Franciszek Liszt

[Mozart]

Lisztowi w hoÂłdzie, cz. I.

Franciszek Liszt - symfonik, mistrz orkiestracji, twĂłrca poematu symfonicznego.

Czy¿ ¿ycie nie jest szeregiem preludiów do owej nieznanej pieœni, której pierwsz¹ wznios³¹ nutê intonuje œmierÌ? Mi³oœÌ jest œwietlist¹ jest œwietlan¹ jutrzenk¹ ka¿dego serca. Lecz komu¿ dane by³o unikn¹Ì zniszczenia pierwszych rozkoszy szczêœcia przez hucz¹c¹ burzê, która zimnym oddechem rozpêdza jego piêkne iluzje i œmiertelnym gromem niszczy jego o³tarz nadziei a która¿ najg³êbiej zraniona dusza nie chcia³aby po takich wstrz¹sach pieœciÌ swych wspomnieù w mi³ym zaciszu wiejskiego ¿ycia? Ale m¹¿ nie zniesie d³ugo przyjemnego spokoju wœród koj¹cych nastrojów przyrody i gdy zabrzmi bojowy sygna³ surm, pospieszy na niebezpieczny posterunek, by w zgie³ku zyskaÌ pe³n¹ œwiadomoœÌ siebie samego i swojej si³y.

Trzeci poemat symfoniczny 'Preludia' z l. 50 XIX w.
http://www.youtube.com/watch?v=C7AyS5I6ZNU

[xbw]

DziÂś w radiowej DwĂłjce sonata h-moll, o 15.00 

[Mozart]

Lisztowi w hoÂłdzie, cz. II.

Franciszek Liszt - mistyk muzyki, oddany wierze i filozofii; swym Opus pragn¹cy przenieœÌ cywilizacjê na wy¿szy poziom duchowoœci.

Muzyka, Objawienie, gnostikos.

Alles Vergängliche
ist nur ein Gleichnis;
das Unzulängliche,
hier wird's Ereignis;
das Unbeschreibliche,
hier ist es getan;
das Ewigweibliche
zieht uns hinan.

Wszystko, co mija,
jest li przyrĂłwnaniem;
To, czego brak nam jest.
Tu nam siĂŞ stanie;
Co niewysÂłowne jest,
Byt ziÂści ten;
Wieczna kobiecoœÌ
nas pociÂąga hen.


Emfatyczny Chorus mysticus - finaÂł Symfonii Faustowskiej na tenor, chĂłr, organy i wielkÂą orkiestrĂŞ symfonicznÂą.
To jeden z najsilniej oddziaÂłujÂących utworĂłw XIX wieku.

http://www.youtube.com/watch?v=1Pm2mjI5E-Y

[Mozart]

Mistycyzm ostatnich lat Âżycia Franciszka - niezwykle chromatyczna, multitonalna kompozycja bliska Schonbergowi - de facto demonstracja atonalnoÂści.

Bagatelle sans tonalitĂŠ/Bagatelle ohne Tonart - ok. 1885 r.

http://www.youtube.com/watch?v=n3Y00sRJ4bI

[Mozart]

Lisztowi w hoÂłdzie, cz. III.

Franciszek Liszt - autor genialnych fortepianowych parafraz, transkrypcji motywĂłw z oper Mozarta czy Verdiego, pieÂśni Schuberta, symfonii Beethovena...

Là ci darem la mano,
 Là mi dirai di sì.
 Vedi, non è lontano;
 Partiam, ben mio, da qui.

http://www.youtube.com/watch?v=cs-CflSHuzY&feature=related

Liszt: FinaÂł VII Symfonii Beethovena
http://www.youtube.com/watch?v=_HBYgX39NTA

Liszt: Erlkonig Schuberta (!!)
http://www.youtube.com/watch?v=hHE0Ibz19YI


Dla naszego bohatera niezwykle inspirujÂącym twĂłrcÂą byÂł Nicolo Paganini. Efektem tej fascynacji sÂą wirtuozowskie Études d'exĂŠcution transcendante d'après Paganini (1838/51), czyli Lisztowska Paganiniana. 

6. Etiuda z S. 141 na podst. 24. Kaprysu Paganiniego; Quasi presto, a capriccio:
http://www.youtube.com/watch?v=BA3CMc6_f3U&feature=results_video&playnext=1&list=PL86E01F4617020833

[TeresaGrob]

Dziêki Patryku za Bagatelê, s³ysza³am o tych póŸnych utworach Liszta,
zdaje siĂŞ Âże przez jakiÂś czas uwaÂżano je za dziwactwo starzejÂącego siĂŞ mistrza ale
teraz to rzeczywiÂście przepowiednia muzyki atonalnej.Bardzo to ciekawe.

[xbw]

Czy ktoÂś sÂłuchaÂł dzisiejszej radiowej zabawy z sonatÂą h-moll? PolegaÂła ona na wysÂłuchaniu szeÂściu ró¿nych wykonaĂą, nie wiadomo czyich, oczywiÂście we fragmentach i po kaÂżdym odsÂłuchaniu eliminacji najsÂłabszych odtworzeĂą. TrĂłjka dziennikarzy muzycznych pod wodzÂą redaktora Hawryluka jako pierwsze odrzuciÂła wykonanie Marthy Argerich z 1970 roku  Potem odrzucili Horowitza  WygraÂł Krystian Zimerman! (teÂż jego wykonanie "obstawiaÂłam" od drugiego wysÂłuchania). Zabawa byÂła przednia!

[TeresaGrob]

TeÂż siĂŞ Âświetnie bawiÂłam, zaskoczyÂło mnie nagranie Horowitza, chyba nie najlepsze.

[Oktawia]

Horowitza wyeliminowano nie dlatego, Âże siĂŞ nie podobaÂł tylko w celu zaspokojenia ciekawoÂści (jak rĂłwnieÂż po to Âżeby porĂłwnaĂŚ nowsze nagrania, bo te starsze to klasa sama dla siebie, jednej osobie siĂŞ drugi fragment mniej podobaÂł).
Mniej albo wrĂŞcz maÂło znane nagranie ktĂłrym siĂŞ posÂłuÂżono (z 21 marca 1949 na Âżywo z Carnegie – jakoœÌ techniczna nagrania niedobra) zawiera pewne ciĂŞcie, ktĂłrego bodajÂże nie ma w dwĂłch studyjnych nagraniach (1932, 1977). [Tak na marginesie to pierwsze jest waÂżne, poniewaÂż przyczyniÂło siĂŞ do renesansu muzyki Liszta i przede wszystkim tej Sonaty]. W ogĂłle Horowitz graÂł Liszta wtedy, gdy ten kompozytor byÂł poniewierany.
O ile po pierwszym wysÂłuchaniu zgodnie okrzykniĂŞto, Âże to Horowitz (co zresztÂą nikomu nie mogÂło nastrĂŞczaĂŚ trudnoÂści), o tyle przy kolejnym fragmencie ku mojemu zdziwieniu zaczĂŞto prawiĂŚ, Âże to nagranie przedwojenne jakiegoÂś innego wielkiego mistrza (jak mĂłwiÂłam maÂło znane to nagranie).
Ta rejestracja z 1949 jest niez³a, ale moim zdaniem lepsze jest nagranie z 1977 roku. Uwa¿am, ¿e to w ogóle najlepsze nagranie tego utworu i nie dziwiê siê, ¿e nie bra³o udzia³u w konkurencji. Zimerman œwietnie rozplanowuje, wyciosuje, jego gra nie jest, nie³adnie mówi¹c, zupe³nie "bez jaj", ale demona w sobie nie ma (a ta Sonata powinna byÌ demoniczna). Co do Horowitza zaœ: nie radzê tego s³uchaÌ bez porz¹dnego zbiornika z wod¹ œwiêcon¹ w pobli¿u sprzêtu odtwarzaj¹cego (i nigdy nie przynudza w lirycznych fragmentach). W³aœciwie to znajomoœÌ tego nagrania psuje mi przyjemnoœÌ z zapoznawania siê z innymi wykonaniami, bo mi jakoœ blado wypadaj¹.

[gandarwa]

SÂłuchaÂł, sÂłuchaÂł... to sÂą Âświetne audycje!

PrzeczytaÂłam caÂły wÂątek i przesÂłuchaÂłam (prawie) wszystko... Zachwyt wielki  dla Wszystkich - dziĂŞki za Âświetliste
skojarzenia, wykÂłady, pre-lekcje, pocieszenia, wzloty aÂż po nieba kres...
Liszta wielbiĂŞ od dzieciĂŞcia, gdyz byÂł-ci u nas patefon na korbkĂŞ ze psem i tubÂą, co - jak Szanowni zgadujÂą,
wyobraÂżaÂł firme His Master Voice, a wyglÂądaÂł mniej wiĂŞcej tak http://www.sathyasai.org.pl/publikacje.php?tekst=t4.3
Na onym patefonie sÂłuchaÂło siĂŞ zarĂłwno Czerwonych makĂłw na Monte Cassino, 
piosenek z przedwojennych kabaretĂłw, uwertur operowych i ... Liszta "Drugiej rapsodii wĂŞgierskiej" - na orkiestrĂŞ!
 5 minut po jednej stronie - 5 minut po drugiej. JakieÂż byÂło moije zdumienie po paru latach,
jak okaza³o sie ponad wszelk¹ w¹tpliwoœÌ, ¿e dana rapsodia oryginalnie jest "dlja fortepiano", a tych rapsodii jest wiêcej...
Tu - wersja orkiestrowa jak z mojego dzieciĂąstwa http://www.youtube.com/watch?v=goeOUTRy2es
Potem porwaÂły mnie "Preludia" - bo to i balet taĂączyÂł!, a potem caÂłe "odkrywane" dla niewprawnego ucha wspaniaÂłe
morze ró¿nymi barwami siĂŞ mieniÂące Jego twĂłrczoÂści...  Etiudy transcendentalne... koncerty fortepianowe... poematy symfoniczne...wielkie oratoria, jakÂże rzadko wykonywane - w tym polonicum "Legenda o Âśw. StanisÂławie"
http://www.youtube.com/watch?v=_LsENnc1vFE
... L'annes pelerinage...Lata pielgrzymstwa... - odkrywam znowu i te dzieÂła, trzy cykle suit fortepianowych
odbijajÂących niejako przebywania tu i Ăłwdzie Wielkiego Ferenca, Franza, Franciszka...
Inni potrafiÂą lepiej mĂłwiĂŚ ode mnie, wiĂŞc proszĂŞ posÂłuchaĂŚ
http://www.youtube.com/watch?v=Zt5n7H2AgnY

Mozarcie - jakÂże4 bliskie mi jest Twoje okreÂślenie:
"Franciszek Liszt - mistyk muzyki, oddany wierze i filozofii; swym Opus pragn¹cy przenieœÌ cywilizacjê na wy¿szy poziom duchowoœci."

Asiu, Teresko, XBW, KozioÂłku - piĂŞkne utwory i posty, dziĂŞki.

Januszu - forumowy arielu, dziêki za wizytê u Mistrza w £azienkach; szepn¹³eœ mu cos od nas zapewne...





 
 
 

[Janusz1228]

Januszu - forumowy arielu, dziêki za wizytê u Mistrza w £azienkach; szepn¹³eœ mu cos od nas zapewne...
 

ano, szepn¹³em PowiedziaÂłem, ze kochamy go nie tylko za jego mÂądre i piĂŞkne kompozycje, ale i za to, ze do dziÂś pozostaÂł wiernym kompanem Fryderyka i Âże tu w ÂŁazienkach - wci¹¿ z szacunkiem wsÂłuchuje siĂŞ w jego mazurki, polonezy i walce, ale i wspĂłlnie z nim obgaduje i sÂłucha Âśpiew ptakĂłw, gwar spacerowiczĂłw, melodie warszawskich uliczek 

[Aleksias]

Przez caÂły rok Lisztowski poznawaÂłam Liszta bardzo intensywnie i coraz bardziej fascynowaÂła mnie jego muzyka, w miarĂŞ jak dostrzegaÂłam, ile kryje w sobie mÂądroÂści i magii. W Dusznikach nastÂąpiÂła wrĂŞcz eksplozja oczarowania nim, wÂłaÂśnie od strony mistycznej, filozoficznej wymowy jego muzyki. OdkryÂłam tam wiele pereÂłek, ktĂłrymi mam ochotĂŞ siĂŞ dzieliĂŚ:) Wszystkie zamieszczone tu utwory sÂą genialne. Jednak te, w ktĂłrych w moim odczuciu wznosi siĂŞ nie tylko na wyÂżyny muzycznego geniuszu ale i najpiĂŞkniejszych, najwyÂższych poziomĂłw poszukiwaĂą ludzkiej duszy, sÂą mi najbliÂższe.
Pat, kolejne muzyczne opowieÂści jak zawsze zachwycajÂące. Z radoÂściÂą witam zwÂłaszcza finaÂł Wielkiej Symfonii Faustowskiej, apogeum jego twĂłrczoÂści, cudu instrumentacji, ale i wymowy, potĂŞgi oddziaÂływania. Ach, mieliÂśmy jej sÂłuchaĂŚ jakiegoÂś wiosennego wieczoru:) I porĂłwnaĂŚ impresje. Zatem pozostaje wykonaĂŚ mi to zadanie w wieczĂłr jesienny:) I powrĂłciĂŚ jeszcze tutaj do tego arcydzieÂła.
Nie mogÂłam niestety sÂłuchaĂŚ dziÂś audycji o sonacie h-moll. Ale udaÂło mi siĂŞ przed poÂłudniem zÂłapaĂŚ w DwĂłjce nieco Lisztowskiej muzyki - i miĂŞdzy innymi wÂłaÂśnie Reminiscences de Don Juan:)

[Aleksias]

Zatem jeszcze dwie perÂły z tego tak bogatego skarbca:
Dwie niesamowicie piĂŞkne etiudy transcendentalne:

11 - Harmonies de soir, cudna muzyczna medytacja
http://www.youtube.com/watch?v=dR4qwCay5J8

i 12 - Chasse-Neige, ktĂłra tak zachwyciÂła mnie w Dusznikach, w wykonaniu LugaĂąskiego:)
http://www.youtube.com/watch?v=0q_DD8XzBZE&feature=related

[fille007]

PowiedziaÂłem, ze kochamy go nie tylko za jego mÂądre i piĂŞkne kompozycje, ale i za to, ze do dziÂś pozostaÂł wiernym kompanem Fryderyka

[...]
Magyar ott a lengyelt szĂ­vesen lĂĄtja
Új ismerõse, régi jó barátja
[...]

Arany JĂĄnos* Az egri leĂĄny


[...]
WĂŞgier Polaka rad goÂści i sÂłucha
W nowym znajomym znajdzie zawsze druha
[...]

JĂĄnos Arany Dziewczyna z Egeru


23 marca ÂświĂŞtujemy DzieĂą PrzyjaÂźni Polsko-WĂŞgierskiej (A Magyar-Lengyel BarĂĄtsĂĄg Napja)  Co prawda miaÂłam zamiar napisaĂŚ ten post w innym wÂątku, ale wypowiedÂź Janusza zainspirowaÂła mnie do zamieszczenia go tutaj 
 

* Po wĂŞgiersku przedstawiamy siĂŞ najpierw nazwiskiem, a póŸniej imieniem 

[xbw]

http://www.medici.tv/#!/denis-kozhukhin-franz-liszt-transcendantal-etudes

Denis Kozhukhin gra Etiudy transcendentalne.