Wolfi A. Mozart - muzyka uosobiajÂąca PiĂŞkno

[Aleksias]

Nie do konca sie z Toba zgadzam.
Moim zdaniem, szlachetna dusza ma szlachetny wyglad.
Piekno, ktore emanuje (ze tak powiem)z wnetrza  jest bardzo wyraznie widoczne na zewnatrz.

Mowiac bufetowa mialem na mysli jej image (fryzura, sukienka itd.), co nie ma nic wspolnego z jej wygladem jako kobiety.

A, w ten sposĂłb - to ja siĂŞ do koĂąca z TobÂą zgadzam I myÂślĂŞ, Âże ta emanacja, to wÂłaÂśnie jest to, co poetycko okreÂślone jako "widzenie sercem" MoÂże nie doœÌ wyraÂźnie odczytaÂłam Twoje intencje, odnoszÂąc wraÂżenie, Âże skwitowaÂłeÂś caÂłoÂściowe wraÂżenie, jakie mogÂła wywoÂłaĂŚ pani Alicja:) ZresztÂą nie musiaÂłeÂś mĂłwiĂŚ akurat o sobie. I wydaje mi siĂŞ, Âże jednak nie kaÂżdy ma zdolnoœÌ tego wÂłaÂśnie wyraÂźnego dostrzegania piĂŞkna szlachetnej duszy, a czasem nawet jeÂśli ma, moÂże nawet nie staraĂŚ siĂŞ tego zauwaÂżaĂŚ, oceniajÂąc szybko i powierzchownie.  Ludzie dziÂś, zgodnie z kulturÂą konsumpcyjnÂą, zwracajÂą du¿¹ uwagĂŞ na opakowania , na zewnĂŞtrznoœÌ. Reszta dekoracji (ubranie itp.) teÂż zresztÂą jakoÂś tam do tej zewnĂŞtrznoÂści przynaleÂży:)
Przy okazji przypomniaÂło mi siĂŞ: jeden z najlepszych profesorĂłw, z jakimi miaÂłam do czynienia ubieraÂł siĂŞ tak, Âże kolega ktĂłry nie chodziÂł na wykÂłady nie mĂłgÂł uwierzyĂŚ, Âże to naprawdĂŞ on, twierdzÂąc, Âże "wyglÂąda jak woÂźny" Jest jakieÂś przekonanie, Âże mĂŞdrzec powinien wyglÂądaĂŚ dostojnie 

[bartus]

Dlaczego oddzielasz opakowanie od duszy?
Przeciez czlowiek to calosc, czyli opakowanie + dusza.

P.S.
Mowiac opakowanie, mam na mysli naturalne cechy fizyczne czlowieka.
Natomiast image artysty kreuja ludzie biznesu, w zaleznosci od potrzeb.
Nie zawsze artysta ma wplyw na to, jak ma wygladac na scenie.

Piekna dusza i szlachetna twarz zawsze ida w parze.
Tylko jeszcze jedno pytanie. Co to znaczy Piekno...?

[TeresaGrob]

http://literat.ug.edu.pl/cnprom/0004.htm

[fille007]

Za to (miĂŞdzy innymi) kocham PragĂŞ. Znakomite zaiste uszy jej mieszkaĂącĂłw. 

PoniewaÂż sÂą wÂśrĂłd nas szczĂŞÂśliwcy, ktĂłrzy tego lata spacerowali po MoÂście Karola, VĂĄclavskĂŠ nĂĄmĂŹstĂ­ i dotarli pod kultowy adres OvocnĂ˝ trh 1  , czas na (tradycyjnie) doggerelowy  przekÂład - tym razem z Le nozze di Figaro : aria Susanny Deh vieni, non tardar .


Deh vieni, non tardar, o gioia bella,
vieni ove amore per goder t'appella,
finche non splende in ciel notturna face
finche l'aria e ancor bruna e il mondo tace.
Qui mormora il ruscel, qui scherza l'aura,
che col dolce sussurro il cor ristaura.
Qui ridono i fioretti e l'erba e fresca;
ai piaceri d'amor qui tutto adesca.
Vieni, ben mio, tra queste piante ascose
vieni, vieni -
ti vo' la fronte incoronar di rose.

Ach przyjdÂź, nie zwlekaj dÂłuÂżej, o radoÂści,
przyjdÂź tu, gdzie woÂła CiĂŞ sÂłodki gÂłos miÂłoÂści,
nim ksiĂŞÂżyc granat nieba znĂłw rozjaÂśni,
póki ciemno jest wokó³, a ca³y œwiat œni.
Tu szemrze strumyk, a nocny wietrzyk gra scherza,
jego sÂłodkie szeptanie rozkoszÂą jest serca.
Tu dÂźwiĂŞczy Âśmiech kwiatĂłw, oÂżywcza rosa je zrasza;
do miÂłoÂści czarĂłw wszystko tu zaprasza.
PrzyjdÂź ukochany, przepÂłyĂą przez zieleni morze,
przyjdÂź, ach przyjdÂź -
ró¿any wianek na g³owê Ci w³o¿ê.

http://www.youtube.com/watch?v=bOjSPxzY37s

[Aleksias]

Kasiu, ¿artowa³aœ z moich wahaù co do wartoœci sprokurowanych przeze mnie rymów, a sama wyrz¹dzasz krzywdê swoim utworom, okreœlaj¹c je lekcewa¿¹cym mianem doggerela;) Wiersz jest lekki, dŸwiêczny i œliczny, taki w³aœnie, jaka powinna byÌ taka pe³na radoœci pieœù, i na pewno piêknie by zabrzmia³ w wykonaniu Diany:) Myœlê, ¿e bez problemu mog³abyœ mnie tutaj zast¹piÌ na etacie dy¿urnego poety:)

[Mozart]

WspaniaÂła, mozartowska Praga przypomniaÂła mi wspaniaÂłe utwory kameralne, ktĂłre powstaÂły w okolicach Figara i Don Giovanniego . Nie wiem, czy to niezwykÂłe miasto, na ulicach ktĂłrego peÂłno czerwonych surdutĂłw i butĂłw z klamrami, a w teatrzykach wystawia siĂŞ marionetkowego Don Giovanniego (na OvocnĂ˝ trh 1 Don Giovanni nigdy nie schodzi z afisza), usÂłyszaÂło te oto arcydzieÂła kameralistyki, ktĂłre nie majÂą sobie rĂłwnych w zakresie elegancji, liryzmu, ÂśpiewnoÂści, splotu kontrapunktu i stylistyki galant... Heroiczno-subtelny Beethoven, co zrozumiaÂłe, poszedÂł zupeÂłnie innÂą drogÂą niÂż Mozart, budujÂąc gwaÂłtowne napiĂŞcia i kontrasty. Mistrzostwo triĂłw Mozarta objawia siĂŞ w ich szlachetnej melodyce i atmosferze intymnego, uczuciowego piĂŞkna. To muzyka uczuĂŚ, dÂźwiĂŞkowe uosobienie miÂłoÂści. Nie tylko w Âśrodkowych czĂŞÂściach.

Trio B-dur KV 502, powsta³e w 1786 r. Utwór wydano 2 lata póŸniej, jednak nie ma wzmianki o pierwszym wykonaniu. Legendarna intepretacja: skrzypaczka Anne Sophie Mutter, pianista AndrÊ Previn, wiolonczelista Daniel Mßller-Schott, dla którego wspó³praca z Mutter i m.in. ten wystêp by³ jednym z wydarzeù, które nada³y rozpêdu jego karierze.

http://www.youtube.com/watch?v=SPRuxqtSNG4
http://www.youtube.com/watch?v=G-_xdACzcAU
http://www.youtube.com/watch?v=G6Hbx2xeZPI

Trio E-dur KV 542 zwraca uwagĂŞ ze wzglĂŞdu na rzadko stosowanÂą tonacjĂŞ i wszystkie osobliwoÂści (np. modulacyjne) z niej wynikajÂące. ByĂŚ moÂże zadedykowane zostaÂło Puchbergowi (adresatowi nowatorskiego Tria smyczkowego KV 563).

http://www.youtube.com/watch?v=qdilMBhVWtI

Trudno niestety znaleŸÌ to trio na YT, jeÂśli nie macie nic przeciwko, dobre wykonanie moÂżna posÂłuchaĂŚ razem z "dyrygujÂącym" panem ze Wschodu 

[Mozart]

Trio G-dur KV 496, Ein Terzett fĂźr Klavier, Violin und Violoncello z lipca 1786 r.

http://www.youtube.com/watch?v=OFfBxq1ji98

[fille007]

Pewne elementy melodyczne sÂą jakby buffo (Mozart i opera...), o czym Âświadczy rĂłwnieÂż nawiÂązanie tematu Allegra - jak wspomniaÂła kiedyÂś Kasia - do arii Un bacio di mano KV 541.

Z 1788 roku pochodzi teÂż inna aria na bas i orkiestrĂŞ - Ich mĂśchte wohl der Kaiser sein KV 539 do tekstu Johanna Wilhelma Ludwiga Gleima (1719-1803). Wykonano jÂą po raz pierwszy w marcu 1788 r. podczas akademii, niedÂługo po tym jak Austria przyszÂła z pomocÂą Katarzynie II w wojnie rosyjsko-tureckiej 1787-1792. Aria ta pojawia siĂŞ w Amadeuszu, w scenie, w ktĂłrej Konstancja, Wolfgang i Leopold szalejÂą na balu maskowym  PoniewaÂż w filmie Singt dem großen Bassa Lieder z Die EntfĂźhrung aus dem Serail pÂłynnie przechodzi w Ich mĂśchte... moÂżna odnieœÌ wraÂżenie, Âże ten utwĂłr jest czĂŞÂściÂą Uprowadzenia, bo transkrypcja na bĂŞben dodatkowo dodaje KV 539 "tureckoÂści"  Ja sama przez dÂłuÂższy czas nie wiedziaÂłam, có¿ to za hit 

PoczÂątek:

Ich mĂśchte wohl der Kaiser sein,
der Kaiser sein!
Den Orient wollt' ich erschĂźttern,
Die Muselmänner mßssten zittern,
Konstantinopel wäre mein!
Konstantinopel wäre mein!
Ich mĂśchte wohl der Kaiser sein,
der Kaiser sein!

Ach, gdyby tak cesarzem byĂŚ,
cesarzem byĂŚ!
Móc obj¹Ì Orient we w³adanie,
Z trwogi drÂżeliby muzuÂłmanie,
Konstantynopol mĂłc zdobyĂŚ!
Konstantynopol mĂłc zdobyĂŚ!
Ach, gdyby tak cesarzem byĂŚ,
cesarzem byĂŚ!

http://www.youtube.com/watch?v=T3ysCVIyOCU

[Mozart]

Kasiu, mogĂŞ stwierdziĂŚ, Âże swego czasu dotkn¹³ nas (parafrazujÂąc) sk539 - syndrom K. 539  Po obejrzeniu Amadeusa ta aria przez dÂługi czas nie dawaÂła mi spokoju. ByÂła dla mnie najbardziej tajemniczym elementem "soundtracka". Crescenda i instrumentacja przypominajÂą partiĂŞ Osmina!

A propos arii basowych Mozarta - jednÂą z najlepszych i najbardziej rozbudowanych jest Mentre ti lascio, o figlia  KV 513. ZostaÂła skomponowana dla przyjaciela Gotfryda von Jaquin w 1787 r. ArcydzieÂło scenicznej dramaturgii i ekspresji. 

http://www.youtube.com/watch?v=yrpEWj4gS90

[Mozart]

A propos arii basowych Mozarta - jednÂą z najlepszych i najbardziej rozbudowanych jest Mentre ti lascio, o figlia  KV 513. [...] ArcydzieÂło scenicznej dramaturgii i ekspresji...

... oraz peÂłne niezwykÂłych wycieczek harmonicznych. Do tego ciepÂła, pastelowa instrumentacja.

Z 1787 r. pochodzi jeszcze aria Alcandro, lo confesso... KV 512 napisana dla sÂłynnego basisty Fischera. Kolejne arcydzieÂło - znĂłw peÂłne zasadniczych kontrastĂłw.

http://www.youtube.com/watch?v=Zsts8BK1lVs

PS. MuszĂŞ wspomnieĂŚ o nadzwyczajnym, dramatycznym przetworzeniu I cz. Tria fortepianowego KV 496 - ten typ "instrumentalnej walki" wykorzysta Beethoven.

[fille007]

W kontekÂście arii na bas nie moÂżemy nie wspomnieĂŚ arii na bas, orkiestrĂŞ i kontrabas obbligato Per questa bella mano KV 612 z marca 1791 r. W premierowym wykonaniu udziaÂł wziĂŞli Franz Xaver Gerl - pierwszy Sarastro w Die ZauberflĂśte oraz Friedrich Pichelberger - g³ówny kontrabasista Theater auf der Wieden (miejsca premiery Fletu). Tekst arii jest anonimowy, a poniewaÂż wyznajĂŞ zasadĂŞ Prima la musica, poi le parole  (poza tym zbyt duÂżo juÂż des bouts rimĂŠs na jednej stronie  ) ograniczĂŞ siĂŞ znĂłw do poczÂątku tekstu w moim skromnym przekÂładzie 

Per questa bella mano
Per questi vaghi rai
Giuro, mio ben, che mai
Non amero che te.
L'aure, le piante, i sassi,
Che i miei sospir ben sanno,
A te qual sia diranno
La mia costante fe.

Na czar tej piĂŞknej dÂłoni
Na blask tych cudnych Âźrenic
SkÂładam przysiĂŞgĂŞ, Âże nic
Nie zmieni miÂłoÂści mej.
Bryza, roÂśliny i skaÂły,
KtĂłre westchnienia me znajÂą
Ciebie co dzieĂą zapewniajÂą
O sile wiernoÂści mej.

http://www.youtube.com/watch?v=00k1i07ys8A

[Aleksias]

KontynuujÂąc wÂątek arii, wspomnĂŞ w takim razie o jeszcze jednym niezwykÂłym utworze powstaÂłym w roku 1788 - "Un bacio di mano", KV 541, napisanej dla Pasquale Anfossiego do jego opery "Le gelosie fortunate".
 
Nie byÂł to pierwszy przypadek wspomagania przez Mozarta twĂłrczoÂści Anfossiego - przedtem juÂż pisaÂł dla niego arie, choĂŚby piĂŞĂŚ lat wczeÂśniej, do poprawionej wersji innej jego opery. DziÂś opery Anfossiego popadÂły w zapomnienie, podczas gdy wstawki Mozarta, oczywiÂście, przetrwaÂły , niczym zÂłote nici wszyte w zgrzebnÂą tkaninĂŞ. Ta pereÂłka byÂła tworzona z myÂślÂą o basie Francesco Albertarellim, ktĂłry takÂże wykonywaÂł w Wiedniu partiĂŞ Don Giovanniego.

Aria ta jest ciekawa choĂŚby z tego wzglĂŞdu, Âże jej melodia przypomina koĂącowe takty z I czĂŞÂści Symfonii Jowiszowej.

Muzyka, podobnie jak i treœÌ, jest pe³na ¿ycia i w klimacie "buffo" - pe³ne humoru pouczenie pocz¹tkuj¹cego amanta przez obytego œwiatowca:

Un baccio di mano vi fa maraviglia
E poi bella figlia volete sposar
Voi siete un po’tondo mio caro Pompeo,
L’usanze del mondo andate studiar

Un uom che si sposa con giovin vezzosa
A certi cappricci del pria rinunciar
Del libere voglie lasciar alla moglie
Del sempre le porte aperte lasciar

Del chiudere gli occhi, gli orecchi, la bocca,
Se il re de’gli sciocchi non vuole sembrar…


MĂłj drogi Pompeo, tyÂś jeszcze niewinny,
ÂŚwiatowe zwyczaje studiowaĂŚ ci czas:
Wpierw rĂŞkĂŞ ucaÂłuj uroczej dziewczyny,
A potem juÂż moÂżesz swe serce jej daĂŚ.

Gdy Âżeni siĂŞ czÂłowiek z  nadobnÂą dziewojÂą,
To pewnych kaprysĂłw powinien siĂŞ zrzec,
Ma Âżonie pozwoliĂŚ zachcianki mieĂŚ swoje,
Drzwi zawsze otwarte ma w domu swym mieĂŚ.

Lecz oczy i uszy zamkniĂŞte byĂŚ muszÂą
I wszystkich sekretĂłw nie staraj siĂŞ znaĂŚ…
MĂłj drogi Pompeo, tyÂś jeszcze niewinny -
Obyczaj Âświatowy studiowaĂŚ ci czas

http://www.youtube.com/watch?v=JFRab6KZJ88&feature=related




 

[Aleksias]

PrzepiĂŞkne sÂą te tria:)

Trio G-dur KV 496, Ein Terzett fĂźr Klavier, Violin und Violoncello z lipca 1786 r.

http://www.youtube.com/watch?v=OFfBxq1ji98

Cudne, fantastyczne w formie, leciutkie i delikatne, jak pÂłatek Âśniegu Ach, wszystkie zresztÂą piĂŞkne:)

A w tym samym roku przecie¿ powsta³o te¿ bajeczne trio na klarnet (ach, klarnet:)) altówkê i fortepian - KV 498, Kegelstatt... By³o? By³o:)) No i co to szkodzi;)) Przypomnijmy sobie jeszcze raz... niech przywo³a echo tych serdecznych uczuÌ, które zakl¹³ w swoich dŸwiêkach, pe³nych ciep³a i œwiat³a:)

http://www.youtube.com/watch?v=aO-Wa5YqtoM
http://www.youtube.com/watch?v=4FMHYSykNi0&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=-fRlInmZZDw&feature=relmfu
(which again makes me think of Brahms....))

[Mozart]

Forumowe multilingwistki udowodniÂły nam, Âże i wÂłoskojĂŞzyczna, poetyzujÂąca matryca nie ma dla nich najmniejszych tajemnic 

W kontekœcie arii na bas nie mo¿emy nie wspomnieÌ arii na bas, orkiestrê i kontrabas obbligato Per questa bella mano KV 612 z marca 1791 r. W premierowym wykonaniu udzia³ wziêli Franz Xaver Gerl - pierwszy Sarastro w Die ZauberflÜte oraz Friedrich Pichelberger - g³ówny kontrabasista Theater auf der Wieden (miejsca premiery Fletu).

Dla pierwszej KrĂłlowej Nocy Mozart skomponowaÂł natomiast ariĂŞ Schon lacht der holde FrĂźhling KV 580. WÂłaÂściwie, pozostaÂła ona nieukoĂączona i opublikowano jÂą juÂż po Âśmierci Wolfganga. Jest wstawkÂą do Cyrulika (Il Barbiere di Siviglia) Paisiella. Nawet gdy Mozart schodzi do poziomu muzycznego rzemiosÂła - pozostaje ArtystÂą. Wykracza poza wszystko, co mogli komponowaĂŚ inni - szczegĂłlnie wtedy, gdy roztacza przed nami melancholiĂŞ molowej czĂŞÂści Âśrodkowej, w ktĂłrej sÂłyszymy wyraÂźnie Czarodziejski Flet (aria powstaÂła w 1789 r.).

Dodajmy, Âże pierwszÂą KrĂłlowÂą Nocy byÂła szwagierka Mozarta, JĂłzefa Weber (primo voto Hofer, secundo voto Meier).

http://www.youtube.com/watch?v=qLDmQKvrFg4

JeÂśli zaÂś chodzi o ariĂŞ na bas i orkiestrĂŞ, to ten mini-wÂątek podsumowaĂŚ chyba moÂżna tym oto dzieÂłem:

http://www.youtube.com/watch?v=VehZhfLjmdA

Io ti lascio, o cara, addio KV 621a. To dzie³o bardzo tajemniczne - byÌ mo¿e skomponowane zosta³o we wspó³pracy ze znakomitym œpiewakiem, wspomnianym Gotfrydem Jacquinem. Konstancja nie posiada³a partytury arii w swoich zbiorach, wiêc uwa¿a³a j¹ za nieautentyczn¹ (prawdopodobnie zgubi³a nuty). Do dziœ nie zosta³a okreœlona data powstania. Lata 80.? A mo¿e - jak uwa¿a Einstein - ostatnie miesi¹ce przed œmierci¹ (czas komponowania La clemenza di Tito?). Badacze przeœcigaj¹ siê w teoriach.

Chodzi w koĂącu jednÂą z - moim zdaniem - najpiĂŞkniejszych arii koncertowych Mozarta. O Âłagodnej ekspresji i peÂłnej Âżalu; mowa przecieÂż o poÂżegnaniu. Takie dzieÂła zazwyczaj pochodzÂą z ostatniego etapu twĂłrczoÂści artysty (the late style syndrom  ). Jak siĂŞ okazaÂło, ten etap w biografii takich mistrzĂłw jak Mozart czy Schubert pojawiÂł siĂŞ juÂż po przekroczeniu trzydziestki...

[Aleksias]

Przeczucie koĂąca... Pewnie ci, ktĂłrzy wczeÂśnie odchodzÂą, ÂżyjÂą szybciej, bardziej intensywnie, i szybciej teÂż wchodzÂą w wiek "póŸnej", dojrzaÂłej twĂłrczoÂści. W ostatnich dzieÂła Mozarta jest smutek poÂżegnania, jest teÂż wielka dojrzaÂłoœÌ. Mozart, jak wielu artystĂłw, na zawsze w jakimÂś stopniu pozostaÂł dzieckiem:) I jak kaÂżdy czÂłowiek z twĂłrczym umysÂłem miaÂł w sobie mÂłodzieĂączy Âżar i chĂŞĂŚ tworzenia. A jednak wczeÂśnie teÂż staÂł siĂŞ czÂłowiekiem w peÂłni dojrzaÂłym, zdolnym do przekazania potĂŞÂżnego przesÂłania dla ludzkoÂści. OczywiÂście mĂłgÂł nam pozostawiĂŚ wiĂŞcej wspaniaÂłych dzieÂł, ale czy mĂłgÂł pozostawiĂŚ wiĂŞksze, g³êbsze,  bardziej nas wzruszajÂące?

Przepiêkne jest to po¿egnanie. Taki ³agodny, przejmuj¹cy smutek czêsto g³êbiej dotyka mojego serca ni¿ potê¿ne eksplozje ¿alu. S³owa najprostsze, bo na koùcu drogi nie s³owa s¹ najwa¿niejsze. Muzyka mówi wszystko, to co zamkniête jest pomiêdzy nimi.

Io ti lasci, o cara, addio
Vivi piu felice.
E scordati di me.
Strappa, pur dal tuo bel core
Quell'affecto, quell'amore
Pensa che a te non lice
Il ricordarsi di me.

JuÂż ciĂŞ opuszczam, kochana, bÂądÂź zdrowa
Miej szczĂŞÂśliwsze Âżycie
I zapomnij mnie..
PÂłaczĂŞ nad twym piĂŞknym sercem.
To uczucie, to kochanie,
MyÂśl, Âże nam nie byÂło dane
...i zapamiĂŞtaj mnie..

Pat, wÂłoski ma dla mnie wiĂŞcej tajemnic, niÂż miejsc odkrytych, tak wiĂŞc powiedzmy, Âże moje tÂłumaczenia z tego jĂŞzyka mogÂą byĂŚ bardziej emocjonalno-intuicyjne, niÂż solidnie oparte na lingwistyce