Zapomniany bohater Antoni Stawarz,
organizator oswobodzenia Krakowa w 1918 zanim jeszcze Polska odzyska³a swoj¹ paùstwowoœÌ.
W styczniu wraz z JĂłzefem Badziochem zaÂłoÂżyÂł w Krakowie tajnÂą PolskÂą OrganizacjĂŞ DywersyjnÂą
i prowadziÂł patriotycznÂą agitacjĂŞ wÂśrĂłd ÂżoÂłnierzy polskich.
Od czerwca 1918 byÂł dowĂłdcÂą plutonu przy batalionie 93. puÂłku piechoty w Twierdzy KrakĂłw,
w ktĂłrej stacjonowaÂło 12 tysiĂŞcy ÂżoÂłnierzy austriackiej, niemieckiej, czeskiej i polskiej narodowoÂści,
z czego znaczn¹ czêœÌ tworzy³y si³y przygotowane specjalnie do t³umienia ewentualnych rozruchów.
Na tajnym spotkaniu w dniu 30 paÂździernika 1918 obwieÂściÂł obecnym poczÂątek powstania w Twierdzy KrakĂłw,
a nastĂŞpnie przy pomocy zebranych kolejarzy, wykorzystujÂąc nowoczesne technologie,
rozesÂłaÂł depeszĂŞ do najwaÂżniejszych placĂłwek kolejowych w Galicji. Depesza ta obwieszczaÂła prowincji informacjĂŞ
o udanej rewolucji w Krakowie. Kolejarze mieli polecenie kierowaĂŚ pociÂągi z austriackimi ÂżoÂłnierzami do stacji KrakĂłw - PÂłaszĂłw.
31 paÂździernika 1918 wczesnym rankiem oddziaÂły Stawarza zajĂŞÂły dworzec w PÂłaszowie,
bez jednego wystrzaÂłu rozbrajano ÂżoÂłnierzy austriackich z pomocÂą harcerzy prokocimskich,
a nastĂŞpnie zajĂŞto koszary w PodgĂłrzu.
W tryumfalnym pochodzie ÂżoÂłnierze przeszli do Rynku G³ównego w Krakowie. Tam orkiestra kolejowa odegraÂła „Jeszcze Polska nie zginĂŞÂła”.
To bezkrwawe powstanie tego dnia moÂżna uznaĂŚ za poczÂątek niepodlegÂłoÂści Polski.
http://www.twierdza.art.pl/a_stawarz.htm
