Obyczajowe, kulturowe, techniczne ciekawostki, porĂłwnania, refleksje

[kozioÂł]

Tak dobre. Ja sÂłuchaÂłam sobie wieczorkiem Bacha i pomyÂślaÂłam, Âże jakbym byÂła facetem to
bym siê w niej zakocha³a. ZwróÌÌie uwagê na tempo.Ale wszystko czytelne.

http://www.youtube.com/watch?v=jvJOS-PK6sk&feature=related

ÂŚwietna skrzypaczka i piĂŞkna kobieta..

To moÂże jeszcze w jej wykonaniu "caprice 24"

http://www.youtube.com/watch?v=CpC8LVAmxM8

[Monika_Aleksandra]

Nie mam dobrego odbioru. Chyba marny przekaz. Natomiast rzeczywiÂście piĂŞkna i Âświetna. Wykonuje to wszystko z takÂą lekkoÂściÂą i jakby nonszalancjÂą. Podziwiam tÂą filigranowÂą dziewczynĂŞ, no i jak sÂłyszĂŞ dowcipnÂą

[aro 59]

Tak dobre. Ja sÂłuchaÂłam sobie wieczorkiem Bacha i pomyÂślaÂłam, Âże jakbym byÂła facetem to
bym siê w niej zakocha³a. ZwróÌÌie uwagê na tempo.Ale wszystko czytelne.

http://www.youtube.com/watch?v=jvJOS-PK6sk&feature=related

a to teraz sÂłucham przed snem...
...aby mieĂŚ,
piĂŞkne sny... 

[Janusz1228]

Szkoda, Âże to tylko wyreÂżyserowany filmik...

http://www.wykop.pl/link/559739/liczy-sie-kultura/

[bartus]

Nie calkiem szkoda.
Ja gralem na skrzypcach przed blokiem na osiedlu. Chuliganeria sluchala. Mialem respekt.
To nie sa zarty.

[xbw]

Nie jest taki caÂłkiem nieprawdopodobny...

[kozioÂł]

Szkoda, Âże to tylko wyreÂżyserowany filmik...

http://www.wykop.pl/link/559739/liczy-sie-kultura/

Cieekawy filmik Januszu..to jest najlepsze "Ty..dobry wariat, niech coÂś zagra" - no i zagraÂł, aÂż siĂŞ chÂłopakom odmieniÂło..

[aro 59]

ÂŚwiĂŞta BoÂżego Narodzenia zwano takÂże Godami lub Godnimi ÂŚwiĂŞtami. Rozpoczyna je wieczĂłr wigilijny, a koĂączy dzieĂą Trzech KrĂłli, czyli 6 stycznia.
Tradycja boÂżonarodzeniowego drzewka symbolizuje biblijne drzewo Âżycia. Choinka przyjĂŞÂła siĂŞ w Polsce dopiero pod koniec XVIII w.
Dawniej dekorowano wigilijne drzewko jabÂłkami, orzechami, szyszkami, suszonymi owocami i kolorowymi ozdobami z papieru i sÂłomek. Gwiazda zdobiÂąca czubek drzewka to pamiÂątka po GwieÂździe Betlejemskiej. ÂŚwieczki majÂą ogrzewaĂŚ odwiedzajÂące nas w tym czasie duchy przodkĂłw. ÂŁaĂącuchy przypominajÂą wĂŞÂża-kusiciela.
We mszy roratnej (ku czci NajÂświĂŞtszej Maryi Panny) uczestniczyÂły przede wszystkim dzieci i ich matki. NajmÂłodsi przynosili ze sobÂą Âświece albo specjalne lampki, przygotowane przez ojcĂłw.
Wieczerza wigilijna.

BiaÂły obrus na stole,
BÂłyszczy srebro lichtarzy.
PÂłonÂą oczy mych bliskich,
CzujĂŞ ciepÂło ich twarzy.

Pierwsza gwiazdka na niebie,
Czas opÂłatek podzieliĂŚ:
- dobre sÂłowo dla wszystkich
w wielkim Âświata koÂściele.

Na choince lÂśniÂą bombki,
Lasem pachnie jodeÂłka.
Jak migocz¹ w ga³¹zkach
Kolorowe ÂświateÂłka!

DzieĂą przedziwny, jedyny,
Uroczysty i ÂświĂŞty.
I coÂś Âściska za serce,
Gdy Âśpiewamy kolĂŞdy...

Wojciech PrĂłchniewicz „Wigilia”

Nazwa „wigilia” pochodzi od ÂłaciĂąskiego sÂłowa „vigiliare”, oznaczajÂącego czuwanie. Do uroczystej wieczerzy zasiadamy, kiedy na niebie pojawi siĂŞ pierwsza gwiazda. Kto na niebie jÂą ujrzy, powinien szybko wypowiedzieĂŚ swoje Âżyczenia. Ta gwiazda ma magicznÂą moc ich speÂłniania.
Wigilijny stó³ nakryty jest ÂśnieÂżnobiaÂłym obrusem. Zgodnie z prastarym polskim zwyczajem  na stole stoi dodatkowy talerz. To nakrycie jest przeznaczone dla niespodziewanego, zb³¹kanego goÂścia. KiedyÂś wierzono, Âże jest to miejsce dla dusz osĂłb zmarÂłych, ktĂłre odwiedzajÂą swych bliskich w wigilijnÂą noc. Jest teÂż wyrazem pamiĂŞci o bliskich, ktĂłrzy nie mogÂą spĂŞdziĂŚ ÂświÂąt z rodzinÂą.

U nas tradycyjne dania wigilijne to barszcz z uszkami, kapusta z grzybami, kluski z makiem i z miodem, pierogi z nadzieniem z kapusty i grzybów, ryby, kompot z suszonych owoców, kutia. Dawniej podawano te¿ solone œledzie i zupy rybne. Magiczne znaczenie ma iloœÌ potraw na stole. Powinno byÌ ich 12, czyli tyle, ile jest miesiêcy w roku lub tyle, ilu by³o aposto³ów. Wierzono, ¿e tyle przyjemnoœci w ci¹gu roku ominie cz³owieka, ilu potraw wigilijnych nie zdo³a zjeœÌ. Ka¿da potrawa te¿ ma znaczenie symboliczne. Mak zapewnia obfitoœÌ, miód - przychylnoœÌ si³ nadprzyrodzonych. Ryby symbolizuj¹ wiarê.
Sianko kÂładzione jest na pamiÂątkĂŞ stajenki betlejemskiej. W tradycji ludowej dawaÂło okazjĂŞ do wró¿b: kto wyciÂągn¹³ dÂługie ÂźdÂźbÂło miaÂł gwarantowane powodzenie, kto zaÂś krĂłtkie, ten nie mĂłgÂł liczyĂŚ na ÂłaskawoœÌ fortuny. ÂŹdÂźbÂło zielone wró¿yÂło wielkÂą miÂłoœÌ, ¿ó³te – staropanieĂąstwo.

Zgodnie z tradycjÂą osoba, ktĂłra przeÂłamie siĂŞ opÂłatkiem z bliskimi w wigilijny wieczĂłr, przez nastĂŞpny rok chroniona jest przed niedostatkiem i nie zabraknie jej chleba, by podzieliĂŚ siĂŞ z innymi. DzielÂąc siĂŞ opÂłatkiem skÂładamy sobie Âżyczenia wszelkiego dobra, zapominamy o urazach, wybaczamy winy. Taki zwyczaj zachowaÂł siĂŞ juÂż tylko w Polsce.
W wigilijny wieczór zwierzêta te¿ dostaj¹ specjalny, barwiony op³atek. O pó³nocy mówi¹ ludzkim g³osem - za to, ¿e by³y przy narodzinach Jezusa..
NajwiĂŞcej mĂłgÂłby powiedzieĂŚ pies, bo on wedÂług wierzeĂą ludowych widzi duchy tych, co majÂą umrzeĂŚ i duszyczki tych, ktĂłrzy majÂą siĂŞ dopiero urodziĂŚ. Psu jednak opÂłatka dawaĂŚ nie wolno. Zabronione jest  rĂłwnieÂż podsÂłuchiwanie zwierzÂąt.

Dawniej na pasterkĂŞ wyruszali wszyscy. W domu zostawaÂły tylko maÂłe dzieci i niedo³ê¿ni starcy. WychodzÂąc nie gaszono ÂświatÂła, bo – jak mĂłwiono – „Pan Jezus siĂŞ narodziÂł, jasnoœÌ – i w domu niech bĂŞdzie jasnoœÌ”.

Jemio³a niesie pokój, szczêœcie i mi³oœÌ. Dawny obyczaj ka¿e powiesiÌ j¹ nad drzwiami i przystroiÌ ga³¹zkami œwierku lub jod³y, jab³kami i orzechami. Dawniej wizyta kawalera w œwiêta traktowana by³a jako deklaracja ma³¿eùstwa, zw³aszcza, gdy stan¹³ pod jemio³¹ i próbowa³ zerwaÌ z niej jab³ko. Je¿eli dziewczyna nie protestowa³a, oznacza³o, ¿e odwzajemnia uczucia ch³opca.
Anglicy wymyÂślili zwyczaj caÂłowania siĂŞ pod jemio³¹. A pocaÂłowaĂŚ siĂŞ zawsze jest miÂło…

Oryginalne polskie kolêdy zaczê³y powstawaÌ na prze³omie XVI i XVII wieku. Maj¹ postaÌ ko³ysanki lub pastora³ki, w której g³ównym motywem jest narodzenie Dzieci¹tka Jezus.
Chodzenie po kolêdzie to zwyczaj obchodzenia domów przez kolêdników ze œpiewaniem kolêd i pastora³ek, i z przedstawieniami zwi¹zanymi z ewangeliczn¹ i ludow¹ tradycj¹ Bo¿ego Narodzenia. Poprzebierani kolêdnicy, z gwiazd¹ na kiju, wodz¹ ze sob¹ ró¿ne postacie - zale¿nie do regionu - kozê, turonia, niedŸwiedzia, bociana, koguta i ¿urawia.
Miko³aj (6 grudnia) przynosi tylko drobne podarki, przewa¿nie s³odycze. Wk³ada je pod poduszki lub do bucików czy skarpet. W dawnej Polsce odwiedza³ domy w asyœcie diab³a, prowadzonego na ³aùcuchu i dwóch anio³ów. Grzecznym dzieciom Miko³aj wrêcza prezenty, niegrzeczne obdarowuje rózg¹ z ga³¹zek brzozy. Musi ona wisieÌ a¿ do nastêpnych odwiedzin. Na wiêksze prezenty czeka siê do Wigilii i szuka ich pod choink¹.

PierwszÂą szopkĂŞ zbudowaÂł Franciszek z AsyÂżu, ktĂłry na leÂśnej polanie ustawiÂł figury Marii, JĂłzefa, DzieciÂątka i pasterzy. TowarzyszyÂły im Âżywe zwierzĂŞta. Szopki, przedstawiajÂące sceny z narodzin Chrystusa, stopniowo wzbogacano nowymi postaciami, potem wprowadzono ruchome figury. W Polsce pierwsze szopki pojawiÂły siĂŞ pod koniec XIII w. wraz z zakonem franciszkanĂłw i szybko staÂły siĂŞ bardzo popularne. Ró¿niÂły siĂŞ wystrojem – jedne byÂły ubogie, stawiane na wzĂłr stajenki, inne bogate. Te skromniejsze wykonywano z kilku deseczek i przykrywano sÂłomianym daszkiem. Najbogatsze byÂły szopki krakowskie, ktĂłre pojawiÂły siĂŞ w XIX w. Co roku w Krakowie, na poczÂątku grudnia, odbywa siĂŞ konkurs szopek.

Ostatni dzieù roku i nocne, szaleùcze zabawy, maskarady i uczty nazywamy Sylwestrem. Pochodzenie tej nazwy t³umaczy legenda. Wed³ug proroctwa Sybilli w 1000-nym roku mia³ nast¹piÌ koniec œwiata, za spraw¹ lataj¹cego potwora, ognistego smoka Lewiatana. Legenda g³osi³a, ¿e potwór ten, œpi¹cy w lochach Watykanu, uwiêziony tam przez papie¿a Sylwestra I (pontyfikat w IV wieku), zakneblowany papiesk¹ pieczêci¹, zbudzi siê w nocy z 999 na 1000 rok, skruszy PieczêÌ Rybaka, zerwie ³aùcuchy i ziej¹c ogniem spali niebo i ziemiê. Kiedy wiêc nasta³ rok 999, a kolejny papie¿ przybra³ imiê Sylwestra II, w Rzymie i ca³ej chrzeœcijaùskiej Europie zapanowa³o wielkie przera¿enie. Zdesperowani ludzie kryli siê w domach, z p³aczem czynili pokutê w oczekiwaniu na koniec œwiata. Kiedy jednak nasta³a pó³noc i Lewiatan nie ukaza³ siê na moœcie œw. Anio³a, a Watykan, Rzym i inne miasta pozosta³y nienaruszone, rozpacz i przera¿enie przemieni³y siê w szaleùcz¹ radoœÌ. T³umy Rzymian wyleg³y na ulice i place, œmiej¹c siê i taùcz¹c w blasku rozpalonych pochodni i ognisk, œciskaj¹c siê i pij¹c wino. Zaœ papie¿ Sylwester II (tak jak póŸniej wszyscy jego nastêpcy) udzieli³ b³ogos³awieùstwa urbi et orbi - miastu i œwiatu: na nowy rok, rozpoczynaj¹cy siê nowy wiek oraz na nowe tysi¹clecie.

Trzech KrĂłli to dzieĂą koĂączÂący tradycyjne obchody BoÂżego Narodzenia. W tym dniu w koÂścioÂłach ÂświĂŞci siĂŞ mirrĂŞ, kadzidÂło i zÂłoto, a takÂże kredĂŞ. UpamiĂŞtnia to dary zÂłoÂżone maÂłemu Jezusowi przez MĂŞdrcĂłw ze wschodu. Dawniej po powrocie z koÂścioÂła poÂświĂŞconym kadzidÂłem okadzaÂł gospodarz dom i obejÂście. Potem ktoÂś z domownikĂłw wypisywaÂł kredÂą na drzwiach inicjaÂły trzech mĂŞdrcĂłw oraz aktualnÂą datĂŞ rocznÂą: K + M + B 2011. Taki zapis moÂżna ró¿nie interpretowaĂŚ – niekiedy tÂłumaczy siĂŞ go jako skrĂłt wyrazĂłw ÂłaciĂąskich tworzÂących zdanie: „Niech Chrystus bÂłogosÂławi temu domowi”.

[Janusz1228]

Marku, wielkie DZIEKUJÊ za przypomnienie i ciekawe spisanie naszych narodowych ¶wi±tecznych tradycji Bo¿ego Narodzenia. Dobrze jest mieæ takie kompendium wiedzy pod rêka, bo zaganiani, rozpraszani i nêceni nowomodnymi obyczajami bardzo czêsto zapominamy i gubimy nasze wielopokoleniowe obrzêdy i Kulturê. I nawet, je¶li nie pod ka¿dym obrusem wigilijnym bêdzie sianko a nad drzwiami jemio³a, to gdy u kogo¶ zobaczymy - przynajmniej nie zdziwi nas, a moze nawet w imiê tradycji - zachêci do powrotu do ¼róde³.

[ewa578]

Na ga³¹zkach jemio³y powinno byÌ du¿o srebrnych kulek, które zapewni¹ bogactwo na ca³y przysz³y rok!

[Monika_Aleksandra]

Ja tylko wiem, ¿e pod jemio³¹ mo¿na siê bezkarnie ca³owaÌ

[kozioÂł]

DziĂŞki Marku za te niezwykle cenne informacje, gdyÂż muszĂŞ przyznaĂŚ, Âże w tej tematyce jestem kompletnie zielony..no to teraz juÂż bĂŞdĂŞ wiedziaÂł jakie ma znaczenie i czym wÂłaÂściwie jest choinka ( bo do tej pory sÂądziÂłem, Âże ma to jakiÂś zwiazek z niezniszczalnymi piramidami w Gizeh )
InteresujÂąca jest rĂłwnieÂż ta legenda mĂłwiÂąca o "koĂącu Âświata" - w wiekach Âśrednich tego typu przekazy traktowano nad wyraz powaÂżnie. DowiedziaÂłem siĂŞ ponadto czego symbolem jest jemioÂła..a nawet co moÂżna pod niÂą bezkarnie czyniĂŚ

[aro 59]

ÂŚwiĂŞta BoÂżego Narodzenia sÂą najbardziej rodzinne ze wszystkich ÂświÂąt,
ale nikt w tych dniach nie powinien siĂŞ czuĂŚ samotnie.
JeÂśli jednak takie myÂśli nas nachodzÂą, to lekarstwem na nie jest zmienienie tych myÂśli
na zastanowienie… „Za jakie trzy rzeczy mĂłgÂłbym byĂŚ wdziĂŞczny… „
komukolwiek… np. Bogu, swojemu dziecku, Âżyciu… to zaleÂży od indywidualnego g³êbokiego zastanowienia.
A przed stresem najlepiej chroni mi³oœÌ i ¿yczliwoœÌ do tych, których mamy najbli¿ej.

[Monika_Aleksandra]

DziĂŞki Marku za te niezwykle cenne informacje, gdyÂż muszĂŞ przyznaĂŚ, Âże w tej tematyce jestem kompletnie zielony..no to teraz juÂż bĂŞdĂŞ wiedziaÂł jakie ma znaczenie i czym wÂłaÂściwie jest choinka ( bo do tej pory sÂądziÂłem, Âże ma to jakiÂś zwiazek z niezniszczalnymi piramidami w Gizeh )
InteresujÂąca jest rĂłwnieÂż ta legenda mĂłwiÂąca o "koĂącu Âświata" - w wiekach Âśrednich tego typu przekazy traktowano nad wyraz powaÂżnie. DowiedziaÂłem siĂŞ ponadto czego symbolem jest jemioÂła..a nawet co moÂżna pod niÂą bezkarnie czyniĂŚ

O tym koùcu œwiata to nie mówmy, bo mnie wystraszyli ju¿ doœÌ. Ludzie uwielbiaj¹ siê martwiÌ i przepowiadaÌ koniec œwiata. Teraz wymyœlili na 2012 rok...brrr Jakieœ tak kalendarze maj¹, Nostradamus. Po co to komu?

[Janusz1228]

O tym koùcu œwiata to nie mówmy, bo mnie wystraszyli ju¿ doœÌ. Ludzie uwielbiaj¹ siê martwiÌ i przepowiadaÌ koniec œwiata. Teraz wymyœlili na 2012 rok...brrr Jakieœ tak kalendarze maj¹, Nostradamus. Po co to komu?

UmiejĂŞtne dozowanie grozy zawsze na koĂącu daje cukiereczka: ach, jaki Âświat jest jednak dobry  To sztuka iluzji, podobna do cyrkowej.