂł tylko "fortepianistÂą", ktĂłremu nie godziÂło siĂŞ oddawaĂŚ cĂłrki moÂżnego rodu na ÂżonĂŞ. To prawda, ze WodziĂąscy rozwaÂżali takÂą moÂżliwoœÌ. Ale to byÂł wyjÂątek potwierdzajÂący tĂŞ prozaicznÂą regu³ê.

Na temat Konstancji, czego ona chciaÂła, czego nie, to my na dobrÂą sprawĂŞ nic nie wiemy. Wiemy tylko jak siĂŞ jej uÂłoÂżyÂło.
No i raczej zgadzam siĂŞ z Tycjanem.

Co do tego "wysferzenia siĂŞ", o ktĂłrym wspomina Janusz. Moim zdaniem, gdyby bardzo chciaÂł to by mĂłgÂł. Jest taka anegdota przytoczona bodajÂże przez G. Sand: jak to pan Ch. zadurzyÂł siĂŞ w cĂłrce pewnego znanego mistrza i juÂż siĂŞ miaÂł o niÂą oÂświadczaĂŚ, ale przyszedÂł ze sÂławniejszym wĂłwczas od siebie muzykiem, panna temu innemu najpierw podsunĂŞÂła krzesÂło, no i p. Ch. nie ÂżyczyÂł sobie juÂż wiĂŞcej jej oglÂądaĂŚ.
Jeœli chodzi o jakieœ "panny na poziomie", to myœlê, ¿e nie brakowa³o ich w³aœnie w sferach mieszczaùskich (czyt. inteligenckich czy bur¿uazyjnych - tu to ju¿ kwestia sta³ych dochodów, wiêc o wiele mniej wchodzi³o w grê) czy artystycznych. Z tego co sobie przypominam, to Iwaszkiewicz ujmowa³ to w kategoriach problemu spo³ecznego, ¿e taka "mieszczaùska" ¿ona nie mog³aby byÌ "przyjmowana" przez arystokratyczne œrodowisko. Tylko, ¿e ja nie do koùca rozumiem, dlaczego on mia³by "bywaÌ" z ¿on¹ na Saint-Germain. Powiedzmy sobie szczerze, z wiêkszoœci¹ tych arystokratycznych nazwisk (poza ma³ymi wyj¹tkami), ³¹czy³y go dosyÌ powierzchowne stosunki. Jeœli ktoœ przedk³ada tego rodzaju relacje nad sprawy uczuciowe, no to nie mo¿na nazwaÌ tego dramatem, tylko raczej zupe³nie inaczej...Ale ja nie s¹dzê, ¿eby to by³ przypadek Chopina: wiemy dobrze, ¿e w momencie kiedy rzeczywiœcie mia³ ochotê siê zaanga¿owaÌ, to to zrobi³. Zreszt¹ zauwa¿my, ¿e ani trochê mu to nie zaszkodzi³o...Co prawdy mamy tu do czynienia z rodzin¹ doœÌ zubo¿a³ych po Rewolucji "patrycjuszy" (przynajmniej po mieczu), ale pogl¹dy polityczne tej pani by³y powszechnie znane i nie mog³y siê one podobaÌ "¿ywicielom" Chopina.
No nie, ja znowu o "kwestiach socjalnych", proszĂŞ wybaczyĂŚ  :).

Tak sobie miarkujĂŞ, dobrze siĂŞ staÂło, Âże nigdy siĂŞ nie oÂżeniÂł. Domowe pielesze, troskliwa Âżona i ciepÂłe kapciuchy, jak kaÂżdego mĂŞÂżczyznĂŞ rozleniwiÂłyby doszczĂŞtnie, a jako artystĂŞ odciÂągaÂłyby od artystycznej weny. Z tego, co pobieÂżnie sobie przypominam mogĂŞ zaryzykowaĂŚ tezĂŞ, ze mĂŞÂżczyÂźni najwiĂŞksze dzieÂła tworzÂą w samotnoÂści (Beethoven, Bizet, Czajkowski) albo nieszczĂŞÂśliwie kochajÂąc (Mickiewicz, SÂłowacki). To, ze Chopin najznakomitsze opus stworzyÂł u boku George Sand takÂże pomaga mojej tezie, bo w okresie ich wspĂłlnego gospodarzenia raczej nie byli kochankami (i oczywiÂście na pewno nie uzaleznionym od siebie wzajemnie ma³¿eĂąstwem), a tylko bliskimi duchowo przyjació³mi, partnerami Âżyciowymi w wielkim Âświecie bohemy. Gdyby siĂŞ oÂżeniÂł, prawdopodobnie byÂłby niedobrym mĂŞÂżem i niewykluczone, ze podobnie jak Mickiewicz swojÂą poÂłowicĂŞ doprowadziÂłby do ob³êdu, albo – wracam do pierwotnej tezy – skapcaniaÂłby. Chyba wiec rzeczywiÂście dobrze OpatrznoœÌ wyreÂżyserowaÂła jego Âżycie. Dobrze, rzecz jasna, dla jego dorobku. Dla potomnoÂści.

PozwĂłl drogi Januszu Âże siĂŞ z TobÂą nie zgodzĂŞ. Chopin za bardzo byÂł Âświadomy siebie i swojej sztuki.
MĂłgÂł byĂŚ dobrym mĂŞÂżem miaÂł przecieÂż w pamiĂŞci swoj dom rodzinny i tak bardzo kochajÂących siĂŞ
rodzicĂłw.
Moim zdaniem napisaÂłby to co napisaÂł nawet majÂąc ÂżonĂŞ i piĂŞcioro dzieci.
A moÂże majÂąc gniazdo rodzinne zmieniÂłby ten swĂłj okropny tryb Âżycia, te bale do rana,
nie mĂłwiÂąc juÂżo finansach.MoÂże dziĂŞki temu poÂżyÂłby dÂłuÂżej i kto wie co by jeszcze napisaÂł.
Ale ciekawi mnie taka kwestia.
GdzieÂś usÂłyszaÂłam pytanie jaka by byÂła sztuka, gdyby w XIX wieku znano antydepresanty albo
benzodiazepiny, te sztuczne uszczĂŞÂśliwiacze.
Czy bez depresji, nerwic taki wÂłaÂśnie Chopin, Beethoven, Schubert, Nietzsche tworzyli by to co stworzyli??

A ja znowu o stronie materialno-socjalnej  :): moim zdaniem wcale by "nie rozleniwiÂła", tylko "zmusiÂła" do "roboty" (raczej okolicznoÂści niÂż Âżona), tzn. do zarabiania pieniĂŞdzy i tutaj wÂłaÂśnie byÂłby moim zdaniem problem. Pan Ch. jak wiadomo ÂżyÂł z lekcji, za koncerty (bardzo rzadkie w latach 40) otrzymywaÂł naprawdĂŞ spore sumy etc., prawdopodobnie zarzuciÂłby w duÂżym stopniu komponowanie (oj my biedni melomani). To Âłatwe do przewidzenia: Chopin w mieÂście, to Chopin niekomponujÂący (tylko zajĂŞty lekcjami, salonami, balikami i zarabianiem). A pan Ch. uwielbiaÂł ParyÂż, rzadko my Polacy o tym wspominamy (w przeciwieĂąstwie do G. S., ktĂłra go nie znosiÂła). WiĂŞc jeÂśli "skapcaniaÂłby" to pewnie w tym kierunku, no i niewÂątpliwie bardziej by siĂŞ "zmĂŞczyÂł".
Co do ¿on i natchnienia: ile Bach mia³ tych dzieci? 20? A Mozart to te¿ zdaje siê ¿onaty. Spójrzmy prawdzie w oczy: wiêkszoœÌ ludzi ma problemy z ¿onami, mê¿ami itd. Wielu jest nieszczêœliwych etc., tylko ¿e ma³o niezwykle przy tym uzdolnionych. Mam bardzo odmienne zdanie na ten temat. Ci tak zwani artyœci nie ró¿ni¹ siê od ca³ej reszty, po prostu ludzie siê miêdzy sob¹ ró¿ni¹, co jednemu s³u¿y, nie s³u¿y drugiemu etc.
Co do relacji Ch-G.S., to siĂŞ z TobÂą w duÂżej mierze zgodzĂŞ, jakkolwiek moim zdaniem to nie takie proste. BÂądÂź co bÂądÂź oni ze sobÂą po prostu mieszkali (pomimo oddzielnych "pro forma" apartamentĂłw) i w ogĂłle jeÂśli siĂŞ poczyta listy, to jednak o jakimÂś stopniu takiego "uzaleÂżnienia", o ktĂłrym wspominasz, moÂżna mĂłwiĂŚ. A kiedy "byli", a od kiedy nie i dlaczego, to teÂż tu mamy dokumenty z pierwszej rĂŞki i sprawa nam siĂŞ trochĂŞ przez to komplikuje.
Przypominam sobie, Âże np. prof. Tomaszewski (z ktĂłrym w kwestiach biograficznych, to siĂŞ czasem nie zgadzam) widzi Chopina wÂłaÂśnie w kategoriach "domu" i przywiÂązania do rodziny (rĂłwnieÂż tej ewentualnej).
Oj, duÂżo odmiennych poglÂądĂłw moÂżna mieĂŚ :).

Zgadzam siĂŞ z Januszem co do ma³¿eĂąstwa Chopina tj. z tezÂą, Âże byÂłby fatalnym mĂŞÂżem. Ano byÂłby - jak wiĂŞkszoœÌ ludzi genialnych. Z lektur o wielkich z ró¿nych dziedzin wyraÂźnie wynika, Âże geniusz Âżyje we wÂłasnym Âświecie, rĂłwnolegÂłym do rzeczywistoÂści, w ktĂłrej trzeba zadbaĂŚ o spiÂżarniĂŞ, odzieÂż, dzieciĂŞce katary, wbicie gwoÂździa, naprawĂŞ samochodu, terminowÂą zapÂłatĂŞ rachunkĂłw, kartkĂŞ ÂświÂątecznÂą dla przyjació³. Te zajĂŞcia muszÂą spaœÌ na tego, kto towarzyszy czÂłowiekowi genialnemu, bo ten - nie zÂłej woli, nie z celowego lekcewaÂżenia, nie z lenistwa, tylko dlatego Âże gÂłowĂŞ zajmuje mu coÂś, co wÂłaÂśnie tworzy - po prostu tego nie zrobi. JeÂśli geniusz trafi na towarzyszkĂŞ lub towarzysza Âżycia, ktĂłry przejmie wszystkie czynnoÂści Âżycia codziennego - wspaniale, ale ... no wÂłaÂśnie nawet w takim wypadku jest maÂłe ale. Taki "niegenialny" towarzysz Âżycia teÂż chciaÂłby zostaĂŚ zauwaÂżony, doceniony, chciaÂłby przynajmniej odrobiny uwagi i czasu geniusza dla siebie. A geniusz dalej b³¹dziĂŚ  bĂŞdzie po obÂłokach. Osoby trzecie, korzystajÂące z wytworĂłw talentu geniusza bĂŞdÂą mu wznosiĂŚ kolejne pomniki, obsypywaĂŚ kwiatami, bĂŞdÂą dla niego zapalaĂŚ ÂświatÂła jupiterĂłw, paliĂŚ kadzidÂła uwielbieĂą - i jak na tym tle wypadnie towarzysz Âżycia cichutko znoszÂący zakupy do domu, sprzÂątajÂący, przygotowujÂący posiÂłki, wzywajÂący do dzieci lekarza i stawiajÂący im baĂąki, plewiÂący jarzyny w ogrĂłdku czy wyk³ócajÂący siĂŞ z kolejnym niesolidnym usÂługodawcÂą o wykonanie zamĂłwienia? OczywiÂście fatalnie: nie obsypie kwiatami - bo sadzonki Âślimaki w ogrĂłdku zeÂżarÂły a do kwiaciarni nie ma czasu biec, nie zapali jupiterĂłw - bo policzy, Âże to duÂżo kosztuje a dzieciom potrzebne sÂą nowe ciuszki, nie postawi pomnika - bo mu gips potrzebny do poprawienia Âścian po wyjÂściu malarzy, nawet nie zapali kadzideÂł uwielbieĂą - bo jest tak zmĂŞczony, Âże zasypia przy obiedzie. A geniusz uzna, Âże w domu siĂŞ go po prostu nie docenia!   Wspó³czujĂŞ ma³¿onkom geniuszy obojga pÂłci - duma z ich osiÂągniĂŞĂŚ nie zawsze jest wystarczajÂącym ekwiwalentem za wszystkie starania, o to by geniusz mĂłgÂł godnie ÂżyĂŚ i tworzyĂŚ.

 :) PiĂŞknie to opisaÂłaÂś, dziĂŞki!

Aneliku, albo jesteÂś Âświetnym psychologiem, albo terminowaÂłaÂś juÂż u geniusza. Nie pozostaje mi nic innego, jak podpisaĂŚ siĂŞ pod ocenÂą Ewy.

Ktoœ kiedyœ stwierdzi³ z rozczarowaniem, ¿e listy Chopina s¹ bardzo przyziemne (chodzi³o o listy do Fontany), Chopin nie buja³ a¿ tak bardzo w ob³okach, on jednak o takie rzeczy dba³ (czasami nie w³asnymi rêkoma, ale zawsze). Jest np. taki "kawa³ek" w jednym z listów do Fontany, ¿eby Fontana przede wszystkim postara³ siê o ogrzanie mieszkania G.S., bo to wa¿niejsze ni¿ wszystkie jego sprawy i inne takie, ju¿ nie bêdê wspominaÌ o wybieraniu i urz¹dzaniu mieszkania, sukni etc. Naprawdê wróÌmy do literatury przedmiotu. Ja jak wczeœniej napisa³am nie uwa¿am wcale, aby "geniusze" stanowili jakiœ odmienny ludzki gatunek, s¹ ró¿ni jak ró¿ne s¹ typy ludzkie, to takie romantyczno-m³odopolskie podejœcie, ¿e geniusz tu buja w ob³okach i jest niezdatny do niczego innego (Swoj¹ drog¹ uwa¿am, ¿e pan Ch. ca³kiem nieŸle sobie w ¿yciu radzi³). A do prac domowych to oni mieli s³u¿bê.

Chopin oczywiÂście byÂł geniuszem, ale moim zdaniem byÂł czÂłowiekiem bardzo potrzebujÂącym rodziny.On tak romantyczny w
sztuce, na codzieĂą taki nie byÂł. OczywiÂście to gdybania ale moim zdaniem z kimÂś taki jak np. Marynia WodziĂąska mĂłgÂłby byĂŚ szczĂŞÂśliwy.A posaÂżna panna teÂż by mu siĂŞ przydaÂła jeÂżeli mĂłwimy o tzw.prozie Âżycia .

Ha mineÂły nam siĂŞ posty Olu ale jestem twojego zdania :)

To nieprawda. A Bach, Mozart, Ja.

On przede wszystkim nie mia³ jakiegoœ wy¿szego mniemania o sobie (tzn. mia³ œwiadomoœÌ swojej wartoœci artystycznej i to te¿ widaÌ, ale nie o tym tutaj mówimy), jako cz³owiek nie uwa¿a³ siê za coœ lepszego od innych i nawet chyba uwa¿a³ swoj¹ sztukê za coœ w rodzaju "usprawiedliwienia" jakiœ w jego mniemaniu niedostatków na innych poziomach (myœlê tu o cytacie "skoùczy³em Fantazjê, a niebo piêkne" etc. na pewno to znacie, nie chcê cytowaÌ z pamiêci)

Do Bartusa dodam jeszcze Mendelssohna, Schumanna..

„Usprawiedliwienia” w sensie „chociaÂż tyle mogĂŞ”, a nie „tyle potrafiĂŞ i dlatego reszta jest niewaÂżna” (tak precyzuje, bo moÂże niezbyt dobrze siĂŞ wyraziÂłam). Zawsze mnie tym nie-romantycznym i nie-mÂłodopolskim podejÂściem Chopin ujmowaÂł.
Bez ja? ;)

Chcialbym cie Olu zrozumiec, ale cos mi nie wychodzi.
Byc moze powinnas dokonczyc cytat.
Co maja "niedostatki" lub "usprawiedliwienie" z "niebem, Fantazja"

Mnie tez np. tym co powiedziaÂł, czy napisaÂł nie pamiĂŞtam o TowiaĂąskim: "Czy widziaÂł kto wiĂŞksze wariactwo"

Na szczĂŞÂście to Âłatwe do znalezienia w Internecie:
"DziÂś skoĂączyÂłem FantazjĂŞ - i niebo piĂŞkne, smutno mi na sercu - ale to nic nie szkodzi. ÂŻeby inaczej byÂło, moÂże by moja egzystencja nikomu na nic siĂŞ nie przydaÂła".

Ja trochê zasygnalizujê inny w¹tek do naszej dyskusji. A gdyby tak Chopin zwi¹za³ siê z jak¹œ œpiewaczk¹? Na pewno wiêcej powsta³oby modnych wówczas pieœni. Istnieje du¿o szczêœliwych ma³¿eùstw muzyków - wspólne zainteresowania, muzykowanie, wymiana wizji muzycznych itd. Co na to nasze panie? :-*

ByĂŚ moÂże masz racjĂŞ, Âże jego twĂłrczoœÌ ewoluowaÂłaby wĂłwczas w kierunku kameralistyki wokalnej. Z drugiej strony gdy wÂładaÂła sercem Konstancja - jakoÂś nie rozpÂływaÂł siĂŞ w pisaniu pieÂśni, za to skomponowaÂł Larghetto do swojego f-molla. W póŸniejszym okresie Âżycia, gdy przyjaÂźniÂł sie z wielkimi Âśpiewaczkami, jak rĂłwnieÂż DelfinÂą PotockÂą znanÂą z piĂŞknego gÂłosu - tez nie zaowocowaÂło to szczegĂłlnym wykwitem jego twĂłrczoÂści wokalnej. Sam Mickiewicz probowaÂł go nakÂłaniac do komponowania opery - nadaremnie.  Chopin byÂł naprawdĂŞ  Âświadomym poetÂą fortepianu i kazda inna forma muzyki - jako kompozytorowi - byÂła mu juÂż nie tak bliska.

Oj, tak. PieÂśni stojÂą w moim rankingu utworĂłw na szarym koĂącu! MoÂże dlatego, Âże nie fortepian jest tu najwaÂżniejszy? WyjaÂśniam przy tym, Âże jestem ogromnÂą miÂłoÂśniczkÂą opery i sztuki wokalnej w ogĂłle!

No jakÂżesz a SCHUBERT???????????????
MaÂłgorzata przy koÂłowrotku. KrĂłl Olch, PstrÂąg, WĂŞdrowiec, Do Muzyki te kilkuminutowe pieÂśni majÂą wiĂŞcej treÂści
niÂż niejedna opera lub symfonia. A fortepian jest w nich tak samo waÂżny jak gÂłos Âśpiewaka.
A Podró¿ Zimowa, Piêkna M³ynarka????????
Jestem zaÂłamana :( :( :( :( :( :( :(

Teresko, zupeÂłnie niepotrzebnie. Nie kaÂżdy musi wielbiĂŚ w muzyce to samo.  De gustibus non est disputandum... To w naszym gronie jest sympatyczne, Âże, z uwagi na nasze zainteresowania tworzymy tu wszyscy piĂŞknÂą mozaikĂŞ, ktĂłrej na imiĂŞ Chopin. I niech tak juÂż pozostanie  :)
Swoja drogÂą bardzo cieszy, ze mamy w Tobie miÂłoÂśnicĂŞ pieÂśni Szuberta.  Ubogacasz nas swojÂą pasjÂą  :)

DziĂŞki Janusz kochany oczywiÂście masz racjĂŞ, mogĂŞ przecieÂż zrobiĂŚ kurs muzyki Schuberta z klasĂłwkÂą na
koniec. Kto nie zda.......no jeszcze nie wiem...

No tak pisz¹c, ¿e pieœni by³y wówczas modne mia³em oczywiœcie na myœli Schuberta. Czy Chopin poza "¯yczeniem" napisa³ jeszcze jak¹œ pieœù?

Oj, uwaÂżaj, bo siĂŞ zapiszĂŞ na te klasĂłwkĂŞ, ale pamiĂŞtaj, nie bĂŞdĂŞ siĂŞ potem zadowalaÂł  byle pierwszym fantem  :) ;) :D

ZnalazÂłam katalog wszystkich utworĂłw Chopina:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_dzieÂł_Fryderyka_Chopina

NapisaÂł, wg tego ÂźrĂłdÂła 17 pieÂśni:
1. ÂŻyczenie G-dur (incipit Gdybym ja byÂła; sÂł. Stefan Witwicki, 1829)
2. Wiosna g-moll (sÂł. Stefan Witwicki, 1838)
3. Smutna rzeka fis-moll (sÂł. Stefan Witwicki, 1831)
4. Hulanka C-dur (sÂł. Stefan Witwicki, 1830)
5. Gdzie lubi A-dur (sÂł. Stefan Witwicki, 1829)
6. Precz z moich oczu f-moll (sÂł. Adam Mickiewicz, 1827)
7. PoseÂł D-dur (sÂł. Stefan Witwicki, 1831)
8. ÂŚliczny chÂłopiec D-dur (sÂł. Bohdan Zaleski, 1841)
9. Melodia G-dur (incipit Z gĂłr, gdzie dÂźwigali; sÂł. Zygmunt KrasiĂąski, 1847)
10. Wojak As-dur (sÂł. Stefan Witwicki, 1831)
11. Dwojaki koniec d-moll (sÂł. Bohdan Zaleski, 1845)
12. Moja pieszczotka Ges-dur (sÂł. Adam Mickiewicz, 1837)
13. Nie ma czego trzeba a-moll (sÂł. Bohdan Zaleski, 1845)
14. PierÂścieĂą Es-dur (sÂł. Stefan Witwicki, 1836)
15. Narzeczony c-moll (sÂł. Stefan Witwicki, 1831)
16. Piosnka litewska F-dur (sÂł. Ludwik OsiĂąski, 1831)
17. ÂŚpiew z mogiÂłki es-moll (incipit Leci liÂście z drzewa; sÂł. Wincenty Pol, 1836)
BĂŞdziemy teraz sÂłuchaĂŚ ? :)

TeÂż tak mi siĂŞ wydaje. My lubimy myÂśleĂŚ o Chopinie bardzo ckliwie, ale prawda jest duÂżo bardziej zÂłoÂżona. Nie byÂł z ca³¹ pewnoÂściÂą jakimÂś genialnym nieudacznikiem Âżyciowym, o nie ...  

Teresko, ja mówi³am tylko o pieœniach Chopina, bo poza "¯yczeniem" i "Precz z moich oczu" któ¿ zna inne? Mam w moich zbiorach wszystkie, ale rzadko do nich zagl¹dam. Mo¿e nie mam racji ale tak jest i ju¿. Jak zawsze w ¿yciu, nic na si³ê.

We wczeœniejszych postach poruszana by³a kwestia, czy Chopin by³by dobrym mê¿em, czy te¿ nie. Czy dobrze zrobi³, ¿e siê nie o¿eni³ i czy wysz³oby mu to na dobre, czy te¿ zgo³a odwrotnie. "Mnie sie wydaji" ;) ¿e nie mo¿na jednoznacznie odpowiedzieÌ na to pytanie. Wprawdzie istniej¹ przyk³ady, gdzie ma³¿eùstwo nie stanowi³o jakiejœ bariery, czy przeszkody dla twórczoœci i nie wp³ywa³o zasadniczo na obni¿enie jej lotów..Wezmy Bacha (20-ciorga dzieci), Mozarta, czy chocia¿by Schumanna. Ale przecie¿ byli i tacy, którzy byÌ mo¿e œwiadomie (choÌ niekoniecznie) wybierali "samotnoœÌ" jako ten stan, który najbardziej odpowiada i daje komfort podczas procesu tworzenia, czy jakiejkolwiek innej dzia³alnoœci (cisza, spokój, brak obowi¹zków, odpowiedzialnoœci za kogoœ drugiego)
MoÂżna by tu wymieniaĂŚ i wymieniaĂŚ, chociaÂżby - KoÂściuszko, Saint Just, Robespierre :D, zaÂś z kompozytorĂłw; Beethoven, Schubert (chyba), Czajkowski (akurat przy tym widziaÂłbym problem nieco innej natury ;))..
W przypadku Chopina nie jest to jednak takie proste. Z jednej strony mogÂłoby mu to przeszkadzaĂŚ, w pewien sposĂłb ograniczaĂŚ. Z drugiej zaÂś, potrzebny byÂł mu ktoÂś - kto byÂłby stosunkowo blisko, stale siĂŞ nim opiekowaÂł i dawaÂł pocieszenie w kÂłopotach..a co istotne - akceptowaÂł istniejÂący stan rzeczy..W takiej sytuacji optymalnym rozwiÂązaniem byÂła zatem "kochanka"
Myœlê, ¿e w osobie samego Chopina nale¿y siê doszukiwaÌ pewnego problemu natury "psychologicznej" tj. potrzeby akceptacji i lêkiem przed brakiem takowej akceptacji, podœwiadomym lêkiem przed ewentualnym odrzuceniem w miarê postêpowania choroby - co mog³o siê uaktywniÌ szczególnie po nie wyra¿eniu zgody przez rodzinê Marii Wodziùskiej na ich ma³¿eùstwo (ze wzgl. na zbytni¹ chorobliwoœÌ)
Bo tak po prawdzie ileÂż to kobiet pojawiÂło siĂŞ w Jego Âżyciu..2, no moÂże 3 ?? W sumie niewiele to, jak na sÂławnego na caÂły ParyÂż i nie tylko "artystĂŞ". Dla porĂłwnania wezmy jego przyjaciela Liszta - kochanki, zdrady, romanse..Nawet sama George Sand byÂła kochankÂą Liszta, zanim Chopin zostaÂł jej kolejna zdobyczÂą (zresztÂą to nie Chopin, lecz wÂłaÂśnie ona zainicjowaÂła ten zwiÂązek) Zatem gdyby nie "ruch" z jej strony, to prawdopodobnie do niczego by nie doszÂło, gdyÂż Chopin poczÂąt. zwracaÂł siĂŞ na temat tej Pani - niezbyt pochlebnie..
Tak wiĂŞc kwestia akceptacji i lĂŞku przed jej brakiem, mogÂło mieĂŚ w tym wszystkim rĂłwnieÂż jakieÂś znaczenie - bo przecieÂż "gruzlica" byÂła chorobÂą nieuleczalnÂą, a co gorsza zakaznÂą, panowaÂł wiĂŞc powszechny lĂŞk przed zaraÂżeniem siĂŞ tym strasznym "chorĂłbskiem" (analogicznie jak w przypadku dzisiejszego wirusa "aids")..To tak od siebie ;)

Oj, chyba na ten temat moÂżna napisaĂŚ pracĂŞ, co najmniej magisterskÂą :)

PieÂśni! No... nie bardzo lubiĂŞ (i to mĂłwiÂąc oglĂŞdnie) ale wybaczcie, jako Âże ma to swoje g³êbokie uzasadnienie. Dawno, dawno temu byÂł sobie szkolny chĂłr a w chĂłrze tym chudy anelik. Chudy anelik szybko zapamiĂŞtywaÂł i miaÂł donoÂśniejszy gÂłos niÂż reszta dzieci (ĂŚwiczyÂł drÂąc siĂŞ wniebogÂłosy na podwĂłrku). I chociaÂż ÂśpiewaÂł niekoniecznie czyÂściej niÂż inne dzieci, to stawiano go na Âśrodku i kazano ÂśpiewaĂŚ solo. I wszystkie PstrÂągi, "skrzydeÂłka jak gÂąska", "biedne maÂłe promyki sÂłoĂąca" i "po nocnej rosie" koniecznie trzeba byÂło zaÂśpiewaĂŚ na hospitacjach, wizytacjach, wizytach wÂładz, otwarciach pobliskich zakÂładĂłw, rocznicowych akademiach etc. etc. Do tej pory pierwsze takty "ÂŻyczenia" wywoÂłujÂą we mnie dreszcze!   

Co zaÂś do ma³¿eĂąstw geniuszy! Nie cofam niczego co napisaÂłam. MoÂże dodam tylko, Âże tak jak wspó³czujĂŞ partnerom geniuszy, tak i wspó³czujĂŞ samym geniuszom. W Âżyciu nie ma nic za darmo. To, co jest wiele warte, czĂŞsto takÂże bardzo wiele kosztuje. Za talent, geniusz teÂż siĂŞ pÂłaci - czasem wÂłaÂśnie tym, Âże nie moÂżna stworzyĂŚ trwaÂłego zwiÂązku z drugim czÂłowiekiem. Pewnie, Âże sÂą tacy, ktĂłrzy sobie poradzili. Ale ilu ich jest? Garstka! SÂława, ktĂłra wĂŞdruje jak cieĂą  za czÂłowiekiem utalentowanym czĂŞsto staje siĂŞ przekleĂąstwem dla niego samego i dla jego bliskich. To, Âże geniusz jak kaÂżdy czÂłowiek potrzebuje bliskoÂści drugiej osoby jest oczywiste - jesteÂśmy istotami stadnymi i geniusze nie sÂą tu Âżadnymi wyjÂątkami. Czym innym jednak jest tkwiÂąca w czÂłowieku potrzeba obecnoÂści kogoÂś wÂłasnego a czym innym koniecznoœÌ sprostania temu wyzwaniu jakim jest drugi czÂłowiek. Rzecz w tym, Âże nie moÂżna tylko wzi¹Ì kogoÂś dla siebie ale takÂże trzeba siebie daĂŚ. I z tym dawaniem czÂłowiek genialny miewa kÂłopoty. W b³¹dzeniu w chmurach nie chodzi tylko o uduchowienie, z powodu ktĂłrego geniusz - niczym profesor GÂąsowski - gubi listy, zapomina po co przyszedÂł. Chodzi raczej o to, Âże pewne sfery Âżycia bywajÂą geniuszom po prostu obce - o ich istneiniu wiedzÂą ale niekoniecznie przyjmujÂą fakt ich istnienia do wiadomoÂści.
P.s. Janusz! Termin u geniusza na szczêœcie mnie omin¹³!

Tak macie obydwie racjĂŞ Moniczko ;) i ElÂżbieto (aneliku)..
Pozwolê sobie jednak dokoùczyÌ rozpoczêt¹ wczeœniej myœl..Równie dobrze mo¿na by te¿ dyskutowaÌ, czy George Sand by³a dla Niego kobiet¹ odpowiedni¹. By³a przecie¿ od niego starsza (6 lat), by³a kobiet¹ która przyjê³a mêskie imiê (chyba mêskie - podobnie brzmi¹ce jak chocia¿by dzisiejszy George Michael, choÌ nie dam g³owy) ponadto nosz¹ca mêskie stroje, pal¹ca namiêtnie cygara, przeklinaj¹ca publicznie, mê¿atka w separacji, wczeœniejsza kochanka wielu s³awnych artystów i co wiêcej uwa¿aj¹ca ma³¿eùstwo za "barbarzyùsk¹ instytucjê" Przepraszam ale coœ mi siê tutaj nie zgadza..Moim skromnym zdaniem musia³ to byÌ baardzo "dziwny" zwi¹zek. Zreszt¹ sama Pani Sand pisa³a podobno w swoich dziennikach, ze przez 9 lat "przyjazni" ( to bardzo wa¿ne stwierdzenie - bowiem "zwi¹zek uczuciowy" nazywa przyjazni¹) z Chopinem ¿y³a jak w klasztornym celibacie. Zreszt¹ sama siebie nazywa "drug¹ matk¹" Chopina.
Natomiast po samej roz³¹ce pisa³a nawet do przyjació³ - "Od dziesiêciu lat czuj¹c siê w pe³ni si³ by³am zwi¹zana z trupem....có¿ za wspania³a przysz³oœÌ otwiera siê przede mn¹ po tylu latach cierpieù i nudy...(i dalej) wreszcie mogê zacz¹Ì nowe ¿ycie po tylu latach powolnych tortur"..Albo coœ takiego z listu do Hetzela "....on cierpia³ fizycznie przez ca³e swoje ¿ycie, a nacierpia³ siê dosyÌ, biedne dziecko"..
Nie Moi Drodzy, ja tu widzĂŞ nie tyle czysty "zwiÂązek uczuciowy, miÂłosny" (poczÂątkowo moÂże tak..) co bardziej terapeutyczny ;)

KozioÂłku, caÂłkowicie sie z Toba zgadzam. ZwrĂłcmy wiĂŞc na ciekawy aspekt: Nie GÂładkowska, nie George Sand, nie Potocka -to ktĂłraz byÂła jego prawdziwÂą kobietÂą? i czy w ogĂłle jakas byÂła? Pytanie oczywiscie, retoryczne.

Oczywiœcie, ¿e G. Sand. Niestety nie mam zbyt wiele czasu, ¿eby szukaÌ cytatów i argumentowaÌ. Moim zdaniem nie powinniœmy porównywaÌ jakiegoœ m³odzieùczego zauroczenia do naprawdê g³êbokiego i, moim i nie tylko moim zdaniem, w³aœnie "ma³¿eùskiego" zaanga¿owania (to wszystko widaÌ w listach jednej i drugiej strony, czy te¿ nawet osób trzecich), choÌ nie twierdzê, ¿e ten zwi¹zek nie mia³ silnych zabarwieù innego rodzaju.

No i czujê siê zobowi¹zana, ¿eby trochê "interweniowaÌ". G.S. nie by³a kochank¹ Liszta (to jakaœ plotka niemaj¹ca powa¿nego uzasadnienia, jak to siê mówi: bogatemu po¿yczaj¹ ;D). Co do "barbarzyùskiej instytucji", nale¿y czytaÌ: ma³¿eùstwa wg ówczesnego Kodeksu Cywilnego (a proszê mi wierzyÌ dla kobiet te "warunki" by³y straszne), stosunek p. Sand do ma³¿eùstwa by³ w sumie o wiele bardziej stonowany i zmienia³ siê z biegiem czasu. Co do tej "maskulinizacji" to w sumie taki stereotyp (nie mówiê, ¿e zupe³nie nie ma odniesienia do rzeczywistoœci), ja ju¿ o tym pisa³am na pocz¹tku, to wszystko jest wyolbrzymiane i Ÿle interpretowane, s³u¿y wszystkim niepowa¿nym pseudobiografom do plotkowania
A i jeszcze jedna sprawa: piszesz KoŸle, ¿e siê Ÿle na pocz¹tku o tej pani wyra¿a³. Po pierwsze zdaje siê, ¿e bardzo szybko skorygowa³ opiniê (zaproszenia itd.), po drugi jest coœ, o czym prawie ¿aden biograf Chopina nie ma pojêcia (a powinni mieÌ pojêcie, bo w przeciwnym wypadku nie s¹ w stanie poprawnie niczego zinterpretowaÌ). Otó¿ p. Sand by³a osob¹ nieœmia³¹ i bardzo j¹ stresowa³y nowe znajomoœci ("Moje pierwsze spotkania s¹ zawsze nieudane" czy coœ w tym stylu). Ona siê po prostu nie odzywa³a (albo prawie wcale), do³¹czmy jeszcze do tego papierosa w zêbach (¿eby siê czymœ w tej stresuj¹cej sytuacji zaj¹Ì), no i negatywny efekt gwarantowany. Poczytywano jej to zachowanie za arogancjê i tak prawdopodobnie odebra³ to pan Ch. (poza tym chyba by³ zraniony w mi³oœci w³asnej, do tak ch³odnej reakcji ze strony kobiet prawdopodobnie nie by³ przyzwyczajony), st¹d jego s³owa, ¿e "antypatyczna" itd.

Wszystko to piĂŞknie, ale nikt nie wspomina o fascynacji mÂłodziutkÂą Solange. Jak to byÂło naprawdĂŞ?

Powiedzmy inaczej Olu..przyjazniÂła siĂŞ z Lisztem, podobnie zresztÂą jak i przyjazniÂła nie z innymi artystami. Jednak przypomnijmy, iÂż "zwiÂązek uczuciowy" z Chopinem rĂłwnieÂż nazywaÂła "przyjazniÂą", a u zrĂłdeÂł kaÂżdej plotki - kryje siĂŞ z reguÂły jakieÂś maÂłe "ziarenko" prawdy..CzyÂż nie..??
Co do "maskulinizacji", nie s¹dzê aby w grê wchodzi³a tego rodzaju przemiana, czy zaburzenie w sensie medycznym..a raczej w sensie psychicznym, œciœlej - bardziej podkreœlania pewnych cech charakteru, naœladownictwa mê¿czyzn (st¹d k¹œliwy jêzyk, wulgaryzmy, ubrania, cygara itd..),a i równie¿ mog³o dotyczyÌ sfery dominacji nad tym, czy innym partnerem..
A Âże Chopin tak szybko skorygowaÂł opiniĂŞ na temat Pani Sand, to zupeÂłnie zrozumiaÂła sprawa - gdyÂż juÂż przy drugim spotkaniu, zaprosiÂła go przecieÂż do spĂŞdzenia zimy w jej majÂątku w Nohant (wygraÂła proces ze swoim mĂŞÂżem o prawo do tej posiadÂłoÂści)
ZaÂś sama perspektywa spĂŞdzenia zimy w luksusowych warunkach, Âłagodniejszym klimacie (daleko na poÂłud.od ParyÂża) na dodatek w otoczeniu kobiety ktĂłra siĂŞ nim interesuje, bez potrzeby udzielania lekcji, ciÂągÂłych wizyt i trosk o koszty utrzymania - bez wÂątpienia musiaÂła byĂŚ i byÂła dla Chopina bardzo atrakcyjna...no bo przecieÂż dopiero w Nohant, tak na dobre zostali "kochankami"..Jego zdrowie wymagaÂło zaÂś, wyjÂątkowej opieki, dobrego (a nawet specjalnego) odÂżywiania, ciepÂłego klimatu, regularnego trybu Âżycia..i co najistotniejsze - warunkĂłw do pracy twĂłrczej, a to wszystko miaÂł zapewnione wÂłaÂśnie w posiadÂłoÂści w Nohant. Tak, czy nie..Olu ?? :) ;)

Jak powiedzia³am: bogatemu po¿yczaj¹ (a Liszt te¿ by³ "bogaty", to wystarczy ¿eby coœ bez wystarczaj¹cych podstaw skonfabulowaÌ). Co do nazywania czegoœ "przyjaŸni¹" to ró¿nie to bywa³o (trzeba znaÌ du¿¹ iloœÌ listów). Jest przyjaciel i "przyjaciel" (czyli pewnego rodzaju "eufemizm"). W sumie nazwanie czegoœ przez p. Sand przyjaŸni¹ jest nobilituj¹ce, poniewa¿ o przyjaŸni wyra¿a³a siê w samych superlatywach, o mi³oœci bardzo czêsto Ÿle.
Ja tych wulgaryzmów, o których wspominasz, nie zaobserwowa³am, ani w listach, ani w literaturze wspomnieniowej. Mo¿e i mówi³a czasem "merde", ale co w tym dziwnego? (A "k¹œliwy" to by³ p. Ch. ;D)
Co do cygar, p. Sand pali³a ró¿ne rzeczy, ale najczêœciej by³y to po prostu zwyk³e papierosy (nawet "damskie"). A i palenie u kobiet, jak tu ju¿ zauwa¿ono, chocia¿ mo¿e nie czêsto spotykane, jednak nie by³o jak¹œ cech¹ jej tylko w³aœciw¹.
Co do strojĂłw,  proszĂŞ przeczytaj jeden z moich pierwszych postĂłw, to byÂło w pewien sposĂłb warunkowe okolicznoÂściami.
A i trzeba powiedzieĂŚ to jasno: p. Sand najczĂŞÂściej nosiÂła kiecki. Znam tylko jeden portret (Delacroix, 1834, zresztÂą b. Âładny), w ktĂłrym jest ucharakteryzowana na takiego trochĂŞ "efeba". Reszta: kiecki (zauwaÂżyÂłam, Âże czasem niektĂłrzy biorÂą portret jej syna za jej wÂłasnÂą podobiznĂŞ ;D - siÂła stereotypu).
Nie obraÂź siĂŞ KoÂźle, ale muszĂŞ CiĂŞ skorygowaĂŚ:  nie moÂżemy powiedzieĂŚ, Âże przy drugim spotkaniu, go tam zaprosiÂła (ja wspominaÂłam o zaproszeniach Chopina na organizowane przez niego wieczory, kolacje, poranki czy coÂś w tym stylu). My tylko wiemy, Âże zapraszaÂła go bodajÂże w lutym 1837 przez M. d.Agoult czy Liszta i to listownie ( ;D), Chopin tego lata nie pojechaÂł (ale miaÂł zamiar, bo o tym wspominaÂł w liÂście do WodziĂąskiego). WolaÂł Londyn ;D i wydawanie kasy. A caÂła historia zaczĂŞÂła siĂŞ nie w Nohant, tylko jak najbardziej w ParyÂżu (czerwiec 1838), na to to juÂż mamy naprawdĂŞ solidne dowody. Do Nohant zawitali dopiero po roku. PóŸniej do ParyÂża (i to na 2 lata), póŸniej mniej wiĂŞcej po pó³ roku w jednym miejscu i drugim. A Chopin za wsiÂą raczej nie przepadaÂł, lubiÂł ParyÂż (gdzie zarabiaÂł sporo i miaÂł z czego siĂŞ "dokÂładaĂŚ" na caÂły rok, wiĂŞc nie rĂłbmy z niego jakiegoÂś za przeproszeniem Âżigolaka i pasoÂżyta - a jego troska o detale Âżycia codziennego w listach teÂż jest widoczna, wiĂŞc moÂże nie mĂłwmy o jakimÂś zupeÂłnym uwolnieniu siĂŞ od tego, tak na marginesie najbardziej to go chyba "uwalniaÂł" Fontanna  ;D).
A ¿e na wsi, jako ¿e nie by³ mi³oœnikiem polowaù, nic go nie rozprasza³o (mo¿e poza hord¹ swoich i nie swoich przyjació³) i nie mia³ nic "lepszego" do roboty, to oczywiœcie prawda (latem we Francji to zawsze jest "ciep³y klimat" ;)).
No có¿, na pewno nie tak jak na filmach i w sztuce Iwaszkiewicza ;D.

Myœlê, ¿e gdy chodzi o relacje Chopina z kobietami znamy jedynie strzêpy faktów. Zreszt¹ nie tylko kobiety w jego biografii to zagadki. Bez ¿adnych w¹tpliwoœci na miano MUZY zas³uguje chyba tylko Konstancja G³adkowska. Pozosta³e Panie, i owszem, wp³ywa³y na bieg ¿ycia Chopina, jego cia³o i duszê, ale nie ma ¿adnych dowodów, by któraœ z nich mia³a status MUZY. MUZ¥ siê nie jest tylko z tego powodu, ¿e kobieta odgrywa jak¹œ, choÌby donios³¹, rolê w ¿yciu artysty. MUZA to kobieta, która w stopniu zniewalaj¹cym i wyzwalaj¹cym porusza duszê artysty to tworzenia - nie wystarczy, ¿e stwarza tej duszy warunki dla twórczoœci, albo dostarcza jej takich lub innych doœwiadczeù. Muza to w³aœnie "idea³" (jak pisa³ Chopin o Konstancji ), któremu "siê s³u¿y" (jak to ujmowa³ Chopin swój stan ducha wzglêdem Konstancji), tworz¹c sztukê.

Dziêki Tycjan za ³adne podsumowanie naszej dyskusji. Te¿ jestem zdania, ¿e MUZA to jakaœ zjawiskowa piêknoœÌ do której siê wzdycha, o której siê marzy, pobudza do tworzenia, pisania piêknej romantycznej muzyki. Okreœlenie Muzy Chopina na pewno bardziej pasuje do Konstancji, z myœl¹ o której tworzy³ koncerty, ballady i inne utwory z pocz¹tkowego okresu swojej twórczoœci ni¿ do p. G. Sand - która opiekowa³a siê Fryderykiem, pomaga³a mu w sferze materialno-bytowej, ale trudno jest o niej myœleÌ jako "idea³ kobiecoœci". Obrazu Muzy trzeba szukaÌ w muzyce Chopina - która jest "nieziemska", piêkna, romantyczna, wznios³a,a czasami Nasza Narodowa (jest odzwierciedleniem Naszej Historii). Pozdrawiam serdecznie

Ja po prostu sÂądzĂŞ, Âże Chopin w wieku lat 19/20 (mowa oczywiÂście o Konstancji) byÂł po pierwsze bardziej skÂłonny do wywnĂŞtrzania siĂŞ, po drugie do romantycznej stylizacji i egzaltacji (moÂże siĂŞ biedak jakiÂś ksi¹¿ek naczytaÂł, a mÂłodzieÂż w tamtej epoce bardzo wraÂżliwa na lektury jak wiemy). PóŸniej z tego "wyrĂłsÂł". Gdy siĂŞ czyta jego listy (a juÂż szczegĂłlnie te póŸniejsze), to chyba kaÂżdy zauwaÂży, Âże to siĂŞ bardzo ró¿ni np. od korespondencji SÂłowackiego. Chopin nie operowaÂł pojĂŞciami (jeÂżeli dobrze sobie przypominam) takimi jak muza czy geniusz (i ja teÂż za tym nie przepadam), a jego "dorosÂłe" listy nie sÂą "romantyczne" i egzaltowane.  W ogĂłle jego korespondencja wiele osĂłb zaskakiwaÂła. NaprawdĂŞ polecam wszystkim, ktĂłrzy tego nie zrobili, dokÂładne siĂŞ w niÂą wczytanie, to moÂże uleczyĂŚ z pewnych "iwaszkiewiczowskich" i innych naleciaÂłoÂści.
A i jeszcze raz o Konstancji: jak wiemy, gdy wyjeÂżdÂżaÂł wpisaÂła mu ona na poÂżegnanie: "MogÂą CiĂŞ obcy lepiej nagrodziĂŚ, oceniĂŚ, Lecz od nas kochaĂŚ mocniej pewno CiĂŞ nie mogÂą". W jakiÂś nieokreÂślony czas potem Chopin dopisaÂł do tego "MogÂą". Trudno o bardziej jednoznacznÂą deklaracjĂŞ.

Przepraszam najmocniej, ale muszĂŞ siĂŞ nie zgodziĂŚ co do znaczenia sÂłowa "muza". Nie jest to wyraz jednoznaczny z ideaÂłem, lecz z inspiracjÂą przede wszystkim, niezaleÂżnie jakimi Âśrodkami to robi. Z tego zwiÂązku ma urodziĂŚ siĂŞ dzieciĂŞ. RodzajĂłw inspiracji przecieÂż moÂże byĂŚ wiele. Tu macie PaĂąstwo racjĂŞ, Âże GÂładkowska byÂła takÂą muzÂą w najprostszym tego sÂłowa rozumieniu.

Czy rzeczywiÂście G. Sand  nie byÂła muzÂą? PobudzaÂła, otaczaÂła opiekÂą, kochaÂła... ByÂła patronkÂą i orĂŞdowniczkÂą, nie moÂżna nazwaĂŚ jej muzÂą?

Tycjanie, zdecydowanie nie utoÂżsamiam siĂŞ z Twoim definiowaniem Muzy ("MUZA to kobieta, ktĂłra w stopniu zniewalajÂącym i wyzwalajÂącym porusza duszĂŞ artysty to tworzenia") i caÂłkowicie  przychylam siĂŞ do rozumowania Moniki. Muza, wg mnie - to ktoÂś lub coÂś (a raczej niedookreÂślony "ktoÂś") kto sÂłuÂży, inspiruje, wspomaga twĂłrcze natchnienie. TakÂą MuzÂą nie zawsze musi byĂŚ okreslona osoba. Na przykÂład: dla Beethovena byÂła niÂą "Niesmiertelna Ukochana", do ktĂłrej pisaÂł, ktĂłrej powierzaÂł swe myÂśli, ofiarowywaÂł uczucia... I ktĂłra, tak naprawdĂŞ, nie wiemy kim byÂła i czy w ogĂłle byÂła. Do dziÂś bowiem wielu biografĂłw uwaÂża, Âże zdecydowanie nie byÂła to kobieta realna, a wytwĂłr wyobraÂźni wiedeĂąskiego pre-romantyka. W takim wiĂŞc ujĂŞciu wszystko, co wspomagaÂło, inspirowaÂło, dawaÂło natchnienie Chopinowi do komponowania, wszyscy i wszystko - mogÂło byĂŚ jego MuzÂą. W takim wiec ujĂŞciu, jak najbardziej byÂła niÂą takÂże GS. Czy Chopin uÂżywaÂł, czy nie uÂżywaÂł sÂłowa Muza dla podkreslenia ÂźrĂłdÂła inspiracji to juÂż w ogĂłle nie ma znaczenia, tym bardziej, Âże jak sÂłusznie zwraca uwage Ola - On takich pojĂŞĂŚ (Muza , geniusz) wolaÂł nie nazywaĂŚ i nie wartoÂściowaĂŚ nominalnie

Ojj przestaĂącie siĂŞ juÂż spieraĂŚ z definiowaniem tego sÂłowa..,bo przecieÂż "muza", czy "muzy" to nic innego jak - boginie sztuki w mitologii greckiej, znajdujÂące po wsze czasy miejsce w orszaku "Apollina", ktĂłry byÂł ich odwiecznym przewodnikiem - jako bĂłg piĂŞkna, sztuki..i co najwaÂżniejsze muzyki ;D OgĂłlnie "muzÂą" moÂże byĂŚ ktoÂś (a moÂże coÂś ;)) wyimaginowany lub jak najbardziej rzeczywisty, realny. Zadaniem zaÂś jej jest przynoszenie natchnienia, inspiracji twĂłrczej..OdnoÂśnie Chopina, czy byÂła niÂą Konstancja, czy G.Sand, czy moÂże jakakolwiek inna z kobiet ktĂłra pojawiÂła siĂŞ w jego Âżyciu - trudno tak jednoznacznie stwierdziĂŚ (moÂże byÂło ich kilka, ró¿ne w ró¿nych okresach twĂłrczoÂści) WszakÂże jakowaÂś  "muza" musiaÂła mu chyba towarzyszyĂŚ, w przeciwnym razie nie skomponowaÂłby tylu wspaniaÂłych dzieÂł ;)

DziaÂłanie muzy na twĂłrcĂŞ jest opisane w filmie "Muza" Alberta Broksa :) Komedyjka lekka Âłatwa i przyjemna, ale dajÂąca do myÂślenia i trochĂŞ ... inspirujÂąca. JednakowoÂż nie dajÂąca ostatecznej odpowiedzi, jak ten skomplikowany proces wydobywania geniuszu z geniusza, nastĂŞpuje :(

SÂłowo "muza" ma co najmniej 4 znaczenia potoczne. Na przykÂład, w Uniwersalnym SÂłowniku JĂŞzyka Polskiego PWN tak siĂŞ je definiuje: muza 1. mit. gr.-rzym. «kaÂżda z dziewiĂŞciu bogiĂą, cĂłrek Zeusa, opiekunek sztuk piĂŞknych i nauki» 2. «kobieta inspirujÂąca jakiegoÂś artystĂŞ» 3. «poezja lub inny rodzaj twĂłrczoÂści uprawianej przez kogoÂś» 4. «czyjÂś talent lub chwilowe natchnienie». Nie myÂślĂŞ o Sand jako o muzie Chopina ( w znaczeniu 2), poniewaÂż nie wydaje mi, abyÂśmy chwytali w ten sposĂłb istotĂŞ tego zwiÂązku. Przyznanie GÂładkowskiej statusu muzy caÂłkiem dobrze i w miarĂŞ wyczerpujÂąco opisuje charakter relacji pomiĂŞdzy NiÂą a Chopinem. Natomiast, myÂślenie o Sand jako o muzie nie ukazuje caÂłej dramatycznej komplikacji zwiÂązku Chopina z tym "wampirem", ale i "anioÂłem". MyÂślĂŞ, Âże Sand byÂła kimÂś waÂżniejszym w Âżyciu Chopina niÂż tylko muzÂą. Po prostu Ich zwiÂązek nie da siĂŞ adekwatnie opisaĂŚ w kategoriach Chopin - Muza. Taki opis Ăłw zwiÂązek raczej banalizowaÂłby ... Z drugiej strony, macie racjĂŞ, Âże tego zwiÂązku nie moÂżna caÂłkowicie pozbawiĂŚ wymiaru "muza - artysta"... wszak okreÂślenie" "kobieta inspirujÂąca jakiegoÂś artystĂŞ" jest niezwykle pojemne. Ale ten wymiar nie definiuje jakoÂś szczegĂłlnie przekonywajÂąco znaczenia i roli Sand dla twĂłrczoÂści Chopina - co najwyÂżej zwraca uwagĂŞ na pewien maÂły aspekt zwiÂązku Sand i Chopina.

ZgodzĂŞ siĂŞ, Âże artysta w porywie „natchnienia” moÂże napisaĂŚ jakieÂś, no jedno dzieÂło.
Ale moÂże to byĂŚ sporadyczny raz i pewnie utwĂłr nie bĂŞdzie wysokich lotĂłw, i
i tak trzeba go bĂŞdzie poprawiĂŚ, bo autokrytyka (po spojrzeniu chÂłodnym okiem)
nie pozwoli wypuÂściĂŚ takiego, (mĂłwiÂąc potocznie) "gniota".
 
WedÂług mnie, praca twĂłrcza, jest jak kaÂżda inna praca, a nad pracÂą trzeba siĂŞ skupiĂŚ,
mieĂŚ czas i spokojnÂą gÂłowĂŞ. a nie zamartwiaĂŚ siĂŞ lub bujaĂŚ w obÂłokach.

InspiracjÂą do napisania utworu mogÂą byĂŚ zarĂłwno sprawy dziejÂące siĂŞ
na zewnÂątrz jak i sprawy dziejÂące siĂŞ wewnÂątrz czÂłowieka,

ale do samego aktu twĂłrczego musi siĂŞ mieĂŚ spokĂłj, a juÂż na pewno
nie jakieÂś niezdrowe podniecenie.

Dlatego uwaÂżam, Âże to wÂłaÂśnie George Sand zapewniaÂła mu te warunki twĂłrcze.

Tak czytam, to co powyÂżej napisano i stwierdzam: muzÂą Chopina byÂł stary i brzuchaty, niewÂątpliwej urody kompozytor J. S. Bach ;D
Jeszcze jedna taka maÂła rzecz: jeÂśli wierzyĂŚ G. Sand (a w tego typu wypadkach nie widzĂŞ wiĂŞkszych przeciwwskazaĂą), to on siĂŞ jej po prostu radziÂł (i nie chodziÂło o wybĂłr krawata, tylko wÂłaÂśnie o muzykĂŞ).

I siĂŞ zgadzam generalnie z Aro (a Chopin kreÂśliÂł i cyzelowaÂł bardzo duÂżo, chociaÂż z drugiej strony znamy kompozytorĂłw, ktĂłrzy pracowali o wiele szybciej).

Stwierdzam, ze G.S nie!! byla muza Chopina.
Nie jestem rowniez przekonany, ze Chopin kochal G.S.
Omamiony  nadpobudliwa, wasata  "promotorka" poddal sie jej kaprysom i zalotom.
Szkoda mi tego Chopina. Jestem pewny, ze kiedys, kogos naprawde kochal (byc moze bez wzajemnosci).
Jego SZTUKA ,pelna nostalgii i namietnosci nam o tym mowi.

Ile jego listĂłw czytaÂłeÂś? w ogĂłle ile czytaÂłeÂś dokumentĂłw?
"¯al mi tego Chopina", rzeczywiœcie jeœli robi siê z niego jak¹œ niedojdê niemaj¹c¹ w³asnej woli, no to póŸniej piszemy tego rodzaju komentarze.
I masz bardzo blade pojêcie o p. Sand. Ale ten "obcy" element czêsto dra¿ni³ Polaków i by³ przedmiotem ró¿nego rodzaju mitotwórstwa.

O.. O.. Ola nie gryz.
G.S. po prostu pasuje mi do pewnego, powszechnie znanego  typu  czlowieka -"opiekuna artystow".
Na ogol jest to starsza, bogata pani, ktora nie wie, co zrobic z czasem i chce jakos zaistnic w elitarnym swiecie.
G.S. moim zdaniem mogla zrobic z Chopina nieudacznika, ktoremu bezustannie wmawiala wszelakiego rodzaju choroby.
Wg. mnie tlamsila jego osobowosc, swietnie sie przy tym bawiac. Intuicja podpowiada mi, ze Chopin kochal inna.
Ty tez nie masz zadnych dowodow na to, ze Chopin i G.S byli udana para, gdyz nie wiesz, co tak naprawde w duszy mistrza
gralo. Nikt tego nie wie.

No có¿, mam za sob¹ znajomoœÌ korespondencji, wspomnieù i nie wiem ilu powa¿nych pozycji i opinii. Wiêc nie opieram siê na intuicji i na b³ogich "wydaje mi siê", nawet je¿eli nie s¹ to bardzo œwie¿e lektury, to jednak myœlê, ¿e nie zachorowa³am na zupe³n¹ sklerozê.
Nie bardzo rozumiem sk¹d Ci siê wzi¹³ ten typ, o którym wspominasz (to zupe³nie nie pasuje i zdradza Twoj¹ kompletn¹ ignorancjê w stosunku do GS, ona na pewno mia³a co robiÌ z czasem, nie musia³a zaistnieÌ w ¿adnym elitarnym œwiecie - o czym Ty w ogóle mówisz? - i starsz¹ pani¹ to te¿ jej nazwaÌ nie mo¿na).
Nie dyskutujemy, o tym czy "udana para" czy nie. Nie jest to zreszt¹ najlepsze okreœlenie. By³a to para niezwykle interesuj¹ca i kochaj¹ca siê ró¿nymi odcieniami mi³oœci (o tak jak najbardziej).
T³amsi³a osobowoœÌ? pewnie bo czasem chcia³a, ¿eby siedzia³ w domu a nie "baletowa³", no i siê skar¿y³a, ¿e jej nie chce s³uchaÌ ;D (Tak na marginesie Mickiewicz uwa¿a³, ¿e to Chopin jest dla niej "wampirem").
To zdanie wydrukujĂŞ i oprawiĂŞ w ramki, bo jest wyjÂątkowo udane.
(GdybyÂś znaÂł jej listy, to byÂś wiedziaÂł, Âże czasami twierdziÂła, Âże ma siĂŞ caÂłkiem nieÂźle, ale przewaÂżnie mamy listy uÂżalajÂące siĂŞ nad stanem jego zdrowia, proszÂące lekarzy o pomoc, nawet opisy dolegliwoÂści i stosowanych lekĂłw). No, ale jeÂśli uwaÂżasz, Âże wmĂłwiÂła mu kaszel, gorÂączkĂŞ, bĂłle klatki piersiowej, wysypki, bĂłle zĂŞbĂłw, puchniĂŞcie, wymioty i nawet katar... dyskutowaĂŚ z takimi poglÂądami siĂŞ po prostu nie da. Oj Âświetnie siĂŞ musiaÂła bawiĂŚ...

Olu.
Ciesze sie, ze tak pilnie przestudiowalas materialy dotyczace relacji GS - Chopin.
Szkoda tylko, ze nie masz intuicji i nie znasz srodowiska artystycznego. Ja znam to srodowisko b. dobrze.
Typ " bogata opiekunka artysty" istnieje.
Dlaczego powatpienie "wydaje mi sie" jest blogie? Taka jestes pewna swoich stwierdzen? Chcialbym tak.
Mowiac "udana para" mialem na mysli, czy GS byla muza Chopina.
Byc moze sie myle. Byc moze GS byla wlasnie muza naszego Polaka. Przeciez Chopin cierpial.Slychac to w jego muzyce (smutek, nostalgia,zmeczenie).
GS lubiala zabawy, intensywne zycie. Wymeczyla naszego mistrza i wysysala z niego krew jak wampirzyca. Chopin cierpial, chcial wrocic do swojej
ukochanej,ale nie mogl, mial pewne zobowiazania wobec swojej promotorki.......WYDAJE MI SIE

Ty chyba ogl¹da³eœ ten amerykaùski film z lat 50 czy 60, w którym nie ma wiele prawdy i który jest konfabulacj¹ (poznajê fabu³ê po tym co piszesz z t¹ jak¹œ ukochan¹ - Konstancj¹ bodaj¿e - to s¹ absolutne bzdury i szczerze siê swego czasu z tego uœmia³am). Widzê sk¹d Twoja intuicja. GS nie by³a jego ¿adn¹ promotork¹! Pisz¹cy ten scenariusz nie mia³ zielonego pojêcia za co siê bierze.
To Chopin lubi³ zabawy i w³óczenie siê po salonach. Co do wysysania krwi, to mi po prostu rêce opadaj¹ jak to czytam. Nie zwróci³eœ uwagi na to co napisa³am w poprzednim poœcie, tu naprawdê mo¿emy mówiÌ o prawdziwym oddaniu (proszê Ciê przeczytaj wszystkie moje poprzednie wiadomoœci dotycz¹ce tego tematu). Bartusie ja naprawdê nie chcê Ÿle i wiem, o czym mówiê.
To, Âże takie protektorki artystĂłw istniejÂą, to moÂże i prawda, ale to  nie ten przypadek i nie ma nic do rzeczy.
I jeszcze raz CiĂŞ proszĂŞ o to co powyÂżej (inaczej pomyÂślĂŞ, Âże po prostu mnie prowokujesz i siĂŞ mnÂą bawisz).

Macie obydwoje racjĂŞ Bartusie i Olu, takie "protektorki" istniejÂą..niekoniecznie bardzo bogate, czy nawet Âśrednio bogate, ale istniejÂą - wiem to po sobie ;D ;D

oczywiÂście to byÂł tylko taki drobny "dowcip"..dla podtrzymania dobrego samopoczucia na dzisiejszy wieczĂłr :)

oj, istniejÂą , istniejÂą... MajÂą i odmiennÂą pÂłeĂŚ.
A tak a propos: najbardziej znan¹ i niezwyk³¹ protektork¹ by³a chyba Nadie¿da von Meck, która przez kilkanaœcie lat utrzymywa³a Czajkowskiego, spe³niaj¹c wszystkie jego zachcianki materialne, i przy tym ani razu nie godz¹c siê na spotkanie ze swym utrzymankiem-Maestro

Bartus sobie ÂżartowaÂł z tÂą kiczowatÂą i idiotycznÂą amerykaĂąskÂą produkcjÂą i chciaÂł mnie zdenerwowaĂŚ... PiĂŞknie, nastĂŞpnym razem nie dam siĂŞ moÂże nabraĂŚ i nie bĂŞdĂŞ siĂŞ emocjonowaĂŚ ;D PoÂżyjemy, zobaczymy.

Bartusie, proszĂŞ nie denerwowaĂŚ Oli, bo zdenerwowana z pewnoÂściÂą nie da Ci buziaka (tak jak mi kiedyÂś nawet dwa  ;D )

Dla Janusza to nawet trzy ;D. Dla Bartusa za takie Âżarty, to tylko rĂłzga.

Olu
Szanuje Twoja wiedze, ale proponuje (prowokuje) inne spojrzenie na ta relacje (Ch-GS).
Nie oparte na suchych faktach (listy,publikacje). Przeciez listy, materialy tez moga zawierac klamliwe tresci.
Staram sie spojrzec na to wszystko z lotu ptaka, wykorzystujac tematy,ktore nas otaczaja w codziennym zyciu.
GS niestety bardzo pasuje mi do powszechnie znanego w srodowisku artystycznym typu "opiekunka mistrza"
Odpowiedz mi jeszcze na pytanie, dlaczego muzyka Chopina jest taka smutna, nostalgiczna. Czy on naprawde byl szczesliwy z GS?
Byc moze relacja ta byla bardziej zlozona, byc moze Fryderyk mial sklannosci masochistyczne. Tego nikt nie wie. nawet Ty Olu.

.
Przedstaw na to dowody. Kto byl wiec promotorem Chopina?

oj, istniejÂą , istniejÂą... MajÂą i odmiennÂą pÂłeĂŚ.
Masz na mysli GS?

Elsner, bo pisaÂł u niego "pracĂŞ magisterskÂą".

Nie rozumiem
Ktory promotor pisal prace magisterska u Elsnera?
Chyba masz na mysli to,ze Chopin  pisal prace magisterska u Elsnera.
Nie chodzi mi o promotora pracy magisterskiej.
Mam na mysli  -"promotor – osoba zajmujÂąca siĂŞ organizowaniem i promocjÂą imprez, koncertĂłw itp" (wikipedia).
Byc moze "sponsor" byloby wlasciwszym okresleniem dla GS

Jak miÂło w koĂącu siĂŞ trochĂŞ rozumiemy :) Tylko nie zapominaj o moim cudzysÂłowie.
MoÂże podziel siĂŞ swoimi spostrzeÂżeniami z prof. Tomaszewskim, chociaÂż z drugiej strony nie wiem, czy to dobry pomysÂł, bo to starszy czÂłowiek i moÂże nie zniesie tego tak dobrze jak ja.

DosyĂŚ mam tego hollywoodzkiego wÂątku (chociaÂż swojÂą drogÂą chyba trochĂŞ pooglÂądam jutro ten melodramat na YouTube, bo to bardzo zabawna komedia  ;)) i nie chcĂŞ, Âżeby poziom tej dyskusji jeszcze bardziej siĂŞ obniÂżyÂł.
JeÂżeli moje wypowiedzi zabrzmiaÂły trochĂŞ zarozumiale, to przepraszam, ale mnie zirytowaÂłeÂś (a mnie Âłatwo zirytowaĂŚ).

WiĂŞc moÂże podajmy sobie rĂŞkĂŞ na zgodĂŞ i zakoĂączmy zabawĂŞ.

Dyskusja na naszym Forum odnoÂśnie wpÂływu George Sand na Chopina robi siĂŞ coraz gorĂŞtsza ;D. CzêœÌ mĂŞska opowiada siĂŞ za Fryderykiem jako osobÂą pokrzywdzonÂą, a ÂżeĂąska trzyma stronĂŞ kobiet w Âżyciu Mistrza ;). Mi teÂż trudno kojarzyĂŚ MuzĂŞ z GS moÂże dlatego, Âże nie podobajÂą mi siĂŞ palÂące kobiety i ubierajÂące siĂŞ "po mĂŞsku". Z drugiej strony naleÂży doceniĂŚ, Âże opiekowaÂła siĂŞ naszym Mistrzem, pomagaÂła mu, dbaÂła o jego zdrowie - choĂŚ nadopiekuĂączoœÌ teÂż nieraz przynosi zÂłe skutki...a muzyka Chopina w póŸniejszym okresie jest nostalgiczna i smutna bo moim zdaniem tĂŞskniÂł za wolnÂą i szczĂŞÂśliwÂą OjczyznÂą (jak wiĂŞkszoœÌ naszych rodakĂłw na emigracji), a nie wskutek braku "prawdziwej miÂłoÂści".  Pozdrawiam wszystkich serdecznie :)

Ja nale¿ê do tych co siê z Tob¹ zgodz¹ z t¹ czêœci¹ Twojego postu:

PozwĂłlcie mi na chwilĂŞ egzaltacji, bo Âżeby pogodziĂŚ wszystkie muzy Chopina trzeba powiedzieĂŚ, Âże najwiĂŞkszÂą muzÂą Chopina byÂła, po prostu:

POLSKA

 

O.K

No to jesteœmy w domu. Na pewno Fryderyk nie chcia³ siê pogodziÌ z Nasz¹ Ojczyzn¹ zniewolon¹ przez zaborców, biedn¹ i pozbawion¹ nadziei, kultury ludowej - to s³ychaÌ w jego sonatach, scherzach, balladach, mazurkach.... Mam pytanie w których utworach najbardziej Mistrza mo¿na znaleŸÌ odzwierciedlenie naszej historii?

W sonatach.....

Do wÂątku "Czy GS byÂła muzÂą Mistrza?" nie przy³¹czyÂłam siĂŞ, bo zbyt maÂło wiem na temat ich wzajemnych relacji. Wiem, Âże sÂą patronki geniuszy - zwÂłaszcza mÂłodych i przystojnych, tak jak od wiekĂłw sÂą "opiekunowie" Âślicznych, dÂługonogich aktorek, ktĂłre chcÂą graĂŚ, najlepiej w filmach kasowych. Natomiast bywajÂą teÂż takie postaci Âświata artystycznego, ktĂłre same muzami (tak w wersji damskiej jak mĂŞskiej) nie sÂą a wiĂŞc nie stanowiÂą inspiracji - co jest istotÂą bycia muzÂą. PodtrzymujÂą natomiast Âżar inspiracji, ktĂłra przychodzi z zewnÂątrz. I z tego co przeczytaÂłam w tym wÂątku postaĂŚ GS jawi mi siĂŞ jako postaĂŚ tego rodzaju. MuzÂą Chopina chyba nie byÂła, ale nie widzĂŞ jej teÂż  jako protektorki mistrza. ÂŻyli w jakimÂś wspó³uzaleÂżnieniu od siebie - nie do koĂąca rozumiem naturĂŞ tego zwiÂązku. Tak sobie gÂłoÂśno jednak myÂślĂŞ - miÂłoœÌ ma tyle odsÂłon. Czasem jest ekstatycznym oczarowaniem, czasem niesie spokĂłj, czasem jest szczĂŞÂściem a czasem tragediÂą, czasem jest tylko trwaniem. To, co  ³¹czy dwoje ludzi i sprawia, Âże trwajÂą obok siebie, niekoniecznie jest zrozumiaÂłe dla tych, ktĂłrzy patrzÂą z boku i ktĂłrzy oceniajÂą taki zwiÂązek wedÂług wÂłasnych wyobraÂżeĂą miÂłoÂści, czy teÂż z uwagi na doÂświadczenia, jakie sami w tym wzglĂŞdzie mieli. A co dopiero mĂłwiĂŚ o zrozumieniu zwiÂązku ludzi z innej epoki, ÂżyjÂących w realiach, jakie dla nas sÂą czystÂą teoriÂą? PrzykÂładamy do tych zwiÂązkĂłw miarĂŞ czÂłowieka wspó³czesnego, na dodatek bĂŞdÂącÂą pochodnÂą bardzo przecieÂż subiektywnych doÂświadczeĂą.            A podmioty naszej dyskusji spacerujÂą po mlecznej drodze i wyrozumiale siĂŞ uÂśmiechajÂą...

Uwa¿am, ¿e p. Sand jest nazbyt czêsto idealizowana. Wynika to z tego, ¿e powiedziano o niej wiele z³ego, niekiedy bez umiaru i nie oddaj¹c jej sprawiedliwoœci. U niektórych wiêc odzywa siê poczucie powinnoœci brania jej za wszelk¹ cenê w obronê - niestety równie¿ bez umiaru. Przestrzegam te¿ przed szczególnym akcentowaniem roli korespondencji napisanej przez Sand. Bardzo czêsto fa³szowa³a ona rzeczywistoœÌ na korzyœÌ swojego wizerunku ... Dodam te¿, ¿e powinniœmy zamiast pohukiwaÌ na siebie, staraÌ siê zrozumieÌ, ¿e w naszych wypowiedziach nie tylko kierujemy siê rozumem, ale równie¿ emocjami, których nie da siê unikn¹Ì. Mo¿emy staraÌ siê te emocje dostrzegaÌ, zrozumieÌ i braÌ na nie poprawkê, ale ich nie st³amsimy i nie powinny byÌ one pretekstem do k³ótni. Tu nie chodzi o ocenê wielkoœci produkcji, ale o ocenê bardzo trudnego zwi¹zku kobiety i mê¿czyzny. Ka¿dy, kto twierdzi, ¿e jest mo¿liwa obiektywna, czysto rozumowa i zgodna interpretacja tego zwi¹zku jest po prostu naiwny. Dlatego mnie siê podoba, ¿e dzielimy siê nie tylko tzw. suchymi faktami, czy historycznymi prawdami, ale ujawniamy œwiadomie lub mimowolnie równie¿ nasze emocje.

Tycjanie, w tej powy¿szej sprzeczce to ju¿ nawet nie o GS chodzi³o (szczególnie pod koniec), wydaje mi siê, ¿e to jest widoczne. I nie uwa¿am, abym j¹ idealizowa³a, na Hollywood trzeba by³o zareagowaÌ, to trochê przekracza pewne granice. Co do tego fa³szowania rzeczywistoœci na swoj¹ korzyœÌ, to powiem tak: mniej wiêcej tyle co wiêkszoœÌ z nas, takie stwierdzenie pachnie mi zreszt¹ naiwnoœci¹. Wierz mi, jestem w stanie zorientowaÌ siê, kiedy ona "modeluje". Wiem dobrze z jakim dystansem nale¿y podchodziÌ do "Histoire" (ale wiem równie¿ dlaczego). Podejrzewam, o których listach myœlisz (tych do Grzyma³y zapewne i ja ich nie lubiê), ale mam równie¿ na uwadze ca³y stos innych, w których nie ma pozy, równie¿ takich, które nigdy na polski nie by³y t³umaczone i nie maj¹ z Chopinem wiele wspólnego. Po prostu mam na jej temat wyrobion¹ opiniê i ta opinia jest generalnie (choÌ nie w szczegó³ach) pozytywna. Georges Lubin (1904-2000), który poœwiêci³ jej prawie ca³e swoje ¿ycie, nie powstrzymywa³ siê w swoich komentarzach od ironii i uszczypliwoœci wtedy, kiedy jego zdaniem na to zas³ugiwa³a, ale on wiedzia³ dobrze o kim i o czym mówi.

Ja akurat mam do Sand stosunek ambiwalentny. W kontekœcie zwi¹zku z Chopinem bilans wychodzi u mnie na jej niekorzyœÌ. Bardziej wampir ni¿ anio³.

Moim odkryciem :) ostatnich tygodni jest, Âże u Chopina dÂźwiĂŞki majÂą barwĂŞ polskiego nieba. Co sÂłucham, zaraz widzĂŞ kolory nieba. SpĂłjrzcie  w nasze niebo ... usÂłyszycie Chopina. DziaÂła! PrzysiĂŞgam!

CoÂś w tym jest...

W Wadowicach
teÂż coÂś w tym jest...

W Krakowie teÂż juÂż jest ....(http://i846.photobucket.com/albums/ab24/m_o_t_a/backgrounds/chopinkopia.jpg)

przegiĂŞÂłam z rozdzielczoÂściÂą zdjĂŞcia :)

Nie jest aÂż tak zle Moniko.. ;D ;D

Moniko, ale przeciez zrobilas to w Photoshopie.
Tak to Photoshop, moge sie zalozyc

Tycjan!

To Polskie Niebo rzeczywiÂście

Jest!



na blogu
Moniki_Aleksandry.

bartus  :D

NIFC poinformowaÂł na facebooku o ukazaniu siĂŞ pierwszego peÂłnego polskiego wydania wszystkich 5 tomĂłw „Historii mojego Âżycia” George Sand  w przekÂładzie prof. Zbigniewa Skowrona.
Przez ca³y tydzieù (21.03 - 25.03) w radiu TOK FM w audycji "Ksi¹¿ka na g³os" (21.00 - 21.20) us³yszeÌ mo¿na fragmenty ksi¹¿ki w interpretacji Danuty Stenki.
Wszyscy ktĂłrzy obserwujÂą zapewne widzieli. Informacja dla tych, ktĂłrzy facebooka nie majÂą.
Pozdrawiam :)