Muzyka francuska

[Mozart]

Muzyka francuskich mistrzĂłw zawiera mnĂłstwo sakralnych pereÂłek. W 1860 r. CĂŠsar Franck, autor monumentalnej 3-czĂŞÂściowej Symfonii d-moll, skomponowaÂł mszĂŞ w jasnej tonacji A-dur (op. 12, Messe à trois voix). Jej najsÂłynniejszym ogniwem, do³¹czonym zresztÂą przez Francka póŸniej po sekwencji Santus, jest Panis Angelicus (Chleb Anielski) do eucharystycznego tekstu autorstwa Âśw. Tomasza z Akwinu. Funkcjonuje dziÂś samodzielnie, w dziesiÂątkach aranÂżacji i opracowaĂą.

Radosne Sanctus i Hosanna z Mszy, wybrzmiewajÂące w czasie Wielkanocy ze zdwojonÂą mocnÂą; niestety w poniÂżej wersji brakuje Panis Angelicus:

http://www.youtube.com/watch?v=dIdMhwV33eY

Panis Angelicus jest jednym z "hitĂłw" na pÂłycie franciszkanina Brustenghi'ego, ktĂłry podpisaÂł kontrakt z DeccÂą.

http://www.youtube.com/watch?v=GGZMziVfcsg

Panis angelicus
fit panis hominum;
Dat panis coelicus
figuris terminum:
O res mirabilis!
Manducat Dominum.
Pauper, servus et humilis

[Aleksias]

Muzyka, zw³aszcza taka muzyka, wydaje siê odpowiednim chlebem dla anio³ów:)

Niedawno natknê³am siê na urocz¹ p³ytê z barokowymi sonatami skrzypcowymi. Miêdzy innymi mia³am okazjê poznaÌ Jeana Marie Leclaire'a, zwanego Starszym. Chyba nie jest u nas zbyt znany, a zas³uguje na uwagê, jako za³o¿yciel francuskiej szko³y skrzypcowej. ¯y³ w latach 1697-1764. By³ uznanym skrzypkiem, wystêpowa³ m.in. na Concert Spirituel. Komponowa³ g³ównie sonaty i koncerty, z powodzeniem ³¹czy³ styl w³oskiego i francuskiego baroku.

PosÂłuchajmy pierwszej sonaty op.9 nr 3. Wykonawca - David Ojstrach.
CzêœÌ I - Un poco andante, cz. II - Allegro   DÂźwiĂŞki rozkwitajÂą pod smyczkiem jak kwiaty. PiĂŞkna, radosna muzyka kaÂże nam myÂśleĂŚ o kieÂłkujÂącej juÂż wokó³ wioÂśnie:)
http://www.youtube.com/watch?v=3UjFRo5ToGk
CzêœÌ III - czaruj¹ca Sarabanda-Largo, cz. IV - "motylkowe" Tambourin-Presto, przypominaj¹ce momentami radosne czêœci mozartowskich kwartetów
http://www.youtube.com/watch?v=7VMVpR4Gx74

[Mozart]

ÂŻeby Ave verum nie kojarzyÂło siĂŞ nam tylko z tym w D-dur KV 618 

Bardzo sugestywne Ave verum corpus (op. 65, 1894 r.) sentymentalnego romantyka przeÂłomu wiekĂłw, Gabriela FaurĂŠ. Znakomity przykÂład  klarownoÂści i melodycznej inwencji, jaka charakteryzuje jego styl. Podczas, gdy w muzyce dochodziÂło go wydarzeĂą rewolucyjnych - FaurĂŠ pozostaÂł wierny zasadzie prostoty.

Hymn mo¿na z powodzeniem dope³niÌ któr¹œ z mszy FaurÊ b¹dŸ jego chyba najs³ynniejszym dzie³em, Requiem d-moll op. 48.

http://www.youtube.com/watch?v=WCELV_BnRnc


Tekst - wg tradycji - miaÂł zostaĂŚ napisany przez papieÂża Innocentego VI (XIII/XIV w.).

Ave verum corpus, natum
de Maria Virgine,
vere passum, immolatum
in cruce pro homine,
cuius latus perforatum
fluxit aqua et sanguine:
esto nobis praegustatum
in mortis examine.
O Iesu dulcis, O Iesu pie, O Iesu, fili Mariae.
Miserere mei.
Amen.

[Aleksias]

Faure jest jednym z moich ulubionych musiciens français:)
To swojÂą drogÂą ciekawe, Âże takie utwory jak Ave verum, czy Requiem, jedne z najbardziej wzniosÂłych dzieÂł w kanonie muzyki sakralnej, skomponowaÂł agnostyk:)
Faure sam tak wypowiada³ siê o swoim utworze: "Powiedziano, ¿e moje Requiem nie wyra¿a strachu przed œmierci¹, i ktoœ nazwa³ je "ko³ysank¹ œmierci". Jednak ja tak w³aœnie widzê œmierÌ: jako szczêœliwe wybawienie, d¹¿enie do jakiegoœ wy¿szego szczêœcia poza grobem, a nie bolesne doœwiadczenie". By³o to dla niego dzie³o o wymowie bardziej humanistycznej ni¿ religijnej.

Pierwszy raz Requiem wykonano w koÂściele St. Madeleine w ParyÂżu w 1888 r. Kiedy kompozytor zdradziÂł ksiĂŞdzu, Âże jest autorem dzieÂła, usÂłyszaÂł: "Panie Faure, nie potrzebujemy takich nowinek. Repertuar St. Madeleine jest dostatecznie bogaty"
Szczêœciem dzie³o zyska³o sobie w póŸniejszym okresie o wiele ¿yczliwszych s³uchaczy;) Bo te¿ trudno siê oprzeÌ jego nieziemskiej piêknoœci:)

King's College Choir Cambridge i Pie Jesu:
http://www.youtube.com/watch?v=R6QWWy3B9eQ&list=PLC89EE78792AACAFD

La Chapelle Royale, Herreweghe i Sanctus:
http://www.youtube.com/watch?v=XFLM99FprvM

In Paradisum - Faure uwa¿a³ t¹ czêœÌ za najpiêkniejsz¹:
http://www.youtube.com/watch?v=lPca88LPARI
http://www.youtube.com/watch?v=6-i1ESIRKdA

[Aleksias]

UtwĂłr co prawda nie francuski, lecz nadajÂący siĂŞ do zaprezentowania na tym wÂątku z racji wykonania przez Âświetnego francuskiego artystĂŞ, jako fragment ÂścieÂżki dÂźwiĂŞkowej niezwykÂłego, poruszajÂącego francuskiego filmu.  Impromptu Schuberta Ges-dur op. 90 No.3 - ulubione Patryka:)
Amour i Alexandre Tharaud, ktĂłry w filmie Hanekego gra samego siebie:)

http://www.youtube.com/watch?v=xM2IrxXPfMQ

[Mozart]

Magnifiquement! A do tego jestem w trakcie oglÂądania powyÂższego

[Aleksias]

BĂŞdĂŞ bardzo ciekawa Twoich refleksji:)
Tharaud podoba siĂŞ teÂż bardzo w muzyce Ravela - nagraÂł komplet jego utworĂłw na fortepian dla Harmonii Mundi. Podobno znalazÂł wÂłaÂściwy klucz do Ravela. Brzmienie naturalne i zarazem szlachetne, bÂłyskotliwe i refleksyjne. Na prĂłbĂŞ Pawana na ÂśmierĂŚ Infantki
https://www.youtube.com/watch?v=Kr9tZqPcvZ0

[xbw]

U Wiliama Whartona ("SpóŸnieni kochankowie") natknê³am siê na klawesynistów francuskich, Louisa i Francois Couperinów. Znalaz³am w w¹tku p³ytowym polecan¹ przez Musammana p³ytê F. Couperina. Ale jakoœ mój odbiór muzyki granej na klawesynie wyjecha³ na wakacje i stanowczo wolê fortepian. Znalaz³am wiêc utworek o œmiesznej nazwie grany przez Soko³owa. Tic-Toc-Choc, Francois Couperin:

http://youtu.be/acxipN-HSdc

[xbw]

I jeszcze jedno wykonanie Tic Toc Choc, do wysÂłuchania i do OBEJRZENIA.

http://youtu.be/XMD6xBIXSWo

[Aleksias]

Couperin jest Le Grand
Jednak zdecydowanie grywaÂł na klawesynie;) ChoĂŚ nie moÂżna wykluczyĂŚ, Âże spodobaÂłby mu siĂŞ fortepian. Klawesyn brzmi trochĂŞ inaczej, ale na pewno moÂżna siĂŞ z nim osÂłuchaĂŚ, a nawet rozsmakowaĂŚ.   

MoÂże coÂś leciutkiego: Le Rossignol en amour - czyli zakochany sÂłowik. W jakiÂś nieuchwytny sposĂłb przypomina mi folkowe irlandzkie melodie
Prawda, Âże sÂłychaĂŚ tam wyraÂźnie klÂąskajÂącego sÂłowiczka?

http://www.youtube.com/watch?v=5RvIpNGIL7g

[Aleksias]

Ale niech bĂŞdzie i coÂś na fortepian: Alexander Tharaud i duuuÂżo Couperina:)

http://www.youtube.com/watch?v=FN85zpijUPw

[Mozart]

Kasia wspomnia³a niedawno nieœmiertelne Te Deum Marc-Antoine'a Charpentiera (1636- 1704), którego pocz¹tkowy fragment mo¿na us³yszeÌ przy okazji transmisji koncertu noworocznego z Wiednia jako sygna³ Europejskiej Unii Nadawców (EBU). Ten francuski kompozytor jest dla wielu uosobieniem muzyki barokowej XVII wieku, z ca³ym jej instrumentalnym przepychem i splendorem oraz wspó³twórc¹ francuskiego muzycznego baroku. Silnie oddzia³ywa³ na wspó³czesnych i nastêpne pokolenia.

Marche de Triomphe H. 547 (ogromna spuÂścizna Charpentiera zostaÂła skatalogowana w l. 80 przez... H. W. Hitchcocka) & Musica Antiqua KĂśln
http://www.youtube.com/watch?v=snxUHRaGTuA

[Mozart]

Faust jest chyba kwintesencjÂą tego wszystkiego, co najbardziej podziwiamy we francuskiej muzyce scenicznej. Szczery dramatyzm, wybuchy namiĂŞtnoÂści, efektownoœÌ wielkich scen, ktĂłre nawiÂązujÂą do megaprodukcji Opery Paryskiej (5-aktĂłwka zostaÂła wystawiona w ThÊâtre Lyrique), dajÂące pola do popisu chĂłrom i tancerzom, z obowiÂązkowym monumentalnym obrazem w koÂściele, jak w grand opĂŠra, a do tego - a moÂże przede wszystkim - silny pierwiastek liryczny. No i ten nieÂśmiertelny literacki fundament libretta, epokowy Faust Goethego - trochĂŞ, co jasne, okrojony i w wersji tandemu Charles Gounod, Jules Barbier & Michel CarrĂŠ bardziej francuski niÂż niemiecki (Kasia zna pewnie oryginaÂł na pamiĂŞĂŚ  ). PotencjaÂł melodyczny takich twĂłrcĂłw jak Gounod, Bizet czy Massenet pozwoliÂł im stworzyĂŚ dzieÂła, peÂłne, jak pisaÂł O. Sacks, wwiercajÂących siĂŞ w umysÂł brainworms.

MET 2011, finaÂł V aktu
http://www.youtube.com/watch?v=dwty6UKimgs[/i]

[fille007]

(Kasia zna pewnie oryginaÂł na pamiĂŞĂŚ  )

Przy moim Profesorze literatury niemieckiej nie daÂło siĂŞ nie znaĂŚ go (prawie) na pamiĂŞĂŚ 

Nie wiem czy znacie Concertino na flet i orkiestrĂŞ (1902) francuskiej kompozytorki CĂŠcile Chaminade (1857-1944)?
Gra flecistka Jagoda KrzemiĂąska, zwyciĂŞÂżczyni konkursu MÂłody Muzyk Roku 2012 (filmik z europejskiego finaÂłu konkursu w Wiedniu, scena przed neogotyckim Neues Rathaus - Nowym Ratuszem):

http://www.youtube.com/watch?v=YyGXjo6xmQI

[Mozart]

Kasiu, dziĂŞki za tÂą muzycznÂą ciekawostkĂŞ! No i brawa dla Jagody, prosimy o bis 

Oto legendarny Fiodor Szaliapin (a wÂłaÂściwie -  Фёдор Иванович Шаляпин) w najsÂłynniejszej arii Mefista w dziejach (z Fausta, rzecz jasna):
http://www.youtube.com/watch?v=gzSH3OxQqDk