Wolfi A. Mozart - muzyka uosobiajÂąca PiĂŞkno

[Aleksias]

Jednak zima po raz kolejny mija, juÂż odchodzi, a w sercach budzi siĂŞ coraz Âśmielsze marzenie i tĂŞsknota za wiosnÂą... Zatem porzuĂŚmy juÂż smutki i melancholiĂŞ  i zanuĂŚmy: Przybywaj piĂŞkny maju! Ach, przybywaj prĂŞdko! MoÂżemy uczyniĂŚ to razem z Elisabeth Schwarzkopf:
http://www.youtube.com/watch?v=xd5nTgQbyPM

Przybywaj drogi maju,
ZnĂłw przynieÂś zieleĂą drzew,
I pozwĂłl fioÂłkom maÂłym
Na brzegach kwitn¹Ì rzek.

Jak chciaÂłbym zerwaĂŚ w gaju
Fio³eczków wonn¹ kiœÌ,
Jak chciaÂłbym drogi maju
Na spacer znowu iœÌ!

Fakt, majÂą dni zimowe
Przyjemnych wiele stron;
WesoÂłe harce w Âśniegu,
Wieczorem ciepÂły dom.

Z kart domki moÂżna stawiaĂŚ
I w ÂślepÂą babkĂŞ graĂŚ,
Na sanki siĂŞ wyprawiaĂŚ
I w dal na ÂłyÂżwach gnaĂŚ...

Lecz po zielonej trawie
W radosny ruszyĂŚ plÂąs,
Przy wtĂłrze ptakĂłw Âśpiewu - 
To jest dopiero coÂś!

DziÂś konik na biegunach
Bezczynnie w kÂącie Âśpi,
Bo ka³u¿ wci¹¿ za du¿o,
By do ogrodu iœÌ.

O przyjdÂź i przynieÂś z sobÂą
Nam wszystkim fioÂłkĂłw moc,
KukuÂłek piĂŞkne stado,
SÂłowikĂłw wdziĂŞczny gÂłos.

Ach gdyby Âświat juÂż wreszcie
Zielony, ciepÂły byÂł!
Przybywaj drogi maju,
BÂłagamy z caÂłych siÂł 


(to be continued... )

[Mozart]

Asiu, cieszymy siĂŞ z Twojego comebacku i wielkie dziĂŞki za poetyckie przekÂłady    Teraz moÂżemy byĂŚ chyba pewni, Âże wiosna nadejdzie prĂŞdko!

WracajÂąc jeszcze do Don Giovanniego, warto przypomnieĂŚ, Âże istniejÂą tak naprawdĂŞ 2 wersje dramma giocoso - oryginalna, praska (1787 r.) i wiedeĂąska, przygotowana na premierĂŞ w stolicy cesarstwa w 1788 r. PonoĂŚ Verdi mĂłgÂłby swoje dzieÂła poprawiaĂŚ w nieskoĂączonoœÌ - u Händla i Mozarta najlepszy jest zawsze wariant pierwszy. WiedeĂąski Don Juan zawiera m.in. ariĂŞ Dalla sua pace, ktĂłra zastÂąpiÂła trudniejsze Il mio tesoro, ariĂŞ w starym stylu Don Ottavia, ariĂŞ Mi tradì quell'alma ingrata Donny Elviry czy duet Zerliny i Leporella w II akcie (z ktĂłrego Mozart usun¹³ znakomitÂą ariĂŞ Leoporella, zastÂąpionÂą recytatywem). Istnieje teÂż krĂłtsza wersja finaÂłu, ktĂłry nastĂŞpuje po wielkiej scenie z Kamiennym GoÂściem - caÂłe dekady dyskutowano o sensie zachowania tego ensamblu - wielu reÂżyserĂłw opuszcza ten moralizatorski, puentujÂący sekstet, gdyÂż silnie kontrastuje z dramatyzmem poprzedzajÂącej go sceny w d-moll. Sam Mozart nie wykonaÂł go w Wiedniu, lecz to wersja praska bardziej przemawia do serca - ostatnie takty dowcipnego orkiestrowego ritornelu w finale sÂą bezcenne. ZauwaÂżmy, Âże w Pradze kaÂżda postaĂŚ ÂśpiewajÂąca na scenie miaÂła swojego odbiorcĂŞ na scenie (np. Ottavio zawsze Âśpiewa do Donny Anny; zamysÂł ten zostaÂł zaburzony w póŸniejszym Dalla sua pace). DziÂś wykonuje siĂŞ najczĂŞÂściej swoistÂą kompilacjĂŞ obu wersji opery.

MĂłj ulubiony moment Don Giovanniego? Pewnie zakoĂączenie II aktu i Scena del Commendatore, uosobienie dramaturgicznej doskonaÂłoÂści na scenie. Mozart znakomicie radzi sobie z czasem - w tym sensie jako rewolucyjnÂą moÂżna okreÂśliĂŚ introdukcjĂŞ do I aktu - aria Leporella, w ktĂłrym skarÂży siĂŞ na swĂłj los, zaloty Giovanniego i Anny, z humorystycznym komentarzem sÂługi, scena walki Giovanniego z Komandorem, okrzyk Donny Anny... Wszystko nastĂŞpuje po sobie bardzo dynamicznie, numer jest zwiĂŞzÂły, co rusz nowy temat i motyw; to co nie zostaje wypowiedziane, wyraÂża genialna orkiestra. Mozart kontroluje upÂływajÂący czas, niczym reÂżyser.

Podobne uwagi dotycz¹ ponad 17-minutowego fina³u (scena balu u Giovanniego), koùcz¹cego I akt. Genialne jest po³¹czenie 3 orkiestr (2 zespo³y ustawione s¹ na scenie), które graj¹ równoczeœnie 3 taùce - na 3/4, 2/4 i 3/8. Bohaterowie wypowiadaj¹ siê autonomicznie od orkiestry, która kreuj¹c atomsferê zabawy staje siê kolejnym bohaterem dzie³a. Akcja "dzieje siê" niejako na orkiestrowym tle - przypomina siê choÌby I akt Righoletta.
http://www.youtube.com/watch?v=-ztRq1Iq8PE

Uwielbiam teÂż monumentalny sekstet z II aktu, w ktĂłrym bohaterowie zwierajÂą szeregi przed ostatecznÂą rozgrywkÂą z Don Juanem.
http://www.youtube.com/watch?v=6d7SmgMxCF4

W rzadko którym dziele kompozytor przeciwstawia sobie tyle emocji - mi³oœÌ, nienawiœÌ, chêÌ zemsty, naiwnoœÌ, samotnoœÌ, melancholiê, elementy tragiczne, metafizyczne, ale i humor buffo, rodem z komedii dell'arte. O ¿adnej chyba operze nie powsta³o w XIX w. tyle opracowaù i analiz.

[Mozart]

Don Giovanni i Mariusz KwiecieĂą w MET

http://www.metoperafamily.org/video/search/watch/don-giovanni-fin-chhan-dal-vino-mariusz-kwiecien/1498077336001?term=a3dpZWNpZW4=

[Aleksias]

W Bydgoszczy rĂłwnieÂż zapowiada nam siĂŞ Don Giovanni ChociaÂż nie w kanonicznej wersji operowej. Natomiast w ramach tegorocznego Festiwalu Operowego ma do nas przybyĂŚ sÂłynny Tokyo Ballet z wieczorem baletowym zawierajÂącym m.in. Don Giovanniego (jednak nie  oryginalnÂą muzykÂą opery, ale wariacjami Chopina na temat Mozarta). Z naszego festiwalu zespó³ pojedzie o Warszawy, ktĂłra juÂż go jak widaĂŚ reklamuje:)

http://www.teatrwielki.pl/repertuar/balet/kalendarium/tokyo_balletbrwieczor_baletowy_mauricea_bejarta.html?year=2014&month=5&kid=1413

Tak wyglÂądajÂą w dziaÂłaniu:

http://www.youtube.com/watch?v=D8aWXHNuUGc

To wielka okazja - zespó³ ma wy³¹cznoœÌ na niektĂłre balety Bejarta. Z tej okazji wci¹¿ jest nerwowo wÂśrĂłd organizatorĂłw. ÂŻeby opÂłaciÂła im siĂŞ tak daleka podró¿, JapoĂączycy zaÂżyczyli sobie czterech przedstawieĂą w trzech teatrach:) Dwa sÂą zaklepane, trzeci - ³ódzki - wci¹¿ szuka pieniĂŞdzy JeÂśli nie znajdzie, trzeba bĂŞdzie szukaĂŚ innej sceny. Dyrektor naszej "Novej" bĂŞdzie apelowaÂł do ³ódzkiego marszaÂłka:))  ZresztÂą w ogĂłle przygotowania do tegorocznego Festiwalu sÂą wyjÂątkowo peÂłne emocji  - nie ma na przykÂład do koĂąca pewnoÂści, czy nie bĂŞdzie jakichÂś problemĂłw z dotarciem do nas zespoÂłu Opery Narodowej z Kijowa... Miejmy nadziejĂŞ, Âże wszystko wypali i czeka nas mnĂłstwo wraÂżeĂą.

[Aleksias]

FinaÂł Don Giovanniego zawsze budziÂł we mnie dreszcz (wprost proporcjonalny do sugestywnoÂści wykonania).
Wielkie wraÂżenie robi na mnie wersja w wykonaniu English Baroque Soloists i Gardinera (ktĂłrego zresztÂą uwielbiam za caÂłoksztaÂłt),
mimo Âże niektĂłrzy narzekajÂą na zbyt szybkie tempo (jak uwaÂżacie? jest za szybkie?). W moim odczuciu potrafi przekazaĂŚ
niesamowity klimat tej iskrzÂącej napiĂŞciem sceny.MoÂżna tu naprawdĂŞ odczuĂŚ to, czym promieniuje caÂłe dzieÂło, w ktĂłrym, jak niektĂłrzy
twierdz¹, jak w ¿adnym innym, Eros i Tanatos s¹ ze sob¹ tak mocno splecione. Z tego po³¹czenia wyp³ywa niesamowita intensywnoœÌ,
ktĂłrÂą Mozart tak genialnie potrafiÂł przekazaĂŚ.

http://www.youtube.com/watch?v=IptAkeiLzwU

"Pytasz, co w moim ¿yciu z wszystkich rzeczy g³ówn¹ ...
Powiem ci: œmierÌ i mi³oœÌ - obydwie zarówno.
Jednej oczu siĂŞ czarnych, drugiej - modrych bojĂŞ.
Te dwie sÂą me miÂłoÂści i dwie Âśmierci moje.

Przez niebo rozgwieÂżdÂżone, wpoÂśrĂłd nocy czarnej,
Te one pĂŞdzÂą wicher miĂŞdzyplanetarny,
Ten wicher, co d¹³ w ziemiê, a¿ ludzkoœÌ wyda³a,
Na wieczny smutek duszy, wiecznÂą rozkosz ciaÂła.

Na Âżarnach dni siĂŞ miele, dno Âżycia siĂŞ wierci,
By prawdy siê najg³êbszej dokopaÌ istnienia -
I jedno wiemy tylko. I nic siĂŞ nie zmienia.
ŒmierÌ chroni od mi³oœci, a mi³oœÌ od œmierci."


Tutaj ca³oœÌ:
http://www.youtube.com/watch?v=gBgnuxif4fY#t=24

[Mozart]

A propos - sluchacie Giovanniego w dwojce?

[Aleksias]

SÂłuchaÂłam trochĂŞ jednym uchem, bo praca...chociaÂż to tak niesamowicie wciÂąga...Fajnie, Âże mamy dwĂłch fantastycznych ÂśpiewakĂłw brylujÂących na najlepszych scenach, no i w Don Giovannim - bo jeszcze jest przecieÂż BeczaÂła i jego don Octavio.

[Mozart]

W Bydgoszczy rĂłwnieÂż zapowiada nam siĂŞ Don Giovanni ChociaÂż nie w kanonicznej wersji operowej. Natomiast w ramach tegorocznego Festiwalu Operowego ma do nas przybyĂŚ sÂłynny Tokyo Ballet z wieczorem baletowym zawierajÂącym m.in. Don Giovanniego (jednak nie  oryginalnÂą muzykÂą opery, ale wariacjami Chopina na temat Mozarta). Z naszego festiwalu zespó³ pojedzie o Warszawy, ktĂłra juÂż go jak widaĂŚ reklamuje:)

Czekamy na recenzjĂŞ!    CzytajÂąc o balecie opartym na opowiadaniu o Don Juanie pomyÂślaÂłem od razu o dziele Glucka, "majstersztyku stylizacji" (1761):

http://www.youtube.com/watch?v=UbM60lF5p0o

W Poznaniu rĂłwnieÂż wkrĂłtce odbĂŞdzie siĂŞ premiera mozartowskiego Giovanniego. A retransmisji z MET, z Kwietniem w roli tytuÂłowej, niestety nie miaÂłem moÂżliwoÂści wysÂłuchaĂŚ...

[TeresaGrob]

WÂłaÂśnie, bĂŞdzie ktoÂś w Poznaniu?? Pippo Delbono podobno znakomity reÂżyser no i Maestro Gabriel Chmura!

[Mozart]

ProponujĂŞ po sporej dawce muzyki operowej powrĂłciĂŚ do muzyki czysto instrumentalnej, duetu skrzypcowo-fortepianowego.

Latem 1781 r., w pierwszych tygodniach pobytu Mozarta w Wiedniu, powstaÂły dwa francuskie cykle wariacji na fortepian i skrzypce - KV 359 i KV 360, bazujÂące na tematach z dzieÂł Antoine Albanèse. Bardzo ciekawe jest zwÂłaszcza opus drugie, temat z 6 wariacjami w g-moll. DzieÂło to z jednej strony zwykÂło siĂŞ okreÂślaĂŚ jako galant, z drugiej jednak - nie stroni od namiĂŞtnoÂści i g³êbokiej ekspresji.

http://www.youtube.com/watch?v=lxLpFIqoLIw

Legendarny duet Ojstrach & Badura-Skoda
http://www.youtube.com/watch?v=zig3y52vNJE

Owocem francuskich inspiracji jest, pochodzÂący rĂłwnieÂż z 1781 r., cykl 8 fortepianowych wariacji na temat z Les mariages samnites AndrĂŠ GrĂŠtry'ego. Mozart-solista zapewne improwizowaÂł to dzieÂło grajÂąc je po raz pierwszy.

http://www.youtube.com/watch?v=PY_kC4BDJ0M

[Aleksias]

Jeszcze tylko wspomnĂŞ, Âże to juÂż dziÂś premiera. Ciekawe, jakie bĂŞdÂą wraÂżenia, recenzje:)

W Dwójce by³a wczoraj rozmowa z re¿yserem, Pippo Debono. Pewnie nikt z nas nie s³ucha³, bo godzina doœÌ ekstremalna Ale mo¿na ods³uchaÌ teraz:

http://www.polskieradio.pl/8/404/Artykul/1080090,Wloskopoznanski-Don-Giovanni

I reklamĂłwka Teatru Wielkiego:

http://www.opera.poznan.pl/page.php/1/0/show/3325/

[Aleksias]

RozpÂłynĂŞÂłam siĂŞ sÂłuchajÂąc KV 360 w wykonaniu B-S i Ojstracha - nie wiadomo, kogo podziwiaĂŚ bardziej, fantastyczne:)) WidzĂŞ, Âże sÂą teÂż na YT w ich wykonaniu sonaty skrzypcowe:
KV 481
http://www.youtube.com/watch?v=u8PDEZvgFt4
i KV 454
http://www.youtube.com/watch?v=L62RHJfMMCI

[Mozart]

S¹ ju¿ recenzje poznaùskiego Don Giovanniego. Zdania doœÌ mocno podzielone.

http://www.rp.pl/artykul/9131,1096282-Opera-Don-Giovanni-w-Poznaniu.html
http://www.gloswielkopolski.pl/artykul/3375571,koncert-na-glosy-i-kanape-recenzja-z-premiery-don-giovanniego-w-poznaniu-zdjecia,id,t.html

WÂłaÂśnie teraz na antenie DwĂłjki, w retransmisji z Hamburga, znakomite wykonanie koncertu C-dur KV 503 Mozarta; gra nasz ulubieniec Piotr Anderszewski, mozarcista z krwi i koÂści, wraz z nim - rĂłwnie genialna Orkiestra Radia Pó³nocnoniemieckiego pod Blomstedtem 

http://www.ndr.de/orchester_chor/sinfonieorchester/konzerte/abonnementkonzerte/hamburg/blomstedt117.html

[Mozart]

FinaÂł koncertu zagrany wprost olÂśniewajÂąco, frazy pianista wywodziÂł z dramaturgii operowej, do tego perfekcyjna artykulacja, przepiĂŞknie liryczny temat poboczny (ten grany w dialogu z obojem, fletem i wiolonczelÂą) i idealne dla mojego ucha tempa!

Na YT tak niewiele Mozarta&Anderszewskiego    Kasia prezentowaÂła kiedyÂś koncert KV 453 w jego wykonaniu, oto zwiastun pÂłyty z tym koncertem i koncertem d-moll (ktĂłrej to Redaktor Fille jest szczĂŞÂśliwÂą posiadaczkÂą ):

http://www.youtube.com/watch?v=Ai422lYwYXU

[Aleksias]

Na YT faktycznie nie ma zbyt duÂżo. Na Spotify za to moÂżemy posÂłuchaĂŚ naszego tiefsinnigen, poetischen, romantischen, bisweilen auch exzentrischen Pianist w koncertach  nr 21 i 24, z SinfoniÂą VarsoviÂą.
SpóŸniÂłam siĂŞ na 503:(  Ale postaram siĂŞ odsÂłuchaĂŚ jutro.

Recenzje z Don Giovanniego jako spektaklu rzeczywiÂście nie sÂą zachĂŞcajÂące. OczywiÂście muzyka broni siĂŞ sama:)