Franciszek Schubert - wieczny wĂŞdrowiec

[Mozart]

To moja propozycja opisu Erlkonig D 328; wzi¹³em siê za t¹ pieœù szybko, póki jeszcze mia³em czas - a jest jedn¹ z najgenialniejszych.
KorzystaÂłem z tego, co naszkicowaÂłem ileÂś postĂłw temu. 


W 1782 r,, w pierwszych latach pobytu Johana Wolfganga Goethego w Weimarze powstaÂła sÂłynna ballada „ErlkĂśnig”, znanÂą jako „KrĂłl olch” czy "KrĂłl elfĂłw". Oparta zostaÂła na duĂąskiej pieÂśni ludowej.

Franciszek Schubert komponujÂąc swe arcydzieÂło liryki wokalnej byÂł niewÂątpliwie pod bardzo silnym wraÂżeniem poezji Goethego.
Ballada udowadnia dualn¹ naturê œwiata prze³omu epok. Atmosfera ju¿ na samym pocz¹tku jest bardzo mroczna; widzimy pêdz¹cego na koniu pod os³on¹ nocy ojca, który z trosk¹ trzyma w ramionach syna; têtent koùskich kopyt œwietnie ilustruj¹ fortepianowe figuracje (poprzez t¹ fortepianow¹ charakterystykê u Schuberta koù de facto staje siê kolejn¹, autonomiczn¹ postaci¹ ballady) . Rozpoczyna siê dialog ojca z synem, który z lêkiem zas³ania twarz; dostrzega bowiem metafizyczn¹ zjawê, przynale¿¹c¹ do œwiata fantastycznego, totalnie niedostêpnego dla ojca. Zwraca uwagê, ¿e Schubert moc¹ swej genialnej inwencji zabarwia g³os ojca (dur/moll) i dziecka (wysoki rejestr i moll) indywidualnymi odcieniami, przeciwstawia swoist¹ majestatycznoœÌ, ojcowskie opanowanie - emocjonalnoœci¹ przera¿onego, wo³aj¹cego o pomoc ch³opca.

Wraz z synkiem s³yszymy g³os tytu³owego króla olch, który pragnie za wszelk¹ cenê pozyskaÌ dzieciêc¹ duszê. Schubert stworzy³ niezwykle ciekaw¹ i jak¿e przekonuj¹c¹ muzyczn¹ charakterystykê leœnego ducha - partiê pe³n¹ ozdobników, rokokowo lekk¹, s³odk¹, zapisan¹ raczej w piano/pianissimo. Poprzez kusz¹c¹ œpiewnoœÌ pragnie trafiÌ wprost do jego serca.

Coraz bardziej przera¿onego syna, niepokój i gradacjê napiêcia wyra¿a wzrastaj¹ca siê dynamika. Ojciec nie reaguje jednak emocjonalnie na rozpaczliwe wo³anie dziecka. Ballada ukazuje typowy w pocz¹tkach romantyzmu i okresie konfliktu pokoleniowego XVIII/XIX w. kontrast: syn jako wcielenie romantyka o rozgor¹czkowanej dzieciêcej wyobraŸni, zawieszonej miêdzy realnoœci¹ a œwiatem metafizycznym, ojciec zaœ jako uosobienie zimnego racjonalisty doby Oœwiecenia. Od ojca s³yszymy jedynie - przera¿aj¹ce nas, pozbawione empatii wobec dramatu syna - lapidarne wyt³umaczenia: 'Mein Sohn, es ist ein Nebelstreif', 'In dßrren Blättern säuselt der Wind'.

W obliczu ostatnich s³ów zjawy, które brzmi¹ u Schuberta upiornie i z groz¹
  'Ich liebe dich, mich reizt deine schĂśne Gestalt
  Und bist du nicht willig, so brauch ich Gewalt.’

dziecko, wytwór potêgi romantycznego czucia, jest bezsilne, umiera w cierpieniu duchowym, które oddzia³uje jednak i na jego fizycznoœÌ. Kompozytor ukazuje t¹ tragiczn¹ i kulminacyjn¹ scenê w wielkim crescendo, w którym s³ychaÌ b³agaj¹cego o ratunek syna:
  'Mein Vater, mein Vater, jetzt faßt er mich an!
  ErlkĂśnig hat mir ein Leids getan!'

Wraz z przybyciem ojca do domu dot¹d wzburzona partia fortepianu uspokaja siê. Ostatni wers: 'In seinen Armen das Kind war tot' zostaje wyrecytowany przez solistê, gdy instrument milknie. Ca³oœÌ zamykaj¹ dwa potê¿ne akordy, które sw¹ dramatyczn¹ autentycznoœci¹ wywieraj¹ piorunuj¹ce wra¿enie.

Muzyczna ballada „KrĂłl olch” Schuberta to doskonaÂła synteza muzyki i poetyckiego tekstu; stanowiÂą one jednoœÌ nierozerwalnÂą. Nieoceniona jest rola fortepianu, ktĂłry nie jest juÂż instrumentem akompaniujÂącym, nie tylko kreuje atmosferĂŞ, ale i nadaje indywidualne rysy postaciom. Schubert jawi siĂŞ tu jako geniusz perfekcyjnie budujÂący dramat zamkniĂŞty w niewielkiej formie pieÂśni.

[bartus]

Patryku.

Jak zwykle Twoj tekst jest swietny.
Mam jednak mala uwage, do ktorej powinnismy sie stosowac wszyscy.
Opis nie moze byc za dlugi.
Mamy  ponad 600 piesni !!.
Zbyt duzy material moze spowolnic strone.

Proponuje  +,-75 slow.

Czy moglbys napisac jeszcze raz uwzgledniajac ta regule?

[Janusz1228]

Spokojnie, bartku... Nie ma zadnego uzasadnienia (ani oboiÂązku) aby wszystkie teksty byÂły na jednej podstronie. Poza tym nie jest prawdÂą, ze dÂługoÂśc tekstu podstrony spowalnia podstronĂŞ (to juÂż nie te czasy). Owszem, gdyby  przy kaÂżdym tekscie byÂła grafika - to tak. Ale wĂłwczas moÂżna dzieliĂŚ podstrony na kolejne. I po problemie.

[TeresaGrob]

Lechen und Weinen(ÂŚmiech i Âłzy)

Gdy budzĂŞ siĂŞ rano ÂśmiejĂŞ siĂŞ z radoÂści,
wiĂŞc dlaczego gdy nadchodzi wieczĂłr
pÂłaczĂŞ z rozpaczy

Muss ich dich fragen, o Herz

Dzisiaj pewnie u autora s³ów do tej pieœni Fryderyka Ruckerta wykryto by afektywn¹ chorobê dwubiegunow¹

http://www.youtube.com/watch?v=T-Mz6s9yCb8

[Aleksias]

Patryku.

Jak zwykle Twoj tekst jest swietny.
Mam jednak mala uwage, do ktorej powinnismy sie stosowac wszyscy.
Opis nie moze byc za dlugi.
Mamy  ponad 600 piesni !!.
Zbyt duzy material moze spowolnic strone.

Proponuje  +,-75 slow.

Czy moglbys napisac jeszcze raz uwzgledniajac ta regule?

Bartku, kiedy to jest tak dobre, Âże nie ma czego ci¹Ì, bo wszystkiego byÂłoby szkoda Tu nie ma zbyt wielu nut Lepiej, Âżeby byÂło dÂłuÂżej, a piĂŞknie, niÂż krĂłtko i sucho  - bardziej wtedy prawdopodobne, Âże opis przykuje uwagĂŞ czytelnika.
Ja zaÂś ambitnie usiÂłujĂŞ stawiĂŚ czoÂła tekstowi - bogowie poezji, i ty Muszopisie, patronie grafomanĂłw, zmiÂłujcie siĂŞ nad profanem
MoÂże w miĂŞdzyczasie Terenia mi podrzuci coÂś Âłatwiejszego

Dzisiaj pewnie u autora s³ów do tej pieœni Fryderyka Ruckerta wykryto by afektywn¹ chorobê dwubiegunow¹
http://www.youtube.com/watch?v=T-Mz6s9yCb8

O tak, symptomy s¹ doœÌ charakterystyczne

[bartus]

Bartku, kiedy to jest tak dobre, ¿e nie ma czego ci¹Ì, bo wszystkiego by³oby szkoda

Wiem.
Chodzilo mi nie o ciecie, ale o napisanie nowej formy (dla Patryka, to pestka).

Poniewaz mamy 600 piesni, to zgrabne formy opisowe lepiej wpasuja w grafike itd.
Nie do konca zagdzam sie z Januszem, gdyz ilosc podstron rowniez ma znaczenie w ladowaniu sie WebPage.
Oczywiscie mozna dac odnosniki do innych folderow (jakby innych WebPage), ale to juz wplywa na dalsze opoznienia.
 Lukaszu, co o tym sadzisz -moze sie myle.

[Mozart]

Jak zrozumiaÂłem, Janusz nie jest jednak entuzjastÂą 'opowiadania o pieÂśniach' - byĂŚ moÂże dla SchubertSite te opisy nie sÂą wcale istotne?
Moim zdaniem - gdyby udaÂło siĂŞ stworzyĂŚ swoistÂą bibliotekĂŞ wszystkich pieÂśni Schuberta (³¹cznie z choĂŚ krotkÂą analizÂą kaÂżdej z nich - bo nie o kaÂżdej powiemy tyle co o 'Erlkonig' czy 'Gretchen am Spinnrade'), to osiagnelibyÂśmy wielki sukces, nie znam polskiej strony z takÂą masÂą informacji o liryce wokalnej Schuberta. Z drugiej strony - to gigantyczny job...    Agnieszko, czy Ty znasz wszystkie 600 pieÂśni - czy kaÂżda jest na YT?

[bartus]

Patryku.

Byc moze, w glownym katalogu powinien znalezc sie ZIP z tekstem piesni + akompaniament do sciagniecia i
krotki opis ("wlasnymi slowami") po polsku i angielsku.

Mozemy rowniez utworzyc zakladke pt. And Now Something Completely Different
gdzie wrzucimy  wlasne zabawne opisy piesni, rysunki. Cos zwariowanego, zabawnego np Schubert spiewany od tylu (moge sie tym zajac),
czy moze jakies rysuneczki (typu Mleczko).
Humoru nam wszystkim nie brakuje.

[Mozart]

Great idea. Akompaniament do ÂściÂągniĂŞcia - jak najbardziej, bo przecieÂż w wielu przypadkach partia fortepianu jest genialna. 
And now... niech ujawni siĂŞ nam Mleczko II ! Na pewno talentĂłw plastycznych na forum nie brakuje. 

[Aleksias]

Jak zrozumiaÂłem, Janusz nie jest jednak entuzjastÂą 'opowiadania o pieÂśniach' - byĂŚ moÂże dla SchubertSite te opisy nie sÂą wcale istotne?
Moim zdaniem - gdyby udaÂło siĂŞ stworzyĂŚ swoistÂą bibliotekĂŞ wszystkich pieÂśni Schuberta (³¹cznie z choĂŚ krotkÂą analizÂą kaÂżdej z nich - bo nie o kaÂżdej powiemy tyle co o 'Erlkonig' czy 'Gretchen am Spinnrade'), to osiagnelibyÂśmy wielki sukces, nie znam polskiej strony z takÂą masÂą informacji o liryce wokalnej Schuberta. Z drugiej strony - to gigantyczny job...    Agnieszko, czy Ty znasz wszystkie 600 pieÂśni - czy kaÂżda jest na YT?

Ja akurat uwaÂżam, Âże opisy sÂą wrĂŞcz kluczowe! Gdyby miaÂłby to byĂŚ jedynie jakiÂś bezosobowo zestawiony zbiĂłr utworĂłw, bez Âżadnych komentarzy, to byÂłoby to niewiele wiĂŞcej do zaoferowania poszukujÂącym, niÂż takie osoby szukajÂące jakiejÂś wiedzy o Schubercie i jego dziele uzyskaÂłyby wchodzÂąc sobie wÂłaÂśnie na YT. Jak rozumiem, Schubertiada ma byĂŚ tworem autorskim, Âżywym, odbijajÂącym nas i naszÂą miÂłoœÌ do muzyki Schuberta, i takÂże nasze opisowe i analityczne spojrzenie na jego dzieÂło - przynajmniej spojrzenie tych z nas, ktĂłrzy sÂą w stanie takiej analizy w ciekawy sposĂłb dokonaĂŚ JeÂśliby uznaĂŚ, Âże takie opisy nie sÂą istotne dla poznania utworu, to po có¿ byÂśmy sÂłuchali z takim zaciekawieniem tych wszystkich opowieÂści o muzyce, jakÂą prezentujÂą nam muzykolodzy, muzyczni dziennikarze? Czemu z zapartym tchem sÂłuchamy pana Orawskiego, Majchrowskiego i innych? Bo wprowadzajÂą nas g³êbiej w Âświat muzyki, ktĂłrÂą kochamy, uchylajÂą drzwi do czarodziejskiej krainy, prowadzÂą po jej ÂścieÂżkach. I kaÂżdy z przewodnikĂłw dostrzeÂże w krajobrazie muzyki jakieÂś elementy, ktĂłre akurat jemu zdajÂą siĂŞ najbardziej waÂżne, kaÂżdy opisze je trochĂŞ inaczej. To bardzo dobre i potrzebne czary:)) 

[Aleksias]

ZnalazÂłam jakieÂś angielskie tÂłumaczenia - moÂże siĂŞ przydadzÂą:

http://www.naxos.com/sungtext/PDF/557833_Schubert_Texts.pdf

Szukam angielskiego tekstu "Gwiazd" - jeœli nie znajdê, spróbujê przegryŸÌ siê przez orygina³:)

[TeresaGrob]

Asiu, tu taka strona z której korzystam kiedy nie mogê znaleŸÌ polskiego tekstu:

www.recmusic.org
The Lied, Art song and Choral Text Archives.
"Gwiazdy" to Âświetny pomysÂł a moÂże teÂż "Auf dem Wasser zu Singen"?
Nie, nie znam wszystkich 600 pieÂśni i nie wiem czy wszystkie sÂą na YT.
Co do opisu to myÂślĂŞ, Âże nawet u Schuberta sÂą pieÂśni bardziej i mniej istotne i taki "KrĂłl Olch" zasÂługuje na
opis d³u¿szy ni¿ 75 s³ów .

[Aleksias]

>>Co do opisu to myÂślĂŞ, Âże nawet u Schuberta sÂą pieÂśni bardziej i mniej istotne i taki "KrĂłl Olch" zasÂługuje na
opis d³u¿szy ni¿ 75 s³ów>>
No w³aœnie Te¿ tak myœlê - przecie¿ to zupe³nie inna g³êbia, moc i znaczenie, ni¿ jakaœ l¿ejsza, czysto rozrywkowa melodia. Zas³uguje na wnikliw¹ uwagê.

>> nie, nie znam wszystkich 600 pieÂśni>>
Na pewno nie dalibyœmy nawet rady z miejsca przerobiÌ takiej iloœci materia³u. Myœlê, ¿e dobrze bêdzie zamieœciÌ te najlepsze, najpiêkniejsze, najbardziej charakterystyczne - a potem bêdzie siê to uzupe³niaÌ. Mo¿e powinnaœ nam zasugerowaÌ, które powinny Twoim zdaniem pójœÌ na pierwszy ogieù. Jak s¹dzê, z pewnoœci¹ te, które s¹ na tym w¹tku
"Auf dem Wasser?" zaraz sobie posÂłucham:)

[Aleksias]

Tereniu, zajrzaÂłam na tĂŞ stronĂŞ - caÂłkiem duÂżo przekÂładĂłw - i zauwaÂżyÂłam, Âże angielscy autorzy nie martwiÂą siĂŞ zbytnio o rytmy czy rymy - po prostu starajÂą siĂŞ przetÂłumaczyĂŚ wiernie tekst oryginaÂłu. MyÂślĂŞ, Âże tak z pewnoÂściÂą byÂłoby proÂściej i szybciej. JeÂśli bĂŞdĂŞ chciaÂła zrobiĂŚ z tego wiersze, a jeszcze, jak piszesz, gdyby chcieĂŚ je nagi¹Ì do rytmu melodii, trochĂŞ to potrwa. MoÂże zrĂłbmy tak, Âże w pierwszej kolejnoÂści machnĂŞ takie wÂłaÂśnie wierne tÂłumaczenia, co pĂłjdzie piorunem, a ewentualnie póŸniej bĂŞdĂŞ siĂŞ przyglÂądaĂŚ kolejnym utworom pod kÂątem przerobienia na twĂłrczoœÌ bardziej artystycznÂą  

[bartus]

Mam prosbe do Lukasza.

Czy mozna przeniesc niektore posty z dzialu Franciszek Schubert - wieczny wĂŞdrowiec do
dzialu  "Inicjatywy: SchubertSite"
Od postu Mozarta (opis "Krola Olch" wiad. 810)  do konca (13 postow) - bez jednego postu TeresyGrob (wiad. 1226)
Bedzie porzadek.